5.1 Leenheren en Leenmannen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

5.1 Leenheren en leenmannen

Planning

- Opstart en absenties

- Leerdoelen

- Uitleg stof

- Opdracht land besturen

- Terugkomen op leerdoelen 

Leerdoelen

• In deze paragraaf leer je hoe Karel de Grote een machtig koning en keizer werd over een groot rijk.
• In deze paragraaf leer je op welke manier Karel zijn rijk bestuurde.
• In deze paragraaf leer je hoe politieke verdeeldheid ontstond na Karels dood.
• In deze paragraaf leer je waardoor in Europa onveiligheid ontstond en welke gevolgen dit had.
• In deze paragraaf leer je welke plaats ridders hadden in de samenleving.

Het Frankische Rijk

- In 799 vluchtte paus Leo III naar Duitsland

- Hij wilde hulp van de Frankische koning Karel de Grote

- In 800 ging hij zelf naar Rome

- Daar werd hij gekroond tot keizer

- Opvolger keizer en Frankische Rijk opvolger Romeinse Rijk

Bestuur

- Besturen Frankische Rijk niet makkelijk

- Romeinse wegen vervallen

- Hele stukken rijk onbewoond

- Het rijk was te groot om te besturen vanuit 1 plek (centralisatie)

- Karel reisde daarom zelf rond (gezag tonen)

- Verbleef steeds enkele weken in een paleis en reisde door naar de volgende 

Het leenstelsel/ feodalisme

- Karel bestuurde zijn rijk dmv hertogen en graven

- Hoge edelen benoemd door Karel om gebied te besturen 

- eed van trouw (raad en daad)

- de edelman was vanaf nu leenman of vazal en de koning was zijn leenheer

- leenman kreeg gebied in leen

- rechtspreken en soldaten leveren in tijden van oorlog 

Politieke verdeeldheid

- Na dood Karel aantal zwakke heersers

- Frankische Rijk splitste zich in Oost- en West-Frankische Rijk

- Door de zwakke heersers veranderde ook de verhouding tussen leenheer en leenman

- Macht van de edelen werd erfelijk

- leenmannen zelf leenmannen aanstellen (achterleenmannen) 

Een onveilige tijd

- Politieke verdeeldheid en overvallen Vikingen in kustgebieden

- Edelen gingen kastelen (burchten) bouwen om zichzelf en bevolking in gebied te beschermen

- Edelen namen ook voetsoldaten en ridders (soldaten te paard) in dienst voor bescherming

Ridders

- Tijdens de middeleeuwen ridders het krachtigste onderdeel in Europese legers

- Helm, zwaard, schild, maliënkolder, lans

- Eerst uitrusting door de heer betaald 

- Later werd het ridderschap een exclusieve zaak van de adel

- Alleen edelen konden nog ridder worden

- Werden door vorst tot ridder geslagen en moesten zich ridderlijk gedragen: moedig, trouw en rechtvaardig

- Toernooien voor ridders

Opdracht land besturen

- 1 koning verdeeld het land in meerdere stukken

- En dan?...

- Er is oorlog.  Wat gebeurt er nu? 

Leerdoelen

• In deze paragraaf leer je hoe Karel de Grote een machtig koning en keizer werd over een groot rijk.
• In deze paragraaf leer je op welke manier Karel zijn rijk bestuurde.
• In deze paragraaf leer je hoe politieke verdeeldheid ontstond na Karels dood.
• In deze paragraaf leer je waardoor in Europa onveiligheid ontstond en welke gevolgen dit had.
• In deze paragraaf leer je welke plaats ridders hadden in de samenleving.