WELLICHT voor V5

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Deze en volgende week

- Werken aan poëzie

- Lezen in je boek

- Werken aan je presentatie

- Werken aan je Taaltalk

Rode draad: vlammend taalgebruik. Welke woorden overtuigen / raken je? 

Maak in ieder geval een logline. Een zin waarin HET conflict van het verhaal staat in zorgvuldig gekozen woorden om interesse op te wekken. 

Een logline heeft als basisstructuur ʻWie, wat en hoe?ʼ

Wie zijn verhaal wordt verteld? / Wat is het probleem? / Hoe lost hij dit op?

Voorbeelden

“Een komisch portret van de jonge, straatarme Shakespeare die verliefd wordt op een vrouw en

geïnspireerd wordt tot het schrijven van ROMEO EN JULIA.” (SHAKESPEARE IN LOVE)

”Een ambitieuze FBI-agente roept de hulp in van een gestoorde ex-psychiater om een wrede

seriemoordenaar op te sporen.” (SILENCE OF THE LAMBS)

“Een verlegen, eenzaam jongetje vindt een buitenaards wezen. Hij zal moedig genoeg moeten zijn om het op te nemen tegen de autoriteiten en het wezen terug naar zʼn thuisplaneet te helpen." (ET)

Van saaie logline naar beeldende logline, door hem

specifieker te maken.

Saaie logline: “Een vrouw wil haar zus vermoorden”.

Interessantere logline: “Een door jaloezie verteerde vrouw wil haar zus vermoorden, omdat die getrouwd is met de man die zij wil afpakken.”

Maak deze voor jullie boek! Vertel dit in de inleiding. En voeg bijvoeglijk naamwoorden toe bij DE boodschap in jouw Taaltalk.

Hoe zag de inleiding van een presentatie er ook alweer uit?

1. Argument, standpunt / probleemstelling en de introductie van het onderwerp.
2. Binnenkomer, standpunt / probleemstelling, argumenten die in het middenstuk aan bod komen.
3. Binnenkomer, introductie van het onderwerp, argumenten die in het middenstuk aan bod komen.
4. Binnenkomer, introductie van het onderwerp, standpunt / probleemstelling.

En het slot? Welke 4 onderdelen zien we daar terug?

1. Een samenvatting die meerdere zinnen omvat, conclusie, advies en toekomstverwachting
2. Conclusie, samenvatting in labels, advies en uitsmijter
3. Samenvatting in labels, advies, toekomstverwachting en uitsmijter

Taalgebruik 'interessanter' maken.
Wat zie je hier gebeuren? Mijn wekker sleurde mij vanochtend meedogenloos de nieuwe schooldag in.

1. Personificatie
2. Metafoor
3. Understatement
4. Woordspeling

En hier? Het voetbalveld is zo groen als gras.

1. Antithese
2. Vergelijking
3. Metafoor
4. Personificatie

Uren, dagen, maanden, jaren. Ze vliegen voorbij op school.

1. Eufemisme
2. Anticlimax
3. Climax

Het schip van de woestijn (waarmee je een kameel bedoelt)
Dit is een ...

1. Metafoor
2. Antithese
3. Sarcasme

Wat doen we elke eerste twintig minuten van de les ook alweer?
Als je docent Nederlands dit zegt dan is het een ....

1. Retorische vraag
2. Ironische opmerking
3. Sarcastische opmerking

Het was een groots cadeau, nou ja, een groot cadeau, nou ja, een aardig cadeautje

1. Opsomming
2. Climax
3. Anticlimax
4. Repetitio

Laatste onderdeel

Hoe vorm je nou een mening over je boek?

Jullie moeten namelijk vertellen of het gelezen boek de moeite waard is met goed onderbouwde LITERAIRE argumenten.

Structureel argument

Is de opbouw van het boek goed of slecht?

+ hoofdstuktitels goed gekozen?

+ is het gekozen perspectief passend?

+ (te) veel flashbacks

+ verhaallijnen komen samen aan het einde

Realistisch argument

Gebruik je als je het belangrijk vindt dat iets echt zou kunnen gebeuren of als iets juist heel erg ongeloofwaardig is.

+ zijn er autobiografische elementen

+ toekomstverhalen hebben altijd een link met de huidige maatschappij(problemen)

+ geloof je dat wat er gebeurt is, echt kan gebeuren?

Moreel argument

Gaat over wat jij aanvaardbaar of toelaatbaar vindt.

+ de strijd tussen goed en kwaad

+ criminele activiteiten

+ hoe ver mag je gaan bij verraad/leugens?

'Het voelt goed om te zien dat Adam eerst zelf een goed doel belazert en later in het verhaal iemand juist hem belazert.'

1. Moreel argument
2. Realistisch argument
3. Structureel argument

'Mooi om te zien dat de hoofdstuktitels van Het Diner naar voorgerecht, hoofdgerecht, enz. verwijzen. Dan weet je inhoudelijk ook wat er komen gaat.'

1. Moreel argument
2. Realistisch argument
3. Structureel argument

Vernieuwingsargument

Als het boek iets nieuws brengt.

+ het is vanuit een bijzonder perspectief geschreven

+ we krijgen een kijkje in een wereld die we anders nooit zouden leren kennen etc.

Emotivistisch argument

Heeft betrekking op jouw beleving van het verhaal.

+ was het meeslepend

+ werd je aan het denken gezet

+ kon je in de huid kruipen van de hoofdpersoon

'Zelfs neurologen vinden het knap dat J. Bernlef de dementerende ik-persoon zo goed heeft neergezet. Dat is nog nooit eerder gedaan.'

1. Structureel argument
2. Vernieuwingsargument
3. Emotivistisch argument
4. Moreel argument

'Bij het lezen voel je je keel dichtknijpen en die avond slaap je lastig in als je aan Eva denkt: hoe moet zij in godsnaam verder leven?'

1. Emotivistisch argument
2. Vernieuwingsargument
3. Realistisch argument
4. Moreel argument

Intentioneel argument

Is om aan te geven dat je de bedoeling van de auteur (het thema) begrijpt en goed / slecht vindt uitgewerkt.

+ begrip voor aandoeningen of culturele verschillen kweken

+ inzicht geven in gebruiken van andere landen

+ aandacht vragen voor vreselijke zaken als misbruik of jeugdtrauma

Stilistisch argument

Is om aan te tonen dat de stijl van de auteur bijzonder mooi / vreselijk is:

+ veel dialogen om het verhaal levendig te maken

+ de omgeving wordt goed omschreven

+ origineel taalgebruik / bijzondere woordkeuze

+ te lange zinnen / te langdradige beschrijvingen 

'De auteur laat haar personage nieuwe woorden verzinnen en dat is soms heel grappig.'

1. Intentioneel argument
2. Vernieuwingsargument
3. Stilistisch argument
4. Moreel argument

'Confettiregen is autobiografisch: iets wat ik fijn vind om te weten, want zo kan ik mijn leven met dat van de hoofdpersoon vergelijken.'

1. Vernieuwingsargument
2. Structureel argument
3. Intentioneel argument
4. Realistisch argument

'Uphoff heeft de taal gevonden om misbruik te verwoorden. Beklemmend én mooi.'

1. Stilistisch argument
2. Structureel argument
3. Realistisch argument
4. Emotivistisch argument

Deze en volgende week

- Werken aan poëzie: 7 feb deadline

- Lezen in je boek: formuleer eens een argument?

- Werken aan je presentatie: 30 jan of 6 feb aan de beurt!

- Werken aan je Taaltalk: 14 feb deadline