Hoofdstuk 4: Conflicten, vaardigheden en 4.1 Wapengeweld wereldwijd.

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 4: Conflicten

Hoofdstuk 4: Conflicten.

* Vaardigheden: Schaalniveaus en dimensies.

* Paragraaf 4.1 Wapengeweld wereldwijd.

* Paragraaf 4.2 Oorzaken 

* Paragraaf 4.3 Gevolgen

* Paragraaf 4.4 Nederland

* Conflict Oekraïne/Rusland en conflict Israël/Palestina (PO)

Wat gaan we doen vandaag

Introductie H4: conflicten

Uitleg H4.1 wapengeweld wereldwijd

Nabespreken toets proefwerk

Aan de slag?

Schaalniveau´s en Dimensies.

Bij aardrijkskunde bestudeer je wat er in een gebied gebeurt of een verschijnsel en wordt de werkelijkheid in stukken geknipt op 2 manieren:

1: Regionale manier = een verschijnsel/gebied bekijken op schaalniveau's.

2: Thematische manier = via welke invalshoek/ dimensie kijk je naar een onderwerp.

Schaalniveau's:

1: Mondiaal = wereld

2: Continentaal = continent of deel van een continent

3: Nationaal = land

4: Regionaal = deelgebied van een land

5: Lokaal = gemeente.

Dimensies (invalshoeken):

1: Economische dimensie = vanuit de economie bekeken

2: Sociaal-culturele dimensie = cultuur, waarden en normen 

3: Politieke dimensie = bekeken van politiek oogpunt

4: Fysische dimensie = bekeken vanuit natuurlijk oogpunt.

5: Demografische dimensie = bevolking.

Lezen, leren en kennen vaardigheden:

-werkboek vaardigheden bladzijde 72: 

Schaalniveaus en dimensies lezen en kennen.

4.1 Wapengeweld wereldwijd

Wat is een Conflict?

Welke conflicten zijn er wereldwijd

Leerdoelen: 

• Je weet waar gewapende conflicten in de wereld voorkomen. Actuele conflicten kunnen beschrijven, soort conflict, oorzaken en gevolgen van het conflict.
• Actuele conflicten zijn onder andere: Syrië, Oekraine, Israël, Afganistan  en Iran.
• Je begrijpt waardoor binnenlandse conflicten kunnen ontstaan. 

Strijdtoneel: waar, waarom en hoe?

• Op de kaart van bron 5 staan de landen waar conflicten gaande zijn. Dit is bijv. in sub-Sahara Afrika, Islamitische wereld, maar waarom is dat zo?
  
• Conflicten ontstaan waar een groep mensen macht uitoefent op een andere groep.

Conflicten worden meestal op verschillende manieren ingedeeld:

Bron 5

We delen conflicten in bij de volgende 3 categorieën: 

- Geinternationaliseerd conflict

- Binnenlands conflict

- Internationaal conflict

Een conflict waarbij, naar verloop van tijd het buitenland zich mee gaat bemoeien. Eerst niet internationaal, later wel.

Burgeroorlog en opstanden

Conflict tussen 2 landen

Het conflict in Syrië is een:

1. internationale conflict
2. binnenlands conflict
3. geïnternationaliseerd conflict
4. burgeroorlog

Hoe trek je de grens?

• Om een conflict te begrijpen moet je iets weten van de staatkunde. Een staat is een gebied met een grens eromheen. Binnen een staat gelden er wetten en regels waar mensen zich aan moeten houden. 

• We spreken van een volk wanneer de mensen in een staat voelen dat ze bijelkaar horen

Er zijn meer volkeren dan staten, deze volkeren hebben eigen belangen

Situatie 1

• Eén volk in één staat

• Bijv. IJsland
• Geen conflicten
  
• Weinig etnische verschillen
  

Situatie 2

• Eén staat, 2 (of meer) volkeren
• Bijv. België, Spanje, India
• Soms willen gebieden onafhankelijk zijn
  

Situatie 3

• Het volk is verspreid over meerdere staten
• Bijv. Koerden
• Zij leven in verschillende landen en willen een eigen staat
  

Grenzen ter discussie

- Grenzen zijn bedacht door machthebbers. Soms lopen ze dwars door een woongebied van volkeren (bijvoorbeeld Afrika door kaarsrechte grensen).

- Hier zijn volkeren vaak niet mee eens, waardoor zij eisen voor separatisme:

de wens van een volk om zich af te schreiden van een staat. Hierbij spelen economie als cultuur (taal) een belangrijke rol.

- Bijv.  Russen in de Oekraine, Catalonen in Spanje, Palestijnen in Israël.

Grenzen in Afrika zijn 

getekend door Europese 

landen in 1884-1885

volkeren geplitst
-> vragen om conflicten

Grenzen ter discussie

Ander voorbeeld van separatisme: in de Islamitische wereld

Oemma = de wereldwijde verbinding tussen moslims. Voor fundamentalisten betekent het een 'islamitische wereld zonder grenzen'.

Jihadisme= gewelddadige strijd (door fundamentalisten) om de oemma te realiseren

Seperatisme

Het streven van een bevolkingsgroep naar een eigen, onafhankelijke staat

Als Rusland niets tegen seperatisme zou doen zouden veel gebieden onafhankelijk worden

Nabespreken Proefwerk

Bekijk je proefwerk aan de hand

van het schema hiernaast

 H: Formule cijfer:  

behaalde Punten/41*9+1,8

V: behaalde punten/43*9+1

Klaar?: Aan de slag 

H4.1: verkorte leerroute

Aan de slag

* Lezen paragraaf 4.1; wapengeweld wereldwijd.

* Doen: opdrachten maken .

* Kennen  en kunnen werken met schaalniveaus en dimensies.

* Box over seperatisme  doornemen ( ga naar methode online ).

Xinjiang

Woongebied van de Oeigoeren.

Leg in je eigen woorden uit waarom de Oeigoeren klaar zijn met China?

Toepassing schaal en dimensie:

Bekijk de volgende filmpjes en beantwoord de volgende vragen:

1: Wat voor een soort conflict is het? Leg je/jullie antwoord uit!

2: Op welk schaalniveau speelt dit aardrijkskundige verschijnsel af? Leg je/jullie antwoord uit!

3: Vanuit welke dimensie wordt dit aardrijkskundige verschijnsel bekeken? Leg je antwoord uit!

Let op: Je moet je kennis kunnen toepassen bij conflicten.