Mediawijsheid 2 Invloed van social media op klasniveau

• Mediawijsheid
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-3

Invloed van (sociale) media op de klas

Mediawijsheid 2

Exit - Brainstormsleutel (max 5 trefwoorden)

Wat zou er aan sociale media moeten veranderen om van positieve invloed te zijn op zelfbeeld van mensen?

Op basis van een analyse van de groep t.a.v. het gebruik van (sociale) media wordt een passende activiteit uitgevoerd om het groepsklimaat positief te beïnvloeden. Over het doel en verantwoording van deze activiteit wordt gecommuniceerd met de ouders uit de groep. Over het proces, het doel en de bevindingen wordt er uitgewisseld met collega’s.

BVT Mediawijsheid

Succesriteria

• Op basis van een analyse van de groep t.a.v. (sociale) media is in kaart gebracht wat de rol is van (sociale) media in jouw groep en wat hiervan de invloed is op het groepsproces (bv. invloed op vriendschappen, status-orde, talentontwikkeling, denken en gedrag, burgerschap, sociaal welzijn, sociale inclusie, eigen (online) identiteit, etc.);
• Er is op basis van de analyse een passende activiteit geselecteerd die het groepsproces positief beïnvloed en passende, technische maatregelen biedt voor bescherming (bv. case materiaal van Beeld & geluid, HoeZoMediawijs.nl, Medija Praat gesprekskaarten, weekvandemediawijsheid.nl, Mediawijsheid.nl);
• Het doel en de verantwoording van de activiteit is met ouders gecommuniceerd (een bericht via communicatieplatforms zoals SocialSchools, Parro of digitale nieuwsbrief), hierbij rekening houdend met AVG-richtlijnen;
• Je evalueert met je werkplekbegeleider (of IB’er, parallel groepen, bouwbreed, pedagoog/opvoedkundige) op de opgedane inzichten uit de analyse, het effect van de activiteit en het contact met ouders;
• Naar aanleiding van de evaluatie bepaal je een vervolgstap ten aanzien van mediawijsheid en de invloed hiervan op het groepsproces.

BVT:Mediawijsheid

Wat zou jij doen?

Cyberveiligheid en jezelf

act-or-react.nl

Koppeling groepsprocessen

Invloed van (sociale) media...

Les 1: ...op het individu                                                     Les 2: ...op de klas                                                         Les 3: ...op de samenleving

Overzicht lessen

Casus  (volgende slide: 1:58- 4:44)

Wat gebeurt er met het kind? 

Wat voor oplossingen heeft dat kind? 

Hoe is dat bij jou?

Hoe is dat in jouw klas?

Casus

player.ntr.nl

Sociale media als oefenomgeving voor...

• Gedrag en onderlinge communicatie
• Oriëntatie op informatie (hoe zit het?)
• Passend gedrag in sociale contexten
• Sociale groepen vinden en groepsidentificatie
• T.o.v. fysieke wereld meer ervaren controle

(Van Zutphen, 2023)

Kinderen moeten prosociaalgedrag nog aanleren..

Oefenomgeving

Invloed van sociale media op..

Wat voor effect heeft sociale media op de klas?

Op vriendschappen?

Groepsdynamiek

Invloed van sociale media op..

= pesten via elektronische middelen. Denk aan: e-mail, Instagram, SnapChat, TikTok, chatruimte in online game, website of smartphone. In groepen als schoolklassen, sportclub, gezin etc.

Machtsverschil  in sociale status of technische knowhow en anonimiteit. 

'Intentioneel, agressief gedrag waarbij door middel van elektronische communicarue, emotinele schade en schaamte wordt toegebracht door bedreigende, gemene of pijnlijke berichten via instant messengers, e-mails, post op sociale media of tekstberichten" (Holt et al., 2018).

Cyberpesten

Invloed van sociale media op..

• 10 % van de kinderen slachtoffer
• Gaat 24 uur per dag door
• Blijft altijd op het internet rondzwerven, aan alle kanten achtervolgen
• Platformen zonder volwassenen; morele socialisatie? Wie bepaalt?
• Lange termijn gevolgen: angst, depressie, school- en ziekteverzuim, schooluitval, middelenmisbruik, slaapproblemen, psychosomatische klachten, het verheerlijken van en uiteindelijk soms ook daadwerkelijk overgaan tot suïcide (Spithoven & Van Tuijl, 2024).

Kijkvraag: (volgende slide)

Is dit een probleem? Wat moet de school doen?

Cyberpesten

Invloed van sociale media op..

Rol van de leraar/school "ongeremde, individuele vrijheid keren" (Boutellier, 2019) en probleembesef voor aanpak van een urgent maatchappelijk probleem (Spithoven, 2020).

Wet Veiligheid op school (vanaf 2015) verwacht proactieve aanpak van sociale veiligheid met nadruk op preventie van (cyber)pesten (Rijksoverheid, z.d.):

1. schoolbrede aanpak

2. duidelijke normen en waarden

3. brede interventie passend bij visie en context (Spithoven & Van Tuijl, 2024)

Sociale veiligheid

• Meisjes pesten anders dan jongens
• Jongens; directe en fysieke manier. 
• Meisjes pesten in hun sociale relaties: door te roddelen over het slachtoffer, door buitensluiten en isoleren en negeren en afwijzen
• Vaak buiten het gezichtsveld van volwassenen

Meidenvenijn

Invloed van sociale media op..

= anderen te helpen of zich beter te laten voelen (iemand opvrolijken, troosten, reageren op berichten waarin mensen om hulp vragen)

Stimuleren:

1. Geef het goede voorbeeld. 
2. Geef positieve feedback. 
3. Sociale steun
4. Train mindfulness
5. Creëer verantwoordelijkheidsgevoel 
6. Versterk het zelfvertrouwen in online sociale vaardigheden.
7. Kijk/luister naar betekenisvolle media, zoals inspirerende films of podcasts. 

Prosociaal gedrag

Artikel 21 (Auteurswet; portretrecht) stelt dat wanneer een portret niet in opdracht is gemaakt, het niet zonder toestemming van de geportretteerde openbaar mag worden gemaakt.

• Ouders verantwoordelijk tot 16 jaar
• Werken met kinderen? Toestemming nodig
• Familie en vrienden toestemming nodig
• = inbreuk op potretrecht. 
• Dus, moet de organisatie dit verwijderen, ook deepfake.
• Vervelend is dat het dan ook op andere platformen staat.

Portretrecht

Er staan /stonden foto's of filmpjes van mij op het internet waar ik niet blij mee ben.

Mee eens

Niet mee eens

Invloed van sociale media op..

Waarom is het delen van informatie over het kind gevaarlijk?

Waarom AVG?

• Scholen hebben een verantwoordingsplicht: van technische en organisatorische maatregelen die zij hebben genomen om de persoonsgegevens van leerlingen te beschermen.
• U stelt voor uw school een verwerkingsregister op: hierin staat informatie over de persoonsgegevens die u verwerkt.
• Een informatieplicht: leerlingen en ouders informeren over het verwerken van persoonsgegevens.
• Zorgen dat uw leerlingen (of hun ouders) hun privacyrechten kunnen uitoefenen, zoals recht op inzage. 

AVG op scholen

Lees op Brightspace "De AVG is verre van Onzin".

Waarom is volgens AVG volgens Rens van der Vorst AVG belangrijk?

Hoe denk jij erover?

AVG op scholen

1. Lees het bericht op Brightspace.

2. Pak ook de het document 'De AVG in het onderwijs - wat u moet weten -".

3. Is dit bericht naar ouders volgens de AVG-richtlijnen?

4. Welke richtlijnen worden overtreden?

AVG op scholen

In groepje - 15 min

1. Lees de casus. 

2. Analyseer het probleem

3. Ga opzoek naar een activiteit, (film)materialen en literatuur (verdeel taken in de groep!)

4. Hoe gaan jullie dit naar ouders communiceren?

Inspiratie     https://www.Wikiwijs.nl > Mediawijsheid

                         https://www.hoezomediawijs.nl/ 

                         https://www.beeldengeluid.nl

                         https://www.mediawijsheid.nl/

Activiteit kiezen

Succescriteria:

Er is op basis van de analyse een passende activiteit geselecteerd die het groepsproces positief beïnvloed en passende, technische maatregelen biedt voor bescherming.

1. Casus/probleem

2. Activiteit, (film)materialen en literatuur

3. Hoe zouden jullie dit naar ouders communiceren?

In steekwoorden: het probleem, de activiteit, materialen en communicatie ouders

Wat is er gebeurd?

Wat is waar?

Exit

Cybe

Cyberbully

Kijktips:

Autoriteit Persoonsgegevens. (z.d.). Privacyregels voor scholen. Autoriteit persoonsgegevens.

       Geraadpleegd op 12 juli 2024, van https://www.autoriteitpersoonsgegevens.nl/themas/onderwijs/gebruik-van-

        persoonsgegevens-in-het-onderwijs/privacyregels-voor-scholen#meer-over-dit-onderwerp

HoeZoMediawijs. (z.d.). Ruzie in de groepsapp? Tips voor in de klas en thuis. Hoezomediawijs.

        Geraadpleegd op 12 juli 2024, van https://www.hoezomediawijs.nl/whatsapp/

Pijpers, R. (2023, 27 september). Gossip Girl-account op TikTok: adviezen voor scholen. Kennisnet.

        Geraadpleegd op 12 juli 2024, van https://www.kennisnet.nl/digitale-geletterdheid/gossip-girl-accounts-op-tiktok-

        adviezen-voor-scholen/

Spithoven, R., & Van Tuijl, E. (2024). Cyberpesten. Theorie over en onderzoek naar de onbegrensde, digitale leefwereld van kinderen en adolescenten in Nederland. Boom.

Literatuur