aanwijzende voornaamwoorden

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Aanwijzende voornaamwoorden

Die, dit, deze, dat

Aanwijzende voornaamwoorden kun je gebruiken in plaats van lidwoorden. Ze wijzen letterlijk iets aan.

Voorbeeld: De jongen op de foto

Welke jongen? Die jongen in het midden.

Bij de  jongen weet je niet over welke jongen het gaat. Maar als je 'die' gebruikt, wijs je hem als het ware aan.

Die of deze, dit of dat

Je gebruikt 'die' of 'deze' bij de-woorden (vrouwelijk of mannelijke woorden)

Je gebruikt 'dit' of 'dat' bij het-woorden (onzijdig en verkleinwoorden)

Voorbeeld

De jongen - Deze/die jongen

Het meisje - Dit/dat meisje

Welke aanwijzende voornaamwoorden zijn goed?

1. die pen
2. deze pen
3. dit pen
4. dat pen

Welke aanwijzende voornaamwoorden zijn goed?

1. dit potlood
2. deze potlood
3. die potlood
4. dat potlood

Welk aanwijzend voornaamwoord is goed?

1. Deze vaccinatie
2. Dit vaccinatie

Welk aanwijzend voornaamwoord is goed?

1. Deze virus
2. Dat virus

Deze of die? Dit of dat?

Maar hoe weet je nu of je deze of die moet gebruiken? Of dit en dat? 

Daar zijn een paar regels voor: die betrekking hebben op 

1. Afstand en op 2. Volgorde

1. Afstand

Als iets dichtbij is, zeggen we deze (bij de-woorden) of dit (bij het-woorden). Als iets verder weg is zeg je die (de-woorden) of dat (het-woorden).

Voorbeeld

Deze jongen naast je is groter dan die tegenover je.

Dit meisje naast je heeft langer haar dan dat meisje tegenover je

2. Volgorde

Als we twee dingen aanwijzen, gebruiken we eerst deze (bij de-woorden) of dit (bij het-woorden) en daarna die (bij de-woorden) of dat (bij het-woorden).

Voorbeeld

Deze taart is lekkerder dan die.

Ik vind deze les leuker dan die van vorige week.

Ik geef dit briefje aan Sharon en dat aan Hannan.

Vul in: zet ...... bloemen op de tafel en ..... op de kast

Is ...... glas al afgewassen? Nee, maar ..... wel

Tekst

deze/die

dit/ dat

boek

student

stage

vakantie

studentje

boekje 

boeken

onderwijs

verslag

verslagen

verslagje

Nog even dit: wat of dat

'Dat' wordt ook gebruikt om te verwijzen naar iets wat eerder in een zin is gezegd.

Voorbeeld

Het boek dat ik las is erg spannend.