Romeinen > les 1 > instructie groep 5
1 / 33
Lesduur is: 30 minOnderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 2 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 3 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 4 - Tekstslide
Lees onderstaand verhaal aan de leerlingen voor.
Meester Jaap wordt een digibord
‘Nu komt er een filmpje over de Romeinen,’ zegt meester Jaap.
De hele klas staart naar het digibord, maar er verschijnt niets op het scherm.
Boos tikt de meester op de toetsen van zijn laptop.
‘De Romeinen zijn niet thuis,’ zegt Dominique droog.
‘Dat heb ík weer,’ moppert meester Jaap.
Hij heeft net verteld dat ruim tweeduizend jaar geleden een groot leger van Romeinse soldaten naar de
Lage Landen kwam om deze gebieden te bezetten.
Leander biedt snel zijn hulp aan. ‘Zal ik even, mees?’
‘Nee,’ antwoordt de meester koppig, ‘ik moet toch gewoon een filmpje van internet kunnen plukken?’
Meester Jaap is niet zo handig met computers en internet. Hij tikt opnieuw op het toetsenbord en er
verschijnt ineens een dure auto op het digibord. Eronder staat: “Ga voor betrouwbare auto’s naar
autohandel Romein”.
‘Gave karretjes hadden de Romeinen!’ zegt Bobbie.
De hele klas lacht.
Meester Jaap ramt boos op zijn toetsenbord. Opeens flitst er een advertentie van Modehuis Romein op het
scherm waarop een stoere man in zwembroek en een dame in bikini staan.
‘Wauw!’ roept Jasin.
En Lisanne gilt: ‘Ik wil wel zo’n lekkere Romein.’
‘Monden dicht!’ brult meester Jaap door de klas heen.
Het is meteen stil. De meester zucht en zegt: ‘Sorry dat ik zo knorrig ben, maar ik verlang terug naar een
bord met krijtjes.’
Myrthe steekt haar vinger op. ‘Maar mees, zo’n digibord is toch hartstikke handig?’
‘Niks handig,’ bromt de meester, ‘ik word wel gewoon mijn eigen digibord.’
Hij haalt een jurk uit de verkleedkist en trekt die over zijn kleren aan. De onderkant komt net tot zijn
knieën.
‘Dat is een oude jurk van mijn moeder,’ zegt Dominique verbaasd.
‘Daarom past onze dikke mees er ook in,’ roept Bobbie.
‘Mijn moeder is maar een beetje dik, hoor!’ snauwt Dominique hem toe.
Dat is Bobbie helemaal met haar eens.
Inmiddels heeft meester Jaap een plastic harnas omgedaan en een helm opgezet. Hij graait snel nog een
zwaardje uit de kist en stapt daarmee trots door de klas. Met zware stem roept hij stoer: ‘Avé, ik ben Iapvs
Barba, soldaat in het Romeinse leger!’
‘Wíe ben je?’ vraagt Jasin verbaasd.
‘Iapvs Barba, dat betekent gewoon “Jaap baard” in het Latijn. Wij hebben half Europa veroverd! Jullie hier,
in dit kikkerlandje, lopen nog hartstikke achter. Wij bezorgen jullie nieuwe dingen, zoals spiegels, kippen,
druiven en stenen om huizen mee te bouwen. Maar jullie zijn een stel viezeriken, want jullie poepen nog in
een kuiltje. In plaats daarvan leggen wij riolen aan, maar jullie verzetten je, omdat jullie bang zijn voor
nieuwe dingen. Jullie zijn echte bangeschijterds.’
‘Net als Iapvs Barba,’ roept Myrthe lachend, ‘want die vindt digiborden niks.’
Meester Jaap ploft neer op zijn stoel. ‘Je hebt gelijk,’ zegt hij treurig. ‘Leander, zoek dat filmpje alsjeblieft
op.’
Maar dan springt Iapvs Barba ineens overeind, zwaait met zijn zwaard en brult: ‘Nee, ik laat het er niet bij
zitten! Wij gaan naar Leiden naar een geweldig museum waar ze alles over de Romeinen weten. En ík leid
jullie daar rond.’
‘Doe je die jurk dan ook aan?’ vraagt Lisanne grinnikend.
‘Nee, want daar hebben ze échte soldatenpakken.’
De hele klas juicht, ze hebben er allemaal zin in.
Slide 5 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 6 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 7 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 8 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 9 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 10 - Tekstslide
Over de stichting van Romeinse Rijk bestaat een mythe. Dat verhaal gaat als volgt:
Op de rivier de Tiber dreef een mandje met daarin de tweelingbroertjes Romulus en Remus. Een wolvin
vond de broertjes aan de oever van de rivier en nam ze mee naar haar hol. Ze zorgde goed voor ze. Toen de
twee jongens groot waren stichtten ze een stad. Dit was het begin van de stad Rome. Romulus en Remus
kregen ruzie over wie er de baas mocht zijn van de stad. Romulus was zo woedend dat hij zijn broer
vermoordde. Zo werd Romulus de eerste heerser over Rome en de stad werd naar hem vernoemd.
Dit verhaal is geen waargebeurd verhaal. Wat we wel weten is dat er zo’n drieduizend jaar geleden mensen
leefden op de heuvels waar nu de stad Rome is, in Italië. Het was een goede plek om te wonen want de
grond was er vruchtbaar en er was genoeg voedsel. Al snel bouwden mensen op verschillende plekken
dorpjes. Uiteindelijk vormden die samen de stad Rome in de loop van de 8ste eeuw v.Chr. Het werd een
machtige stad en de Romeinen veroverden steeds meer land. Hun rijk heette het Romeinse Rijk. De
Romeinen spraken Latijn.
Hoewel het verhaal van Romulus en Remus niet waargebeurd is, zijn de jongetjes en de wolvin nog steeds
een symbool voor de stad.
Slide 11 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 12 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 13 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Slide 14 - Tekstslide
Na de stichting van Rome breidden de Romeinen hun rijk steeds verder uit. Langzaamaan veroverden ze
omringende gebieden. In 218 v.Chr. hadden ze heel Italië onder hun hoede. Van daaruit veroverden ze het
hele gebied rondom de Middellandse Zee. De Middellandse Zee noemden ze daarom ook wel Mare
Nostrum, dat betekent ‘onze zee’. Je ziet het gebied dat de Romeinen veroverd hadden op de kaart.
In 50 v.Chr. kwamen de Romeinen in Nederland. Ze veroverden het gebied tot aan de oude Rijn, daar lag de
grens van het Romeinse Rijk. Ten noorden van de grens woonden de Germanen. De Germanen verdedigden
hun gebied succesvol en daarom bleef de Rijn de grens van het Romeinse Rijk in Nederland.
Door de Romeinen kwamen de mensen in ons land in contact met allemaal nieuwe uitvindingen en
producten. Enkele voorbeelden hiervan zijn:
- wegen
- watervoorzieningen
- eten zoals: druiven, perziken en kippen
- de religie van de Romeinen
Slide 15 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 16 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 17 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 18 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Welke landen die we nu kennen behoorden tot het Romeinse Rijk?
Slide 19 - Woordweb
- Welke landen die we nu kennen hoorden allemaal (voor een deel) bij het Romeinse Rijk?
Antwoorden: Italië, Griekenland, Spanje, Portugal, Frankrijk, België, Engeland, Nederland,
Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Slovenië, Kroatië, Bosnië en Herzegovina, Servië, Montenegro,
Albanië, Joegoslavië, Bulgarije, Marokko, Algerije, Tunesië, Libië, Egypte, Saoedi Arabië, Israël,
Libanon, Jordanië, Syrië en Turkije.
Stond onze school in het Romeinse Rijk?
A
ja
B
nee
Slide 20 - Quizvraag
Antwoord: indien de school zich ten zuiden van de Limes (oude Rijn) bevindt, dan staat de school in
gebied dat tot het Romeinse Rijk behoorde. Indien de school zich ten noorden van de Limes
bevindt, dan staat de school in gebied dat niet door de Romeinen was veroverd.
Slide 21 - Tekstslide
Het eerste leger van Rome bestond uit ongeoefende mannen. Het waren burgers die werden opgeroepen
als het nodig was en dan brachten ze hun eigen wapens mee. Naarmate de soldaten meer vochten en meer
land veroverden werd het leger professioneler. Het leger nam soldaten in dienst. Er waren twee soorten
soldaten: voetsoldaten en soldaten te paard. De voetsoldaten worden ook wel infanteristen genoemd en
de soldaten te paard heten cavaleristen.
Slide 22 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 23 - Tekstslide
De Romeinse soldaten hadden speciale kleding. Hij droeg een maliënkolder of een harnas met daaronder
een wollen tuniek. Om zijn pols droeg hij een leren band met daarop metalen insignes waaraan je kon zien
wat de functie van de soldaat was. De soldaten liepen op sandalen.
Slide 24 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 25 - Tekstslide
Het leger van de Romeinen was goed georganiseerd:
- De soldaten hadden goede wapens: een kort zwaard of een dolk om mee te steken en een speer om te
gooien. Ze hadden ook bescherming: een harnas en een groot schild.
- De soldaten kregen soldij (salaris).
- Als de soldaten niet hoefden te vechten dan oefenden ze, daarom waren ze goed getraind voor
gevechten.
- De soldaten werden aangestuurd door generaals. Deze hadden een hogere rang in het leger.
- De Romeinen bouwden forten om de grenzen te beschermen. De forten hadden meestal dezelfde opzet.
Als de soldaten van het ene naar het andere fort verhuisden wisten ze er meteen de weg.
- Wanneer de Romeinen nieuw land veroverden lijfden ze soldaten in uit de legers die ze verslagen hadden.
Deze hulptroepen waren heel handig omdat ze het gebied goed kenden.
- De Romeinen hadden een truc om ongedeerd heel dicht bij de vijand te komen. Ze gingen in een groep
heel dicht bij elkaar staan in een vierkant. Ze beschermden zich met hun schilden. Deze formatie heet de
testudo, ook wel de schildpadformatie.
Slide 26 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Waarom heette de truc van het leger de schildpadformatie?
Slide 27 - Woordweb
- Waarom heet deze vorm de schildpadformatie denk je?
Antwoord: met alle schilden van de soldaten bij elkaar vormen ze één groot schild, net zoals een
schildpad dat heeft.
Slide 28 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 29 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Slide 30 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Slide 31 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Wat wil je onthouden van deze les?
Slide 32 - Woordweb
Deze slide heeft geen instructies
Slide 33 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
