Dementie les 1 VZ

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Branche 'Psychogeriatrie'

Periode 3, lesweek 1 & 2

Lesdoelen:

1. Je kunt uitleggen wat psychogeriatrie is
   
2. Je kunt uitleggen wat dementie is
   
3. Je kunt vertellen wat er gebeurt in de hersenen bij dementie
   
4. Je kunt mogelijke oorzaken zijn van dementie
   
5. Je kunt uitleggen hoe een diagnose dementie gesteld wordt

Psychogeriatrie 

= aandoeningen van de hersenen.

• Psychogeriatrische zorg is gericht op het verzorgen van de ouderen met psychiatrische en cognitieve problemen;
• Zoals; dementie, depressie, psychoses 

Wat is dementie?

Wat is dementie 

• Dementie betekent letterlijk ‘ont-geesting’
• Dementie is een verzamelnaam voor problemen met het geheugen, denken en begrijpen. Dit komt doordat de hersenen informatie niet meer goed verwerken.

• Dementie is een verzamelnaam voor ruim vijftig ziektes. die meest voorkomende vorm van dementie is de ziekte van Alzheimer. Daarnaast komen vasculaire dementie, frontotemporale dementie (FTD) en Lewy body dementie
  

Alzheimer Nederland

Bij dementie gaan de zenuwcellen in de hersenen kapot. Soms gaan de zenuwcellen zelf niet kapot, maar de verbindingen tussen de cellen. Het is ook mogelijk dat de cellen en de verbindingen het allebei niet meer goed doen. Door de schade kunnen de hersenen hun werk steeds minder goed doen.

Sommige mensen met dementie gaan heel snel achteruit. Anderen kunnen na de diagnose dementie jarenlang een redelijk gewoon leven leiden. Uiteindelijk raakt iemand door de gevolgen van dementie erg verzwakt. De persoon sterft dan door een ziekte of infectie (bijvoorbeeld longontsteking) of doordat hij niet meer kan slikken.

Kenmerken dementie: 

• Vergeetachtigheid
  
• Dingen lukken minder goed (apraxie)
  
• Verdwalen in tijd en plaats
  
• Taalproblemen
  
• Spullen kwijtraken
  
• Verminderd beoordelingsvermogen
  
• Terugtrekken uit sociale activiteiten
  
• Veranderingen in gedrag en karakter
  
• Onrust
  
• Visuele problemen
• https://www.alzheimer-nederland.nl/dementie/herkennen-symptomen

Signaleren 

- Er vallen dingen op door omgeving

 

Voorbeelden;

- gas aanlaten

- veranderd gedrag

- Vaak bellen of dingen kwijt

Stadia dementie 

 Bedreigde ik = beginnende dementie
Verdwaalde ik = matig ernstige dementie
Verborgen ik = ernstige dementie (volledig afhankelijk)
Verzonken ik = (cliënt kan niet meer lopen, spreekt nauwelijks, ligt vaak in foetushouding als pasgeboren baby)

Zie thema 4.13 PBSD

Diagnostiek

• Bezoek huisarts;
• (Hetero)Anamnese wordt afgenomen;
• De huisarts kan een diagnose stellen, niet zeker? Doorverwijzing naar een specialist.

1. Neuropsychologisch onderzoek= Een gesprek en testjes naar de reactiesnelheid, werktempo, het geheugen, leren, taal, planning en ruimtelijk inzicht.
2. Beeldvormend onderzoek= Van de hersenen kunnen scans gemaakt worden. Die laten zien waar beschadigingen zitten.
3. Laboratoriumonderzoek= Bij vervolgonderzoek wordt bijna altijd bloed geprikt om andere ziektes of kwalen uit te sluiten.

Diagnostiek

Onderzoek door de geriater;

1. Neuropsychologisch onderzoek= test van geheugen, taal en aandacht.

VB: MMSE, MoCA

2. Beeldvorming: MRI/CT

Doel v/d diagnostiek:

• Vaststellen van dementie en type dementie
• Uitsluiten van andere oorzaken (bijv. beroerte, tumor)
• Inzicht krijgen in de ernst

Oorzaken dementie 

Dementie ontstaat door hersenziekten die de hersencellen beschadigen.

• Ouderdom is de grootste risicofactor van dementie.
  
• Lage mentale activiteit
  
• Roken
  
• Weinig bewegen
  
• Depressie
  
• Sterk overgewicht (Obesitas)
  
• Hoge bloeddruk (Hypertensie)
• Suikerziekte (DM, Diabetes Mellitus)
  

Vormen van dementie

Fronto-

temporaal dementie

      3-12%

Verloop ziekte van Alzheimer

Lewy Body

• Lewy Body is een ziekte van de hersenen. 
• In de hersencellen ontstaan verspreid bolletjes van eiwit. Artsen noemen deze bolletjes Lewy Bodies.
• In het begin vallen vooral aandachtstoornissen op. Het geheugen en handelingen blijven meestal lange tijd goed. 
• Lewy Body dementie is niet te genezen. 
• Na het begin van de ziekte leven patiënten meestal nog zo'n zes tot twaalf jaar. 
• Wordt vaak in de war gebracht met ziekte van Parkinson.

Drie soorten FTD

> Veranderd gedrag (Ziekte van Pick):

Ze vertonen veranderingen in hun gedrag; persoonlijkheid, emoties. 

> Taal en spraak:

Mensen met deze dementie krijgen problemen met taal; spreken, begrijpen, lezen en schrijven.

> Beweging en motoriek:

Mensen met deze dementie krijgen problemen met bewegen. Coordinatie en evenwicht zijn lastig.

Zijn de lesdoelen behaald? 

1. Je kunt uitleggen wat psychogeriatrie is
   
2. Je kunt uitleggen wat dementie is
   
3. Je kunt vertellen wat er gebeurt in de hersenen bij dementie
   
4. Je kunt mogelijke oorzaken zijn van dementie
   
5. Je kunt uitleggen hoe een diagnose dementie gesteld wordt

Huiswerk 

• Bedenk per tweetal 1 vraag over de volgende aandoeningen:

- Ziekte van Alzheimer

- Fronto Temporale dementie

- Lewy Body

- Vasculaire dementie

• Verzamel de vragen en lever ze in of bewaren. Aan het einde van deze periode wordt er een quiz gemaakt!

Volgende les...