Medicatie bij luchtwegklachten, ontstekingsremmers en neurologische aandoeningen

Lesinhoud

dagopening

23b eerst in 103 / praktijk 

Corrie en Marjan

23c in 102 theorie Wopke 

medicatie luchtweg/neurologische aandoeningen

na de pauze ruilen

Medicatie en ontstekingsremmers bij luchtwegklachten en medicatie bij neurologische aandoeningen

Lesdoelen

# de student heeft kennis van medicatie bij luchtwegklachten

# de student heeft kennis van medicatie bij Parkinson

# de student heeft kennis van medicatie bij Epilepsie

# de student weet globaal hoe deze middelen werken en waar deze middelen op werken 

Normale situatie

Allerlei processen in ons lichaam worden aangestuurd buiten je eigen wil om zoals: ademhaling, hartfrequentie , bloeddruk, peristaltiek en spanning op de sluitspieren van blaas en darm.

Het onwillekeurig deel van ons zenuwstelsel is weer onder te verdelen in een activerend deel (orthosympatisch / alert , scherp, actief , prestatie levering) en een rustgevend deel (parasympathisch / rust en herstel, opladen voor) 

Normale situatie bij inspanning

Als het lichaam zich inspant dan neemt de vraag naar zuurstof toe. Het orthosympatische deel zorgt ervoor dat de luchtwegen wijder open gaan staan zodat er meer lucht de longen in komt en er meer zuurstof naar organen en weefsel kan die actiever worden! 

Normale situatie in rust

Wanneer het lichaam in rust is en tijd heeft om te herstellen dan zorgt het parasympatische deel ervoor dat de luchtwegen vernauwen. De weefsels en organen krijgen desondanks voldoende zuurstof omdat de vraag minder naar zuurstof minder is!

Astma en COPD

Astma en COPD zorgen ervoor dat luchtwegen vernauwen.

Bij ernstige vernauwing treed extreme benauwdheid op met een moeizame piepende ademhaling!

Dit kan weer leiden tot irritaties en ontstekingen waardoor er meer slijm (sputum) in de longen ontstaat en door de irratatie de luchtwegen extra vernauwen.

(visuele cirkel voor de zorgvrager)

Luchtwegverwijders

Je kunt twee soorten medicatie inzetten om de luchtwegen wijder te maken:

# middelen die het orthosympatische systeem nabootsen

(je laat de luchtwegen actief verwijden )

deze groep zijn de 'betasympathicomimetica'

# middelen die het parasympatische systeem af gaan remmen

( je voorkomt dat de luchtwegen vernauwen)

deze groep zijn de 'parasympathicolytica'

Betamimetica

Kortwerkende middelen:

inzetten bij een aanval...salbutamol (Ventolin en Airomir)

Langwerkende middelen:

inzetten als onderhoudsmiddel

salmeterol

werkt tevens ontstekingsremmend

(Serevent / Flixotide)

Parasympatholytica

Kortwerkende: 

ipratropiumbromide

(Atrovent / Ipraxa)

Langwerkende:

thiotropium

(Spiriva)

Combinatiepreparaten

Combinatie van werkzame stof salbutamol & ipratropiumbromide

(Combivent en Ipramol)

+ eenvoudiger 

- geen dosering per middel aan te passen in % 

Ontstekingsremmers luchtwegen.

Door continue irritatie van de luchtwegen treden chronische ontstekingen vaak op. (Bronchitis)

Inzet ontstekingsremmers uit de groep corticosteroïden

(bijnierschorshormoon)

Doordat het middel wordt geïnhaleerd komt er veel van het medicijn terecht op de plaats waar het nodig is en weinig 'reststof'  in het bloed.

Daardoor ook relatief weinig bijwerkingen

(Flixotide, Pulmicort, Qvar)

Ook hier zijn weer combinatiepreparaten beschikbaar !

(Symbicort, Seretide)

Toedieningsvormen inhalatie 

# Dosis aerosol / de pufjes , gasgedreven

(met of zonder voorzetkamer / toeter)

# Poeder inhalatoren / inhalatiedisc

# Vernevel apparaten / vloeistoffen die middels lucht/zuurstof in kleine druppels worden ingeademd.

Mond spoelen ivm aantasting gebit,kaak en mondslijmvlies!

Middelen bij morbus Parkinson

Parkinson is een ziekte met tekort aan dopamine in de hersenen.

Dopamine wordt aangemaakt in de substantia nigra (zwarte stof) en is een neurotransmitter / stofje wat signalen overbrengt van de ene naar andere zenuwcel.

Dopamine is met name verantwoordelijk voor spiertonus , lichaamshouding, geautomatiseerde bewegingen (opstaan) en emoties.

werkt samen met acethylcholine , deze twee neurotransmitters moeten in balans zijn

tekort van het een leidt tot overschot van de ander!

Bloed-hersen barrière 

Hersenen beschermen zichzelf door een chemische barriere tussen bloed in het brein en de hersencellen.

hierdoor kunnen ziektekiemen en gifstoffen moeilijker bij de hersencellen komen. 

Maar dat geld dan ook voor medicijnen vanuit het bloed!

Geneesmiddelen voor de hersenen moet je dus zo maken ndat ze deze barrière omzeilen..en dat is mogelijk

Middelen bij Parkinson

3 groepen medicatie

1.Acethylcholineremmers

2.Balansherstellers

3. Dopamine afbraakremmers

L Dopa+omzettingsremmers

dopamine antagonisten

Middelen bij epilepsie.

Epilepsie

Ongecontroleerde elektrische prikkels in een deel van de hersenen of de hersenen!

Symptomen zijn afhankelijk van waar deze impulsen zich bevinden in het brein.

Op een vaste plek / lokaal of over de hele hersenschors.

De inzet van medicatie is hier dus afhankelijk van !

Doel medicijnen.

Doelstelling is om het voorkomen of het stoppen van een 

epileptisch insult /aanval

twee groepen medicatie:

# Epileptische insulten voorkomen

# Epileptische insulten stoppen

Voorkomen

Grote groep medicatie.

Therapietrouw is erg belangrijk en het mijden van drugs en alcohol

Stoppen

Een insult couperen mbv benzodiazepinen

Wordt alleen in nood ingezet

Zorgvragers zijn na toediening vaak nog een poos erg suffig/slaperig

Pas ook hier op met alcohol!