F2.3A Techniek - hout: verbindingsmaterialen

• Houtbewerking
• Praktijkonderwijs
• Leerjaar 3

Techniek - hout: verbindingsmaterialen

SVA 1 Houtbewerking

In deze les kom je meer te weten over de materialen en gereedschappen die je gebruikt tijdens de lessen houtbewerking

Verbindingsmaterialen

Lijmen

Spijkeren

Schroeven

Houtlijm

In de lessen houtbewerking benoemen we 4 soorten houtlijm:

D1: houtlijm voor binnen

D2: houtlijm voor binnen waarbij de verbinding kort wordt blootgesteld aan vocht

D3: Houtlijm voor zowel binnen als buiten die beperkt geschikt is voor buitengebruik

D4: Houtlijm voor buiten

Wanneer je thuis iets moet verlijmen kun je dit altijd terug lezen op het etiket.

Welke houtlijm is geschikt voor buitengebruik?

1. 
2. 
3. 
4. 

Lijmklemmen

Lijmklemmen/tangen worden gebruikt om onderdelen die aan elkaar moeten worden verlijmd, tijdelijk te klemmen, totdat de lijm droog is. Er moet druk op de onderdelen worden gezet d.m.v. de lijmklem of lijmtang. 

Lijmtang

Lijmklem

Wist je dat......

- Je eerst de houtlijm goed uitsmeert op één kant van je werkstuk en dit eerst 2 minuten laat drogen voordat je het andere onderdeel erop legt? Dan verschuift je werkstuk minder en krijg je makkelijker het gewenste resultaat

- Je onder de lijmklem of lijmtang een zacht stukje hout legt? Dit doe je om beschadiging aan je werkstuk te voorkomen. Anders zijn de afdrukken van de lijmklem misschien zichtbaar in je werkstuk

Spijkers

In de lessen houtbewerking benoemen we 3 soorten spijkers

PK: Platte Kop spijkers

RK: Ronde Kop spijkers

BK: Bolle Kop spijkers

Spijkers worden tegenwoordig bijna niet meer gebruikt. Schroeven geven een stevigere verbinding.

PK spijker

Platte Kop spijker

Spijkers (ook wel draadnagels genoemd) met een platte kop zijn het meest geschikt voor meer stevige verbindingen. De platte kop drukt op het materiaal

RK spijker

Ronde Kop spijker

Spijkers met een ronde kop worden gebruikt op plaatsen waar de kop nagenoeg onzichtbaar weggewerkt moet worden. Denk bijvoorbeeld aan deurkozijnen

BK spijker

Bol Kop spijker

Spijkers met een bolvormige kop worden veelal voor sierlijke toepassingen gebuikt. 

Welke spijker of spijkers geven de meest stevige verbinding?

1. PK (Platte Kop) spijker
2. RK (Ronde Kop) spijker
3. BK (Bol Kop) spijker
4. Alle spijkers

Hamers

Voorbeelden van de meest gebruikte hamers:

- Bankhamer
- Houten hamer

- Vuisthamer

- Klauwhamer

Op de volgende slides worden de verschillen tussen de hamers uitgelegd.

Bankhamer

Deze hamer wordt gebruikt voor het inslaan van kleine spijkertjes, anders sla je de spijkers krom.

Houten hamer

Een houten hamer gebruik je voor timmerwerk en als je meubels maakt. Hierdoor beschadig je het oppervlak niet (er ontstaan geen deuken). Ook als je met een beitel stukken hout wilt kappen kun je het beste een houten hamer gebruiken. Het handvat van de beitel blijft dan gespaard.

Vuisthamer

De vuisthamer is een zware hamer met twee vlakke slagvlakken. De vuisthamer gebruik je onder andere voor sloopwerkzaamheden.

Klauwhamer

Een klauwhamer heeft een "klauw" waarmee spijkers kunnen worden uitgetrokken. De voorkant heeft een rond slagvlak (ook wel de baan genoemd) dat ook enigszins bol gevormd is zodat er geen scherpe afdrukken in het hout achterblijven. Je gebruikt de klauwhamer voor bouw- en timmerwerk. 

Welke hamer gebruik als je met een beitel werkt?

1. Klauwhamer
2. Vuisthamer
3. Bankhamer
4. Houten hamer

Welke hamer gebruik je om kleine spijkers in hout te slaan?

1. Klauwhamer
2. Vuisthamer
3. Bankhamer
4. Houten hamer

Met welke hamer kun je spijkers uit hout trekken?

1. Klauwhamer
2. Vuisthamer
3. Bankhamer
4. Houten hamer

Welke hamer gebruik je voor sloopwerkzaamheden?

1. Klauwhamer
2. Vuisthamer
3. Bankhamer
4. Houten hamer

Wist je dat.....

Het platte slagvlak van de kop wordt bij hamers ook wel "de baan" genoemd en het smallere deel van de kop wordt "de vin" of "de pin" genoemd.

Schroeven

In de lessen houtbewerking benoemen we 3 soorten schroeven

- PK: Platte Kop schroef
- BK: Bolle Kop schroef

- LK: Lens Kop schroef

In de volgende slides zullen we de soorten schroeven uitwerken.

PK schroeven

Platte Kop schroeven

Schroeven met een platte kop worden bijvoorbeeld gebruikt om deurklinken te bevestigen. Bij deze schroef ligt de kop gelijk met het houtoppervlak. De schroef gaat dus helemaal in het hout. 

BK schroeven

Bolle Kop schroef

Als je iets wilt bevestigen, maar niet hoeft te verzinken is de bolkop schroef een goede optie. Bij metaal op hout verbindingen is de bolkop vaak de beste oplossing. Deze schroef is recht onder de kop en verzinkt dus niet in hout.

LK schroef

Lens Kop schroef

Voor een mooie afwerking gebruik je een schroef met een lenskop. Dit is een platkopschroef met een bolle afwerking. De kop wordt bij deze schroef tot aan de rand verzonken. Er steekt dus nog een klein stukje bolling uit boven het hout. 

Welke schroef of schroeven kun je het beste gebruiken als je een stukje metaal op hout wilt schroeven?

1. PK (Platte Kop) schroef
2. BK (Bol Kop) schroef
3. LK (Lens Kop) schroef
4. Alle schroeven

Koppen van de schroef

In de lessen houtbewerking onderscheiden we 3 verschillende koppen bij schroeven. Zie de afbeelding hiernaast.

Voor iedere kop gebruiken we een aparte schroevendraaier.

Schoevendraaier met een platte kop

De platte schroevendraaier ook wel sleufschroevendraaier genaamd heeft zoals je het al leest een platte kop. De platte schroevendraaier heeft maar 2 drukpunten waardoor de grip bij een platte schroevendraaier vele malen minder is dan bijvoorbeeld bij een kruiskop schroevendraaier.

Schroevendraaier met een kruiskop

De kruiskop schroevendraaier heeft zoals je het al leest een kruis kop. De schroevendraaier is uitgevonden door het bedrijf Philips. Vandaar dat men nog steeds wel eens spreekt van een Philips schroevendraaier. De kruiskop schroevendraaier heeft 4 drukpunten en heeft daarmee veel meer grip dan een platte schroevendraaier. 

Schroevendraaier met een Torx kop

Een torx schroevendraaier heeft een wat andere kop dan een kruiskop schroevendraaier. De kop van een torx schroevendraaier heeft namelijk de vorm van een 6 puntige ster. Het voordeel van een torx schroef is dat je er veel meer kracht op kunt uitoefenen dan bijvoorbeeld een kruiskop schroef. Dit komt doordat je 6 drukpunten hebt. Je draait de schroef hierdoor veel minder snel “dol”. 

Met welke schroevendraaier of schroevendraaiers kun je de meeste kracht uitoefenen?

1. Platte schroevendraaier
2. Kruis schroevendraaier
3. Torx schroevendraaier
4. Alle schroevendraaiers

Wist je dat.....

- Je eerst moet voorboren in hout voordat je een schroef in hout draait

- Anders splijt het hout

- Het boortje moet dan dunner zijn dan de dikte van de schroef

- Je kunt ook met een priem een deukje maken op de plek waar je gaat schroeven

- Een priem een soort schroevendraaier is met een spitse punt

Einde les verbindingsmaterialen