2B + C: het cultuurstelsel en ondernemers en contractarbeiders

Paragraaf 2: een winstgevende kolonie
2B: het cultuurstelsel:
  • Ik kan uitleggen waarom het cultuurstelsel werd ingevoerd en weer afgeschaft.
2C: ondernemers en contractarbeiders:
  • Ik kan uitleggen wat de vrije economie betekende voor ondernemers en contractarbeiders.
1 / 16
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 3

In deze les zitten 16 slides, met tekstslides en 3 videos.

Onderdelen in deze les

Paragraaf 2: een winstgevende kolonie
2B: het cultuurstelsel:
  • Ik kan uitleggen waarom het cultuurstelsel werd ingevoerd en weer afgeschaft.
2C: ondernemers en contractarbeiders:
  • Ik kan uitleggen wat de vrije economie betekende voor ondernemers en contractarbeiders.

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

2B: het cultuurstelsel:
  • Ik kan uitleggen waarom het cultuurstelsel werd ingevoerd en weer afgeschaft.

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 3 - Video

Vanaf 5:44 tot 6:46

Kijkvragen:
  • Waarom werd het cultuurstelsel ingevoerd?
  • Welk deel van het land moeten boeren bij het cultuurstelsel bebouwen?
  • Wat gebeurt er met de producten die op dit deel van het land verbouwd worden?
Het cultuurstelsel
Het cultuurstelsel wordt in 1830 ingevoerd op Java:
  • = economisch systeem waarbij de boeren op 1/5e deel van hung rond cultuurproducten (koffie, suiker, etc.) moesten verbouwen en verplicht afstaan aan Nederland 
  • Reden voor invoering is dat Nederland een winstgevende kolonie wil

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Uitbuiting
Het cultuurstelsel was slecht voor de boeren:
  • De beste grond wordt gebruikt voor cultuurproducten           minder eten verbouwen voor zichzelf            hongersnoden
  • Regenten dwingen de boeren om meer te verbouwen, zodat de regenten zelf een bonus krijgen
  • Boeren zonder geschikte grond moesten 66 dagen per jaar werken voor het Nederlandse bestuur

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 6 - Video

Kijkvraag:

Waar heeft Eduard Douwes Dekker kritiek op?

Wat was de rol van Dekker in Indië?

Waarom speelde zijn boek Multatuli zo'n grote rol?
Kritiek
Er ontstonden vanuit 2 hoeken kritiek op het cultuurstelsel:
  • Multatuli in het boek Max Havelaar: kritiek op de onderdrukking en uitbuiting van Javaanse boeren
  • Liberalen: de regering bemoeit zich te veel met de economie van Nederlands-Indië         liberalisme is een stroming die opkomt voor vrijheid 

Afschaffing van  het cultuurstelsel in 1870

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aan de slag
Wat? 
  • Maken §2B opdracht 4 t/m7 (blz 18-19 WB)
Hoe? 
  • Werkboek
Hulp? 
  • 5 minuten in stilte. Daarna overleg met buurman
Tijd? 
  • 10 minuten. 
timer
5:00

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

2C: ondernemers en contractarbeiders:
  • Ik kan uitleggen wat de vrije economie betekende voor ondernemers en contractarbeiders

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Ondernemers
De overheid gaat zich na de afschaffing van het Cultuurstelsel minder bemoeien met de economie in Nederlands-Indië             Nederlandse ondernemers gaan grote landbouwbedrijven stichten:
  • Thee, koffie, suiker, mijnbouw, winning van rubber en palmolie
  • Veel winst
  • Systeem van vrije arbeid: het werk wordt gedaan door loonarbeiders 

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Contractarbeiders
Op Sumatra zijn er niet genoeg arbeiders         komst van contractarbeiders (koelies):
  • Arbeiders die een contract tekenen om een een bepaalde tijd  op een plantage te werken 
  • In ruil hiervoor krijgen ze een voorschot op hun loon          ze verdienen te weinig om dit voorschot terug te betalen          ze moeten lang op een plantage werken 

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 13 - Video

Vanaf 6:44 tot 7:36

Kijkvragen:
  • Wat wordt er in het filmpje gezegd over de relaties tussen de contractarbeiders en Nederlanders?
Het leven van contractarbeiders
Hoe zag het leven er uit?
  • 12 uur per dag werken in de zon
  • Weinig eten
  • Slechte leefomstandigheden
  • Kinderarbeid
  • Zware straffen         dit wordt ondersteunt door de koelieordonnantie

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De wet...
...de werkelijkheid

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aan de slag
Wat? 
  • §2C opdracht 8 t/m 11 (blz 20-21 WB)
Hoe? 
  • Werkboek
Hulp? 
  • 5 minuten in stilte. Daarna overleg met buurman
Tijd? 
  • 10 minuten. 
timer
5:00

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies