T3 - BS4+5

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Spoorboekje

• Even opfrissen.
• Uitleg nieuwe basisstof
• Zelfstandig werken

Afspraken:

- Jassen in de locker

- Telefoons niet zichtbaar

Even opfrissen

In welke 4 groepen delen wij organismen in?

Welk onderdeel zit er niet in de cel van een schimmel?

Welk onderdeel is het enige dat wij kunnen vinden in de cel van een bacterie?

Welke groep heeft alleen een celkern en geen bladgroenkorrels en celwand?

Wanneer behoren organismen tot dezelfde soort?

Welke groep dieren heeft als enige geen longen?

Welke groep dieren leeft er zowel op het land als in het water?

Welke groep dieren heeft als enige veren?

Welke groep dieren legt geen eieren?

In welke twee groepen delen wij planten in?

De sporen van mossen zitten in ...

1. Sporenhoopjes
2. Sporendoosjes

De sporen van varens zitten in ...

1. Sporenhoopjes
2. Sporendoosjes

Wat is het verschil tussen zaadplanten en sporenplanten?

T3 BS4+5

Schimmels en bacteriën

Leerdoelen:

3.4.5 Je kunt de bouw en voortplanting van schimmels beschrijven.

3.4.6 Je kunt gevaren en gebruik van schimmels noemen.

3.5.7 Je kunt de bouw en voortplanting van bacteriën beschrijven.

3.5.8 Je kunt gevaren en gebruik van bacteriën noemen.

Schimmels

Veel schimmels bestaan uit lange, dunne draden. Dat noem je schimmeldraden.

Voortplanting schimmels

Schimmels planten zich voort met sporen. Een spore is een cel waaruit een nieuwe schimmel kan groeien. De sporen kunnen ontstaan aan het uiteinde van de schimmeldraden. Bij sommige schimmels ontstaan de sporen in speciale organen: de paddenstoelen.

Nuttige schimmels

Schimmels halen voedsel uit resten van dode organismen. Zoals afgevallen bladeren of dode dieren in het bos. In de natuur zijn schimmels daardoor erg nuttig. Ze ruimen dode organismen op.

Nuttige schimmels

Mensen kunnen schimmels nuttig gebruiken. Er zijn drie manieren waarop mensen schimmels gebruiken:

• om te eten

• om voedsel te maken

• om medicijnen te maken

Schadelijke schimmels

Schimmels kunnen ook schadelijk zijn. Ze kunnen voedsel bederven.

Sommige schimmels veroorzaken ziekten. Bijvoorbeeld zwemmerseczeem. Zwemmerseczeem wordt veroorzaakt door een voetschimmel.

Bacteriën

Bacteriën zijn erg klein. Ze bestaan uit maar één cel. Zelfs met een microscoop kun je ze niet goed zien.

Voortplanting bacteriën

Bacteriën planten zich voort door deling. Er ontstaan dan twee nieuwe bacteriën. Bacteriën kunnen zich erg snel delen. Sommige bacteriën wel elke 30 minuten.

Nuttige bacteriën

Bacteriën halen hun voedsel uit dode resten van organismen. Net als schimmels ruimen bacteriën daarom dode organismen op in de natuur.

 

Bacteriën komen overal voor. Ook op je huid en in je darmen. Deze bacteriën helpen je lichaam. De bacteriën op je huid beschermen je tegen ziekte. De bacteriën in je darmen helpen bij de vertering van je voedsel.

Bacteriën kunnen op nog een andere manier nuttig zijn. Mensen gebruiken bacteriën om voedsel te maken, zoals yoghurt en zuurkool. Ook kaas wordt gemaakt met behulp van bacteriën.

Schadelijke bacteriën

Naast nuttige bacteriën heb je ook schadelijke bacteriën. Bacteriën kunnen voedsel bederven. En sommige bacteriën kunnen ziekten veroorzaken. Als ze de kans krijgen, gaan deze bacteriën zich delen in je lichaam. Je wordt dan ziek. Voorbeelden van ziekten door bacteriën zijn longontsteking, keelontsteking en oorontsteking.

Aan de slag

Lees T3 basisstof 4 en 5 (3.4 en 3.5)

Maak opdrachten T3 basisstof 4 en 5 (3.4 en 3.5)

Maak test jezelf T3 basisstof 4 en 5 (3.4 en 3.5) 

(score in groen = af).