V2 §9 en §11 hoofd- en bijzinnen: zinsdeelzinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

V2 §9 en §11 Zinsdeelzinnen

GRAMMATICA ZINSDELEN: SAMENGESTELDE ZINNEN

doelen:

- Ik kan hoofdzinnen en bijzinnen onderscheiden.

- Ik kan samengestelde zinnen ontleden.

GRAMMATICA ZINSDELEN: SAMENGESTELDE ZINNEN

hoofdzinnen en bijzinnen

Bij een hoofdzin staan persoonsvorm en onderwerp naast elkaar. Er past (bijna nooit) een woord tussen.

De persoonsvorm staat op de eerste of tweede plaats.

GRAMMATICA ZINSDELEN: SAMENGESTELDE ZINNEN

hoofdzinnen en bijzinnen

Bij een bijzin kan of staat er een woord tussen de persoonsvorm en het onderwerp. Er past dus een woord tussen.

Een bijzin kun je (meestal) vervangen door één woord of woordgroep.

De persoonsvorm staat vaak achter in de zin.

Ik blijf vandaag binnen, omdat het zo hard regent.

1. hz + hz
2. hz + bz
3. bz + hz

GRAMMATICA ZINSDELEN: SAMENGESTELDE ZINNEN

nevenschikking en onderschikking

Als twee zinnen van hetzelfde niveau naast elkaar staan, dan noemen we dit nevenschikking (WODEM).

Als twee zinnen van een ander niveau naast elkaar staan, dan noemen we dit onderschikking.

GRAMMATICA ZINSDELEN: SAMENGESTELDE ZINNEN

zinsdeelzinnen

Een bijzin is altijd een zinsdeel van de hoofdzin. En omdat dit een zin is, noemen we dit een zinsdeelzin.

We kennen de volgende zinsdeelzinnen: ow-zin, lv-zin, mv-zin en bwb-zin.

GRAMMATICA ZINSDELEN: SAMENGESTELDE ZINNEN

zinsdeelzinnen

1. Zoek de bijzin.

2. Vervang de bijzin door één woord (of woordgroep).

3. Ontleed de hoofdzin.

4. Het zinsdeel v/h woord (pt. 2) is ook de zinsdeelzin.

GRAMMATICA ZINSDELEN: SAMENGESTELDE ZINNEN

zinsdeelzinnen

Ik blijf vandaag binnen, omdat het zo hard regent.

Daarom blijf ik vandaag binnen.

bwb-zin = omdat het zo hard regent

GRAMMATICA ZINSDELEN: SAMENGESTELDE ZINNEN

zinsdeelzinnen

Wie het boeket vangt, mag als volgende trouwen!

Zij mag als volgende trouwen!

ow-zin = Wie het boeket vangt

Twee hoofdzinnen:

Hij gaat niet mee, want hij is ziek.

Ik eet een appel en hij drinkt een glas melk.

Hoofdzin en bijzin

Hij blijft thuis, omdat hij ziek is.

Daarom blijft hij thuis.

Mijn zus kiest voor Zorg en Welzijn, omdat ze dat een leuk vak vindt.

1. hoofdzin en hoofdzin
2. hoofdzin en bijzin

Mijn broertje ligt nog niet op bed, want hij is nog niet moe.

1. hoofdzin en hoofdzin
2. hoofdzin en bijzin

Naarmate hij ouder wordt, gaat hij meer op zijn vader lijken.

1. hoofdzin en hoofdzin
2. hoofdzin en bijzin

Kan het voegwoord van twee hoofdzinnen vooraan staan?

1. ja, dat kan
2. nee, nooit

Zodra de wekker af is gegaan, sta ik op.

1. HZ + BZ
2. HZ + HZ
3. BZ + HZ

We kunnen niet naar de speeltuin, omdat het heel hard regent.

1. Hz bz
2. bz hz
3. hz hz
4. alleen hz

Ik heb buikpijn, maar ik ga toch naar school.

1. HZ + BZ
2. HZ + HZ
3. BZ + HZ

Wie de wedstrijd wint, wordt clubkampioen.

1. HZ + BZ
2. HZ + HZ
3. BZ + BZ
4. BZ + HZ

Samir fietst snel, omdat hij te laat is.

1. hz + bz
2. hz + hz
3. bz + hz
4. bz + bz

Anne krijste de hele avond.

1. hz bz
2. bz hz
3. alleen hz
4. alleen bz

Johanna gaat graag naar de zee, omdat dan kan ze lekker zwemmen.

1. HZ + BZ
2. HZ + HZ
3. BZ + HZ

Wat is de bijzin?
'Alle Nederlanders weten dat de Friezen een apart volk zijn.'

1. Alle Nederlanders weten
2. Alle Nederlanders weten dat
3. Dat de Friezen een apart volk zijn
4. de Friezen een apart volk zijn

V2 §9 en §11 Test/ oefenen zinsdeelzinnen

Wat is de bijzin?

Veel reizigers waren doordat het zo hard sneeuwde, op het NS-station gestrand.

1. Veel reizigers
2. op het NS-station gestrand
3. Veel reizigers waren
4. doordat het zo hard sneeuwde

Veel reizigers waren doordat het zo hard sneeuwde, op het NS-station gestrand.

1. ow-zin
2. bwb-zin
3. lv-zin
4. mv-zin

Wat is de bijzin?
'Ze hebben de hond die me laatst gebeten heeft, moeten afmaken.'

1. ze hebben de hond moeten afmaken
2. (de hond) die me laatst gebeten heeft
3. ze hebben
4. de hond

Ze hebben de hond die me laatst gebeten heeft, moeten afmaken.

1. ow-zin
2. bwb-zin
3. lv-zin
4. mv-zin

Wat is de bijzin?
'Wie de hele waarheid wil kennen, moet vroeg opstaan'

1. wie wil kennen
2. moet vroeg opstaan
3. wie de hele waarheid wil kennen
4. moet vroeg opstaan

Wie de hele waarheid wil kennen, moet vroeg opstaan.

1. ow-zin
2. bwb-zin
3. lv-zin
4. mv-zin

Wat is de bijzin?
'Wie geen goede uitspraak van het Spaans heeft, zal ik extra oefeningen geven.'

1. Wie geen goede uitspraak van het Spaans heeft
2. zal ik extra oefeningen geven
3. Er is geen bijzin
4. extra oefeningen geven

Wie geen goede uitspraak van het Spaans heeft zal ik extra oefeningen geven.

1. Ow-zin
2. Mv-zin
3. Lv-zin
4. Bwb-zin

Extra oefenen?

In de online methode, bij Trainen en bij Oefentoetsen.