Communisme en Stalin

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Communisme en Stalin

Inhoud les

Herhaling

Uitleg

Opdrachten

Het Communisme

Het communisme is een sociale, politieke en economische ideologie die is gericht op de oprichting van een klasseloze, staatloze en socialistische samenleving. Opgebouwd op gemeenschappelijk eigendom van productiemiddelen, waarbij iedereen produceert naar vermogen en neemt naar behoeften.

Herhaling

Oorzaken revolutie: 

Economie, Politiek, Maatschappelijk en WOI

Oktoberrevolutie

Februarirevolutie

Burgeroorlog 1917-1922

Sovjet-Unie en Communisme

De communisten wilden een staat volgens het marxisme-leninisme

• Alle andere partijen werden verboden
  
• Politieke en geestelijke tegenstanders werden gearresteerd
  
• De elite werd uit hun functies ontheven
  
• Vrouwen kregen kiesrecht
  

Collectivisme - van privé eigendom naar staatsbezig (gemeenschappelijk eigendom)

Bovenstaand mislukt - 1921: Nieuw Economische Politiek - een deel van de eigendommen gaat terug naar boeren en kleine ondernemingen. De economie trekt weer aan

Lenin

• Lenin, geboren 1870, sterft in 1924 en er komt een machtsstrijd binnen de communistische partij
  
• Tegen de wens van Lenin in komt Stalin in 1929 aan de macht

Sovjet-Unie onder Stalin

Vanaf 1929 alleenheerser. Zijn bewind wordt het Stalinisme genoemd. Belangrijkste hierbij was:

1. Vijfjarenplan: planeconomie i.p.v. NEP
   
2. Collectivisme van de landbouw: Kolchozen werden gesticht en gemechaniseerd
   
3. Voorrang zware industrie: grondstofwinning en productie van energie en machines
   
4. Massale terreur: elk verzet werd hard onderdrukt - doorstraf of Goelag 

Stalin en het westen

• Stalin vertrouwde het Westen (vooral Engeland en Frankrijk) niet
  
• De Engelse en Fransen hadden tijdens de Russische revolutie geprobeerd de bolsjewieken omver te werpen
  
• Stalin wilde al vroeg een bondgenootschap tegen Italië en Duitsland (het fascisme), maar Engeland en Frankrijk wilden niet
  
• De Sovjet-Unie mocht niets meebeslissen tijdens de Conferentie van München (1938). Stalin kon geen steun verwachten
  
• Om het fascisme tegen te gaan sloot Stalin een bondgenootschap met Duitsland -      Molotov-Ribbentroppact, 1939

Molotov-Ribbentroppact

Op 23 augustus 1939 werd door de Sovjet-Unie en Nazi-Duitsland een pact getekend:

Art. 1: Beide partijen onthouden zich van iedere daad van geweld, agressie of aanval naar elkaar, individueel nog gezamenlijk met derden

Art. 2: Indien een van beide partijen geweld ondervindt door een derde macht zal de andere partij deze derde macht op geen enkele wijze ondersteunen

Art. 3: Beide partijen zullen in de toekomst voortdurend met elkaar in contact blijven om elkaar te informeren over kwesties die gemeenschappelijke belangen hebben

Geheime aanvullingen

• De noordelijke grens van Litouwen zal de grens van de invloedssferen vertegenwoordigen, betreft de Baltische Staten
  
• De loop van de rivieren Narwe, Wiechel en San zullen de grens worden betreft de Poolse staat
  
• Dit protocol zal door beide zijden strikt geheim worden gehouden

Opdracht 1

1. Geef een eigen definitie van het communisme.

2. Welke voordelen heeft het communisme, en welke nadelen?

3. Zoek op wat het kapitalisme is. Geef ook hier een definitie van. ​

4. Wat zijn de overeenkomsten tussen het communisme en kapitalisme?

5. Wat zijn de verschillen tussen het communisme en kapitalisme?

6. Zoek de ‘fases’ op van het communisme.

7. Is het communisme (zoals Marx en Engels ooit hebben bedacht) ooit tot de ‘laatste fase’ gekomen? Leg uit.

Opdracht 2

In hoeverre zijn de (geheime) afspraken van het molotov-ribbentroppact uitgekomen/uitgevoerd of juist niet?

Leg voor alle artikelen + geheime afspraken uit.