Jong & Oud HST 5

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

             

                 Kosten en opbrengsten

Wat gaan we leren komende les?

- wat is produceren

- wat zijn productiefactoren

- wat voor kosten kan een bedrijf hebben?

- wat is het verschil tussen variabele en vaste

  kosten?

Voor we aan de slag gaan moeten we eerst iets weten over:

Produceren = het toevoegen van waarde aan een product

Ieder bedrijf voegt extra waarde toe door het product te bewerken. 

Zo wordt het geschikt gemaakt voor consumptie.

                            Een voorbeeld

De aardappelboer (oerproducent):verkoopt aardappels voor € 10,- aan de chipsfabrikant

   - voegt € 10,- aan waarde toe

 De chipsfabrikant: koopt voor € 10,- de aardappels, bewerkt deze tot

  chips, en verkoopt zijn product voor € 35,-. aan de supermarkt

  - Voegt € 25,- aan waarde toe.

De supermarkt: koopt de zakken chips in voor € 35,- 

en verkoopt ze aan de consument voor € 50,-.

Toegevoegde waarde van de detailhandel = € 15,- 

In totaal is er  € 50,- aan waarde toegevoegd te weten:

   € 10,- + € 25,- + € 15,-

€ 10

 € 35

€ 50

Nu jij: Bereken hoeveel waarde er per bedrijf wordt toegevoegd.

De graanboer verkoop een hoeveelheid graan aan de meelfabriek voor €20 

De meelfabriek bewerkt het graan en verkoopt het meel aan de broodfabriek voor €50

De broodfabriek maakt er brood van en verkoopt dit aan de supermarkt voor €150

de supermarkt verkoopt het brood voor €200

oplossing:

€20+€30+€100+€50=

€200

Produceren of het toevoegen van waarde doen bedrijven met behulp van de productiefactoren

Kosten

Welke kosten kan een bedrijf volgens jou hebben?

De kosten die een bedrijf bij het produceren heeft kunnen we onderverdelen in:

1. vaste kosten

2. variabelen kosten

Totale vaste kosten:

Kosten die niet mee veranderen als er meer of minder wordt produceren.

Bijvoorbeeld:

- huurkosten van het gebouw

- verzekeringspremies

In een grafiek:

De totale vaste kosten zijn onafhankelijk van de productie.

Totale variabele kosten:

Kosten die wel veranderen als je meer of minder gaat produceren.

Bijvoorbeeld:

grondstoffen

Hier zijn de variabele kosten steeds € 20 per product.

Elk product dat je méér maakt, zorgt er dus voor dat je totale kosten weer met € 20 stijgen.

Als de verkoopprijs moet worden bepaald zullen in ieder geval de kosten terug moeten worden verdiend.

Hiervoor moet de kostprijs per product worden vastgesteld. 

Dit zijn de kosten om één product te maken.

Formule:

        Kostprijs=  variabele + vaste kosten

                             aantal producten

Hier boven op komt nog een opslag voor de winst.

      

           Samen een kostprijs oefenopgave  maken:

Bereken de kostprijs van een klok

De vaste kosten zijn in een jaar € 10 miljoen. 

De variabele kosten € 2,-.

De jaarproductie is 4 miljoen klokken.

 Kostprijs = variabele + vaste kosten

                          aantal producten

 Hoe hoog bedraagt de kostprijs?

Bereken de kostprijs van een klok

De vaste kosten zijn in een jaar € 10 miljoen.

De variabele kosten € 2,-.

De jaarproductie is 4 miljoen klokken.

 Kostprijs= variabele + vaste kosten

                          aantal producten

De kostprijs is = (€ 10 mln + € 8 mln) ÷ 4 mln = € 4,50 per klok.