20221012 Les 6 Veevoeding - Weende en vitaminen en mineralen

• Dierverzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Les 6 Weende analyse

Afspraken

Leerdoelen

• Kunnen rekenen met de nutriënten van de Weende analyse 
• Kunnen benoemen wat mineralen en vitaminen zijn
• Kunnen benoemen wat macro- en micro mineralen zijn
• De mineralen behoefte van de dieren kunnen opzoeken

Vandaag

• Opdrachten Weende analyse
• Nabespreking
• Vitaminen en mineralen
• Opdrachten
• Afsluiting les

Weende analyse

Filmpje lab Veghel

Formules

• Ruw eiwit: N (stikstof) x 6,25% = ruw eiwitgehalte

• Waar komt 6,25% vandaan? Eiwit bevat 16% stikstof. 16 x 6,25 = 100

• Overige koolhydraten: 1000- gr vocht - gr as - gr re - gr rvet - gr rc = gr ok

Weende analyse

• Gezamenlijk uitwerken:
• Product gerst
• Wat wil ik weten:

1. Gehalte ruw eiwit in product
2. Gehalte ruw eiwit in % van het product
3. Gehalte overige koolhydraten in product
4. Gehalte overige koolhydraten in % van het product
5. Gehalte overige koolhydraten als % van de droge stof

DS (gr)	867
Ruw as (gr)	20
N (gr)	16
Ruw vet (gr)	18
Ruw celstof (gr)	43

Opdracht

Wat: Maak opdracht 9b (en 9a) 

Hoe: Eerst 5 minuten in stilte. Daarna mag je samenwerken met je buurman of -vrouw.

Tijd: 20 minuten

Klaar: Maak extra opdracht

Vitaminen en mineralen

Mineralen

• Anorganische stof
• Skeletopbouw
• Werking enzymen
• Voor functioneren van allerlei processen in het lichaam

Primair tekort (te weinig) - secondair tekort (onvoldoende

opgenomen).

Macro- en micro mineralen

• Macro elementen: heeft dier veel van nodig
• Micro elementen (sporenelementen): heeft dier weinig van nodig

Functies mineralen

Tekort macro mineralen

Calcium tekort kip: slechte eierschaal

Te weinig magnesium koe: kopziekte

Te weinig calcium na afkalven: melkziekte

Tekort micro mineralen

Slechte conditie

diarree

Verdikte kogels

Diarree

Slechte vruchtbaarheid

Slechte productie

Teveel sporenelementen

Schade aan milieu

Teveel koper --> schapen vergiftigd (texelaar)

Teveel seleen --> vergiftiging

 

Vitaminen

Vetoplosbare vitaminen (A, D, E, K)

• Zitten in dierlijke producten en worden in lichaam opgeslagen

Wateroplosbare vitaminen (C,B)

• Zitten in plantaardige producten en worden uitgeplast

Functies vitaminen bij pluimvee

Opdrachten

Wat: Maak opdracht 10 en 11

Hoe: Eerst 5 minuten in stilte. Daarna mag je samenwerken met je buurman of -vrouw.

Tijd: 20 minuten

Klaar: Ga naar

• Melkkoeien: https://roodbontpublishers.nl/dairy/cattlefeeding/NL/3/index.html

Lees en beantwoord vragen 3.3, 3.4, 3.5 en 3.6

• Pluimvee: https://roodbontpublishers.nl/poultry/nutrition/NL/1/index.html

Lees en beantwoord vragen

• Varkens: https://roodbontpublishers.nl/citaverde/startmodule_varkenshouderij/story.html

Lees en beantwoord vragen

Welke nutrient weet je als je alles geanalyseerd hebt?

1. Eiwitten
2. Vetten
3. Suikers
4. Overige koolhydraten

Wat analyseer je als eerst?

1. Droge stof en vocht
2. Eiwit
3. Vet
4. Koolhydraten

Welke onderdelen van de Weende- analyse vallen onder organische stof? Er zijn meerdere antwoorden goed.

1. Ruw vet
2. Grond
3. Mineralen
4. Ruwe celstof

Wat is de functie van eiwitten?

1. Vormen een bouwstof voor weefsels
2. Belangrijkste energiebron
3. Zorgen voor darmgezondheid
4. Zorgen voor gezonde urinewegen

(bijv. opbouw van spieren)

Wat is WAAR over eiwitten?

1. Eiwitten zijn opgebouwd uit vetzuren
2. Er zijn 50 soorten aminozuren bekend
3. In tegenstelling tot essentiële aminozuren, kunnen niet-essentiële aminozuren door het lichaam zelf gemaakt worden
4. Alleen katten kennen essentiële aminozuren, honden niet

Wat zijn de functies van de voedingsstoffen? 

eiwitten
vetten
koolhydraten
mineralen
vitaminen
water

bouwstof en brandstof

brandstof

brandstof

bouwstof en beschermende stof

beschermende stof

bouwstof en transport

Welke van onderstaande feiten over vitaminen is juist?

1. Vitamine A, D, E en K zijn wateroplosbare vitaminen.
2. Een tekort aan vitamine K kan leiden tot rachitis.
3. Een overmaat aan vitamine C kan leiden tot spondylose.
4. Een tekort aan vitamine B kan leiden tot vacht- en huidproblemen.

Waaruit bestaat ruwe celstof

1. makkelijk verteerbare koolhydraten
2. moeilijk verteerbare koolhydraten
3. makkelijk verteerbare aminozuren
4. moeilijk verteerbare aminozuren

Een efficiënte energieleverancier is;

1. Ruwe celstof
2. Ruw vet
3. Ruw eiwit
4. Ruwe As

Hoe kun je de smakelijkheid van een voeding verhogen?

1. Toevoegen van vet
2. Toevoegen van vezels
3. Toevoegen van vitaminen
4. Verlagen van hoeveelheid zout

Wat is WAAR over eiwitten?

1. Eiwitten zijn opgebouwd uit vetzuren
2. Er zijn 50 soorten aminozuren bekend
3. In tegenstelling tot essentiële aminozuren, kunnen niet-essentiële aminozuren door het lichaam zelf gemaakt worden
4. Alleen katten kennen essentiële aminozuren, honden niet

Wat is de functie van eiwitten?

1. Vormen een bouwstof voor weefsels
2. Belangrijkste energiebron
3. Zorgen voor darmgezondheid
4. Zorgen voor gezonde urinewegen

(bijv. opbouw van spieren)

Water is belangrijk voor?

1. Fungeert als bouwstof voor het lichaam
2. Oplossen van voederbestanddelen en afvalstoffen
3. Regeling lichaamstemperatuur
4. Transport van voederbestanddelen en afvalstoffen

Welke onderdelen van de Weende- analyse vallen onder anorganische stof? Er zijn meerdere antwoorden mogelijk.

1. Koolhydraten
2. Grond
3. Mineralen
4. Eiwitten

Welke onderdelen van de Weende- analyse vallen onder organische stof? Er zijn meerdere antwoorden goed.

1. Ruw vet
2. Grond
3. Mineralen
4. Ruwe celstof

Wat klopt NIET over kip?

1. Spiermaag bevat maagkiezels
2. Kip heeft 1 krop en twee magen (klier- en spiermaag)
3. De kliermaag van kip is vergelijkbaar met lebmaag bij koe.
4. De krop komt na de kliermaag.

Wat is de functie van de maag van een varken?

1. Start eiwit en vet vertering en doden bacteriën
2. Start eiwit en vet vertering
3. Start eiwit vertering en doden bacteriën
4. Opnemen van voedingsstoffen

Wat is de functie van de dunne darm?

1. Vertering en opnemen van voedingsstoffen
2. Productie van enzymen
3. Vormen van mest
4. Productie gal

Boekmaag

1. Verteren van plantdelen door micro-organismen
2. Verdeling fijne en grove deeltjes
3. Opname van water, vluchtige vetzuren en mineralen
4. Zelfde functie als bij de koe

Pens

1. Verteren van plantdelen door micro-organismen
2. Verdeling fijne en grove deeltjes
3. Opname van water, vluchtige vetzuren en mineralen
4. Zelfde functie als bij de koe

Netmaag

1. Verteren van plantdelen door micro-organismen
2. Verdeling fijne en grove deeltjes
3. Opname van water, vluchtige vetzuren en mineralen
4. Zelfde functie als bij de koe

Volgorde magen koe

1. Netmaag-Pens-Boekmaag-Lebmaag
2. Pens-Lebmaag-Boekmaag-Netmaag
3. Pens-Boekmaag-Lebmaag-Netmaag
4. Pens-Netmaag-Boekmaag-Lebmaag

Welke van de volgende beweringen over kauwen van krachtvoer en ruwvoer is juist?

1. Ruwvoer = veel speeksel Krachtvoer = weinig speeksel
2. Ruwvoer = weinig speeksel Krachtvoer = weinig speeksel
3. Ruwvoer = veel speeksel Krachtvoer = veel speeksel
4. Ruwvoer = weinig speeksel Krachtvoer = veel speeksel

Wat klopt over het slokdarmsleufreflex?

1. De pens werkt volledig bij het kalf
2. Door het eten van hooi ontwikkelt de pens zich en sluiten de plooien
3. Soort verlengde slokdarm, gaat naar de boekmaag
4. Soort verlengde slokdarm, gaat naar de lebmaag

Functie cloaca

1. Zelfde als anus
2. Afvoer urine & ontlasting + uiteinde eileider
3. Afvoer urine & ontlasting
4. Uiteinde eileider

Eiwitten

1. Bouwstenen en energie
2. Bouwstof
3. Energie

Hoe kun je deze kennis op je stage / in de praktijk gebruiken?

Waarom is het nuttig om te weten uit welke voedingsstoffen een voer bestaat?