Thema 3: Bloed

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 4

Lesdoelen

• De onderdelen van het bloed kunnen benoemen.
• De taak kunnen benoemen van rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes.
• Kunnen uitleggen hoe het bloed stoffen vervoert.

Waaruit bestaat bloed?

• Bloedplasma
  
• Bloedcellen

Bloedcellen zijn:

• Rode bloedcellen
• Witte bloedcellen
• Bloedplaatjes

Rode bloedcellen

• Vervoeren zuurstof door je lichaam
• Zuurstof hecht vast aan hemoglobine
• Hemoglobine is een rode kleurstof in de rode bloedcellen

Witte bloedcellen

• Bestrijden ziekteverwekkers
• Witte bloedcellen type 1: Eten de ziekteverwekkers op
• Witte bloedcellen type 2: Maken afweerstoffen (antistoffen)

Type 1

Type 2

Bloedplaatjes

• Zorgen dat wondjes dichtgaan. 
• In de fibrinedraden blijven rode bloedcellen hangen.
• Dit heet bloedstolling

Bloedstolling

Rode beenmerg

• Bloedcellen zijn na een paar maanden versleten
• Je lichaam maakt dus constant nieuwe bloedcellen aan
• Dit gebeurt in het rode beenmerg

Hoe noemen we de gelige vloeistof in het bloed?

Wat is de taak van rode bloedcellen?

Op welke 2 manieren kunnen witte bloedcellen ziekteverwekkers bestrijden?

Welk woord hoort bij "bloedplaatjes"?

1. Zuurstof
2. Bloedstolling
3. Antistoffen
4. Hemoglobine

Wat is de belangrijkste taak van de Bloedplaatjes?

1. Vervoeren van zuurstof
2. Ziekteverwekkers doden
3. Bloed laten stollen

Wat zorgt er voor de rode kleur in rode bloedcellen? Dit kan zuurstof vervoeren.

1. Glucose
2. Koolstofdioxide
3. Glycogeen
4. Hemoglobine

nr 4

nr 8

rode bloedcellen

bloedplasma

vaste bestanddelen

water

Wat is de belangrijkste taak van de witte bloedcellen?

1. Zuurstof vervoeren
2. Ziekteverwekkers doden
3. Bloed laten stollen
4. Zuurstof en koolstofdioxide vervoeren

Etter of pus bestaat uit..

1. dode ziekteverwekkers
2. dode witte bloedcellen
3. dode ziekteverwekkers en dode bloedcellen
4. rodebloedcellen

Hebben bloedplaatjes een celkern?

1. ja
2. nee

Bloedplaatjes

Rode bloedcellen

Witte bloedcellen

Bloedstolling

Afweer

Zuurstof vervoeren

Hemoglobine

Antistoffen maken

Fibrinogeen

Hoe vervoert het bloed stoffen?

• Je bloed neemt stoffen op, vervoert die stoffen, en geeft ze ergens anders weer af.

• Opname en afgifte van stoffen gebeurd in heel dunne bloedvaatjes: de haarvaten.

Transport via bloedplasma

• Het bloedplasma vervoert bijna alle stoffen in je lichaam.
• De stoffen zitten zijn opgelost in het bloedplasma, net als suiker in thee.

Voorbeelden: Glucosedeeltjes, vitaminen, mineralen, hormonen, antistoffen en afvalstoffen (zoals koolstofdioxide)

Transport via rode bloedcellen

• Rode bloedcellen vervoeren zuurstof.
• Dit gebeurt met behulp van hemoglobine
• Zuurstof bindt zich vast aan de hemoglobine en laat ergens  anders weer los.

Aan de slag...

Lezen bas 1 Bloed vanaf blz 182.

Maken opdr 1 t/m 8

Bloedarmoede

• Rode bloedcellen bevatten te weinig hemoglobine.
  
• Je wordt snel moe, want er kan minder zuurstof vervoert worden.
• Organen krijgen dus minder zuurstof.

• Bloedarmoede kan ontstaan door een tekort aan ijzer.

Wat is er aan de hand bij bloedarmoede?

1. Te weinig bloed
2. Veel bloed verloren (wond)
3. Te weinig bloedplasma
4. Te weinig hemoglobine

Rode bloedcellen

Bloedplasma

Bloedplaatjes

Witte bloedcellen

Zorgen voor bloedstolling

Bestrijden ziekteverwekkers

Vervoeren zuurstof met behulp van Hemoglobine

Vervoert stoffen zoals vitaminen, hormonen, Co2 etc.

3.1 Bloed

Lezen 3.1 vanaf blz 

Maken wb opdr 1 t/m 6  vanaf blz 65

Basisstof 3 Het hart

Video over belang van hart, je krijgt vragen over:

1. Welke 2 stoffen wil je graag hebben, en dus opnemen in bloed? (bouwstoffen en zuurstof) waar doe je dat? (darmen en longen). Welke bloedsomloop is dat?

2. Welk afvalproduct van verbranding wil je graag kwijt? (CO2) Waar doe je dat? (Longen).

next: hoe werkt/pompt je hart?

Het hart

Je ziet hier het buitenaangezicht van het hart.

Om het hart lopen kransslagaders om zuurstof aan het hart te geven.

Doorsnede van het hart

Je ziet hier een doorsnede van het hart.  Je ziet hoe het hart verdeeld is in 4 ruimtes:

- rechterboezem

- rechterkamer

- linkerboezem

-linkerkamer.

Q = rechterboezem

P= linkerboezem

S= rechterkamer

R=linkerkamer

Werking van de hartkleppen

Hartkleppen

Halve maanvormige kleppen

Aan de slag...

Lezen bas 3 Het hart 

Maken opdr 10 t/m 15

Klaar? Maak de test jezelf van bas1 en bas3 (digitaal)

Opdracht

- Teken de doorsnede van een hart (zie boek blz  109)

- Benoem de onderdelen

- Denk aan de tekenregels!

De bloedsomloop

De weg die het bloed door het lichaam aflegt.

2 bloedsomlopen:

• Kleine bloedsomloop
  
• Grote bloedsomloop
  

Dubbele bloedsomloop

Kleine bloedsomloop
+
Grote bloedsomloop

=

dubbele bloedsomloop

Aan de slag...

Lezen bas 2 De bloedsomloop

Maken opdr