Weer en klimaat in Spanje klas 4 20 september 2022

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

Weer en klimaat VS

• Klimaten
• Landbouwgebieden
• Klimaatsverandering in de VS

Lesplanning

1. Welkom en leerdoelen

2. Workshoptijd 604  = 1.3 en 1.4  (lijst docent)

2. Lokaal 612 = 1.5  en 1.6  afronden                                                               13.20 - 13.55

3. Uitleg PO weer en klimaat (classroom)                                                    14.00 - 14.10

3. Uitleg paragraaf 1.6 landbouw in Spanje +herhaling                        14.10 - 14.25

4. Kahoot over Weer en klimaat Spanje (afsluiting!)                             14.25- 14.35                                            

Leerdoelen

1. Je weet welke klimaatkenmerken gelden voor Nederland en Spanje.
2. Je begrijpt op welke manieren de klimaatfactoren invloed hebben op het klimaat in Nederland en Spanje.
3. Je kunt met behulp van klimaatgrafieken het klimaat in Nederland en Spanje beschrijven.
4. Je kent de kenmerken van de landbouw in Nederland en Spanje.
5. Je begrijpt dat er een verband is tussen het klimaat en het agrarisch bodemgebruik.
6. Je kunt met behulp van een kaart van Spanje de ligging van landbouwgebieden beschrijven en verklaren.

Hogedrukgebied: zomersituatie

neerslagverdeling

Almeria: nauwelijks neerslag

Cadiz: evenveel als in NL

Santander: meer neerslag als in NL

nuttige neerslag = neerslag die beschikbaar is voor gebruik, dus de neerslag minus de verdamping.

 oplossingen tegen droogte

• bouwen van stuwdammen: 
  

grote stuwmeren zijn ontstaan. In droge tijden wordt dit water gebruikt voor landbouw etc.

• aanvoer water via kanalen en pijpleidingen
  

2.3 Klimaat en plantengroei

Spanje

Door verschillende klimaten heeft Spanje ook verschillende vegetatiezones 

(vegetatie = plantengroei)

Noord-Spanje

hetzelfde klimaat (zeeklimaat) als NL dus gemengd loofbos

gemengd loofbos = bos waarin zowel naaldbomen als loofbomen staan

klimaten Spanje

Zuid-Spanje

minder neerslag dus altijd groene mediterrane vegetatie

altijd groene mediterrane vegetatie = begroeiing die voorkomt in het Middellandse Zeegebied; deze planten kunnen goed tegen de droge zomer (: kleine bladeren, lange wortels)

klimaten Spanje

Zuidoost-Spanje

grote droogte dus steppevegetatie

steppevegetatie = boomloze grasvlakte met doornige struiken en graspollen in een droog gebied

klimaten Spanje

Noord-Spanje

in de hoogste gebieden, boven in het hoogegebergte, groeit alleen hooggebergte vegetatie

-> 1000 m stijgen is -6 graden!

hooggebergtevegetatie = plantsoorten die in het hooggebergte voorkomen (die dus goed tegen de kou kunnen)

1. verwoestijning
2. verzilting
3. verdroging

droogteproblemen

1. verwoestijning

= droge gebieden die zich in opppervlakte uitbreiden; uitbreiding van de woestijn

belangrijkste oorzaak: ontbossing

ontbossing = het kappen van bossen door de mens

De mens gebruikt het hout als brandhout en bouwmateriaal. De ruimte die hierdoor ontstaat, wordt vaak gebruikt als landbouwgrond.

2. verzilting

= het zouter worden van       de bodem

belangrijkste oorzaak:

onzorgvuldige irrigatie

irrigatie = water op het land brengen door het besproeien van akkers of het aanvoeren van water via kanaaltjes of sloten

3. verdroging

= droger worden van de bodem door verlaging van de grondwaterstand

belangrijkste oorzaak:

veel water nodig voor landbouw en toerisme

landbouw: 

2 voorwaarden om landbouw te bedrijven:

+

geschikte bodem

gunstig klimaat

40% van Spanje niet geschikt voor landbouw, vanwege:

steile hellingen

onvruchtbare bodem

droogte

1. landbouw zonder irrigatie

2. landbouw mét irrigatie

Tweedeling in landbouw Spanje

Irrigatie

= kunstmatig bevloeiien van het land

• minder afhankelijk van   neerslag
• meer winst door verbouwen van (tropische) groenten en fruit

1. landbouw zonder irrigatie

Intensieve veeteelt

• voldoende neerslag
  
• voldoende veevoer (gras)
  
• akkerbouw (: tarwe, rogge, suikerbieten, aardappelen, maïs)

intensieve veehouderij = veeteelt met veel dieren op een klein stuk grond

Extensieve veeteelt

• in droge gebieden
• grote vlakten (prairies) waar   kuddes grazen
  

extensieve veeteelt = veeteelt met weinig dieren op groot stuk grond

2. landbouw met irrigatie

• minder afhankelijk van neerslag
  
• arbeids- en kapitaalintensief
• 3 - 5 oogsten per jaar 

druppelirrigatie ++

• beste vorm van irrigatie
  
• gaat verzilting tegen
• nauwelijks verspilling
• kennis nodig

• duur
  

Huiswerk voor vrijdag 23 september 2022

Leren paragraaf 1 t/m 4

Afhebben alles tot en met paragraaf 1.5

Controle d.m.v (check 1.1 tm 1.5 resultaten) + formatieve check!