10.2 Zwanger en bevallen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 4

7.5 Eten en ademen bij dieren

Ga rustig zitten en pak je lesboek en schrift alvast voor je.

Welkom!

§10.2 Zwanger en bevallen

Wat gaan we deze les doen?

• Herhalen §10.1
• Leerdoelen
• Uitleg §10.2
• Aan de slag!
• Uitleg §10.2
• Aan de slag!
• Afsluiten

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe een zwangerschap ontstaat.
• Je kunt uitleggen hoe de baby zich in de baarmoeder ontwikkelt.
• Je kunt manieren beschrijven om een baby in de baarmoeder te onderzoeken.
• Je kunt beschrijven hoe een bevalling gaat.
• Je kunt uitleggen hoe een eeneiige en twee-eiige tweeling ontstaan.

Wanneer is een vrouw zwanger?

Als een man en vrouw rond het tijdstip van de eisprong (14e dag van de menstruatiecyclus) geslachtsgemeenschap hebben, kan een eicel bevrucht worden.

Bevruchting = de kern van de zaadcel smelt samen met de kern van de eicel.

- Eén nieuwe celkern ontstaat

- Gebeurt in de eileider

- Eicel ondoordringbaar voor andere zaadcellen

Celdeling
- Bevruchte eicel deelt zich steeds weer

- Bolletje cellen ontstaat

- Na +/- 6 dagen komt het bolletje cellen in de baarmoeder 

Innestelling = het bolletje cellen zet zich vast in het dikke baarmoederslijmvlies.
- Vrouw is nu zwanger

Wanneer is een vrouw zwanger?

Wat?

Klaar?

Hoe?

Hulp?

Tijd?

individueel (alleen)

lezen: bladzijde 22

maken: opdracht 1 t/m 7 van 10.2

eerst zachtjes overleggen met degene die naast je zit

daarna mij om hulp vragen

10 minuten

Laat de gemaakte opdrachten door mij controleren.

Daarna mag je verder werken aan de opdrachten van 10.2

Aan de slag!

Ontwikkeling van de baby

De eerste 12 weken

- alle organen ontstaan --> ontwikkeling

- het ongeboren kindje heet nu een embryo

Van week 12 tot geboorte

- na 12 weken ziet het kindje eruit als een heel klein mensje

- er vindt alleen nog maar groei plaats

- het ongeboren kindje heet nu een foetus

Het kindje zit in de buik in vruchtwater met vruchtvliezen eromheen

Het vruchtwater beschermt de foetus tegen stoten

De moederkoek (placenta) ontstaat op de plaats waar de bevruchte eicel is ingenesteld

De moederkoek (placenta) voorziet het ongeboren kindje van voedingsstoffen en zuurstof via de navelstreng.

0

De moederkoek (placenta) en navelstreng

Placenta en navelstreng

De navelstreng bestaat uit drie verschillende bloedvaten --> verbonden met de placenta

In de placenta vertakken die bloedvaten tot haarvaten
Het bloed stroomt daar dicht langs het bloed van de moeder 

Doordat de wanden erg dun zijn vindt hier uitwisseling van stoffen plaats:

 - via navelstrengader > voedingsstoffen en zuurstof vanuit moeder naar kind

 - via navelstrengslagaders > afvalstoffen en koolstofdioxide vanuit kind naar moeder

Schadelijke stoffen (alcohol, medicijnen, drugs, ziekteverwekkers) kunnen ook door wanden heen naar het kind

--> mogelijke miskraam

Na 12 weken neemt de kans op een miskraam af

Prenataal onderzoek

Prenataal onderzoek = onderzoek aan de baby voor de geboorte.

Verschillende soorten prenataal onderzoek
- Echo
   met geluidsgolven een baby in de baarmoeder bekijken
   bij ongeveer 12 weken en 20 weken

- Vlokkentest
   een arts zuigt met een naald (via de vagina)
   cellen van het kindje uit de placenta op

- Vruchtwaterpunctie
   een arts zuigt met een naald een beetje
   vruchtwater uit de baarmoeder op

- NIPT test

   bloedtest om te onderzoeken of er aanwijzingen zijn dat het kindje down-, edwards- of pataussyndroom heeft.

De bevalling

Na ongeveer 40 weken (9 maanden) gaat een vrouw bevallen.
Enkele weken daarvoor begint de indaling.
Indaling = de baby komt met het hoofdje naar beneden in het bekken van de vrouw te liggen.

De bevalling gaat in drie fasen
1. ontsluiting
2. uitdrijving
3. nageboorte

Een keizersnee is een operatie waarbij een chirurg een snee maakt in de buikwand van de moeder en het kind zo naar buiten haalt.
Wordt gedaan bij bijvoorbeeld: stuitligging, placenta voor de baarmoedermond of bekken te nauw.

De bevalling

De bevalling gaat in drie fasen

1. Ontsluiting
    - baarmoedermond gaat open (10 cm)door weeën, vruchtvliezen breken

2. Uitdrijving
    - persweeën duwen de baby door de vagina naar buiten

3. Nageboorte
    - door weeën komt de placenta + vruchtvliezen + resten navelstreng door de vagina naar buiten.

Tweelingen

Eeneiige tweeling

- ontstaan uit één eicel, splitst zich in tweeën tijdens het delen

- soms één placenta en dezelfde vruchtvliezen

- embryo’s hebben dezelfde erfelijke informatie

- altijd zelfde geslacht en lijken sprekend op elkaar

Twee-eiige tweeling

- twee eicellen komen tegelijk vrij (eisprong)

- twee eicellen worden bevrucht

- altijd twee placenta’s en eigen vruchtvliezen

- kan verschillende geslachten zijn

- erfelijke informatie net zo verschillend als broers en zussen

Tweelingen

Afsluiten

• Pak je Plenda
    - maandag 20 januari
    - 3e lesuur BIO
    - m: 1 t/m 31 van 10.2
  
  
• Volgende les
    - Uitleg 10.3
  
  
• Vragen?
  
  
• Opruimen