2.3. Van industrie naar diensten

Van industrie naar diensten
Nederland als industriële samenleving
1 / 24
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo k, g, t, mavoLeerjaar 3

In deze les zitten 24 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 3 videos.

time-iconLesduur is: 70 min

Onderdelen in deze les

Van industrie naar diensten
Nederland als industriële samenleving

Slide 1 - Tekstslide

Herhaling

Slide 2 - Tekstslide

Liberalen
Socialisten

Slide 3 - Sleepvraag

Is de tekenaar voor of tegen het algemeen kiesrecht?
A
Voor
B
Tegen

Slide 4 - Quizvraag

Sociale wetten

A
Wetten die de leef- en werkomstandigheden van arbeiders verbeteren.
B
Wetten die er voor zorgen dat arbeiders beter samenwerken.
C
Wetten die zorgen dat fabriekseigenaren meer rechten krijgen.
D
Wetten die de relatie tussen overheid en arbeiders vastleggen.

Slide 5 - Quizvraag

Paragraaf 2.3


Maak: 1 t/m 5, 7,  8, 10, 12, 13, 14

Slide 6 - Tekstslide

§2.3
Van industrie naar diensten
BASIS
A
Nederland opbouwen
Leerdoel:
Je kunt beschrijven hoe de Nederlandse economie zich na 1945 herstelde
Begrippen:
wederopbouw
Europese Economische Gemeenschap (EEG)
B
Snelle groei
Leerdoel:
Je kunt een aantal gevolgen noemen van de economische groei in Nederland vanaf 1950
C
De economie verandert
Leerdoel:
Je kunt beschrijven hoe de Nederlandse economie vanaf de jaren 1970 veranderde
Begrippen:
welvaart
consumptiemaatschappij
gastarbeiders
 
migratie
Begrippen:
automatisering
globalisering
Europese Unie (EU)

Slide 7 - Tekstslide

§2.3
Van industrie naar diensten
BASIS
A
Nederland opbouwen
Leerdoel:
Je kunt beschrijven hoe de Nederlandse economie zich na 1945 herstelde
Situatie 1945:
  • Fabrieken verwoest
  • Spoorwegen en bruggen verwoest
  • Grote schade transportsector
  • Handel lag grotendeels stil
  • Regering kon probleem niet oplossen: er was geen geld

Het land moet opnieuw opgebouwd worden: wederopbouw
Begrippen:
wederopbouw
Europese Economische Gemeenschap (EEG)

Slide 8 - Tekstslide

§2.3
Van industrie naar diensten
BASIS
A
Nederland opbouwen
Wederopbouw ging snel door 2 oorzaken:
  • Regering, werkgevers en vakbonden spreken af loon laag te houden.
    Hierdoor prijs van producten laag ➜ stijging export.

  • Vanaf 1948: Economische steun uit Amerika: Marshallplan
    - Geldleningen
    - Grondstoffen
    - Goederen
    - Levensmiddelen 

Slide 9 - Tekstslide

§2.3
Van industrie naar diensten
BASIS
A
Nederland opbouwen
Samenwerking moet wantrouwen voorkomen.

1957: oprichting Europese Economische Gemeenschap (EEG)
  • Nederland
  • Duitsland
  • Frankrijk
  • België
  • Italië
  • Luxemburg
Afspraak:
  • Geen belasting heffen op goederen

Slide 10 - Tekstslide

Slide 11 - Video

Afsluiting
Maken vraag 1 t/m 5 van paragraaf 3A

Slide 12 - Tekstslide

Van industrie naar diensten
Nederland als industriële samenleving

Slide 13 - Tekstslide

§2.3
Van industrie naar diensten
BASIS
B
Snelle groei
Leerdoel:
Je kunt een aantal gevolgen noemen van de economische groei in Nederland vanaf 1950
Vanaf 1950:
  • Groei economie
  • Nog geen mogelijkheid om lonen te verhogen
Reactie vakbonden
  • Dit is eerst nog in orde
  • Want: invoering uitkering bij arbeidsongeschiktheid, pensioen
1963:
  • Lonen mogen weer omhoog, stijgen enorm
  • Vijfdaagse werkweek
Begrippen:
welvaart
consumptiemaatschappij
gastarbeiders
 
migratie

Slide 14 - Tekstslide

§2.3
Van industrie naar diensten
BASIS
B
Snelle groei
In Nederland neemt welvaart toe: het gaat economisch goed

Consumptiemaatschappij: vele luxeproducten kunnen gekocht worden
  • koelkast
  • auto
  • televisie

Daarnaast meer vrije tijd om te sporten of vakantie 
 

Slide 15 - Tekstslide

Gastarbeiders jaren 70

Slide 16 - Tekstslide

Multiculturele samenleving
Dit verliep in golven:

  • Jaren '50: Indonesiërs en Spaanse en Italiaanse gastarbeiders

  • Jaren '60 en '70: Turkse en Marokkaanse gastarbeiders

  • 1975: Surinamers

  • Vanaf jaren '80: vluchtelingen

Slide 17 - Tekstslide

§2.3
Van industrie naar diensten
BASIS
B
Snelle groei
1952: nagenoeg geen werkloosheid

Tekort aan arbeidskrachten:
  • Mijnen
  • Scheepsbouw
  • Textielindustrie

Gevolg: gastarbeiders werven 
  • Eerst Italië en Spanje, daarna Marokko en Turkije

Gunstige voorwaarden:
  • Contracten onbeperkt verlengen
  • Hele gezinnen zouden over moeten kunnen komen

1970:
  • Regels rond migratie strenger: Eenmaal terug naar eigen land kom je moeilijk weer terug
  • Gezinnen worden definitief naar Nederland gehaald

Slide 18 - Tekstslide

Slide 19 - Video

§2.3
Van industrie naar diensten
BASIS
C
De economie verandert
Leerdoel:
Je kunt beschrijven hoe de Nederlandse economie vanaf de jaren 1970 veranderde
Er komt een einde aan de groei:

  • 1973: stijgende olieprijzen
  • Hoge lonen ➜ hoge prijzen ➜ minder export


Begrippen:
automatisering
globalisering
Europese Unie (EU)

Slide 20 - Tekstslide

Crisis in de jaren 80
Jaren 1980:
Veel mensen raken hun baan kwijt
Om productie winstgevend te maken moet loon naar beneden
 1. lager loon
 2. investeren in automatisering: productie door machines
3. fabrieken verplaatsen naar lage-lonen-landen: voorbeeld van globalisering 

Slide 21 - Tekstslide

§2.3
Van industrie naar diensten
BASIS
C
De economie verandert
1990: Stijging economie en daarmee ook de welvaart.

1993: Nieuwe samenwerking in vorm van Europese Unie (EU)
Samenwerking op gebied van:
  • economie
  • migratie
  • milieu
  • criminaliteit
Burgers mogen binnen de EU werken waar ze willen. Bedrijven werven personeel in heel EU 
Handel wordt makkelijker door de invoering van 1 munt: euro in 2002.

Slide 22 - Tekstslide

Slide 23 - Video

Afsluiting
Maak de rest van de opdrachten af

Slide 24 - Tekstslide