Leerdoelen PTA-4 H5 enH6

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

Leerdoelen PTA H5 en H6

Leerdoelen 5.1 => je weet:

• Dat de meeste kolonies in Azië en Afrika onafhankelijk werden na WOII
• Oorzaken van de dekolonisatie
• Verloop van de dekolonisatie: was er veel strijd/oorlog of juist niet.
• Verschil tussen GB en FR in het afhandelen van dit proces

Leerdoelen 5.1 deel 2=> je weet:

• Oorzaken begin Koude Oorlog
• Verdeling invloedssferen door VS en SU
• Ideologische verschillen tussen VS en SU
• Gevolgen van ideologische tegenstellingen VS en SU
• Politiek VS na 1945 in Europa
• Politiek SU na 1945 in Europa
• Ontstaan 2 machtsblokken: Oost en West
• Bondgenootschap Navo tegenover het Warschaupact

Begrippen 

• invloedssfeer
• Koude Oorlog
• kapitalisme
• ideologische tegenstelling
• satellietstaten
• IJzeren Gordijn
• Duitse deling
• blokkade Berlijn
• BRD
• DDR
• containmentpolitiek
• Marshallhulp
• Navo
• Warschaupact

Leerdoelen 5.2 

• De wapenwedloop tussen VS en SU 
• De gevolgen van die wapenwedloop
• De conflicten tijdens de Koude Oorlog tussen de VS en de SU
• De relatie tussen de SU en de VS, was er absolute vijandschap of meer ontspanning tussen beide landen
• Gevolgen van de hervormingen die Gorbatsjov invoerde in de SU
• Hoe kwam er een einde aan de Koude Oorlog

Begrippen 

• landverraders
• Hongaarse Opstand 1956
• Afschrikking
• Berlijnse Muur 1961
• kernwapens
• Cubacrisis 1962
• Praagse Lente 1968
• Glasnost
• Perestrojka
• Val van de Muur 1989

Conflicten tijdens de Koude Oorlog:

1. Blokkade van Berlijn 1948/49
2. Hongaarse Opstand 1956
3. Vietnam oorlog 1955-1975
4. Bouw Berlijnse Muur 1961
5. Cubacrisis 1962
6. Praagse Lente 1968
7. Val van de Berlijnse Muur 1989

Leer deze conflicten + jaartallen uit je hoofd!

Leerdoelen 5.3

• Hoe is de kaart van Europa veranderd sinds 1990? (nieuwe staten)
• Oprichting Europese Unie 1993
• Nieuwe wereldorde: hoe zijn de machtsverhoudingen veranderd
• Uiteenvallen Sovjet-Unie 1990-1991
• Duitse eenwording
• Nationalisme kom op in Europa
• Oosteuropese landen lid van de NAVO
• Oorlog tegen terrorisme begint (de nieuwe vijand)

Verenigde Naties

• Doel =  oorlog voorkomen.
• Permanente leden Veiligheidsraad: VS, SU, GB, Frankrijk en China.
  
• Vetorecht: stemming tegen houden.

VN

VN kan:

• Besluit nemen (resolutie). Is weinig anders dan je mening geven.
• Sanctie opleggen: straf geven.
• Militairen sturen: doel: vrede bewaren en mensen beschermen. 
• UNICEF is onderdeel van de VN

Europese Unie

• Na WOII besluiten Europese landen dat samenwerking einde van oorlogen zal zijn:
• EGKS: Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (NL, BE, Lux, Italie, Fra, BRD). Economische verbinding maakt oorlog minder waarschijnlijk. (1951)

Europese Unie

• Europese Economische Gemeenschap (EEG) opgericht om op meer manieren economisch samen te werken (1958).
• 1967 EEG en EGKS worden samengevoegd tot Europese Gemeenschap (EG), hier willen meer landen lid van worden. 
• EG  wordt hernoemd tot EU in 1993.
• Na de Koude Oorlog zijn veel landen uit Oost-Europa ook lid geworden van de EU

 NAVO

• Opgericht in april 1949
  

• Noord-Atlantische Verdrags Organisatie (Engels: NATO)
  

• Militair bondgenootschap tussen Noord-Amerika en West-Europa tegen het communisme

• Afspraak = als 1 NAVO-lid wordt aangevallen, helpen de andere landen dat land.

• De NAVO bestaat nog steeds
  

Kennen 6.1 deel 1

• Uitleggen hoe Indonesië onafhankelijk werd, rol van Japan, Soekarno.
• Hoe reageerde NL hierop => politionele acties 
• Gevolgen voor Molukkers en Indonesische soldaten
• Hoe dacht de bevolking in NL over de toekomst rond 1950

Begrippen 

• Jappenkampen
• 1e Politionele Actie
• 2e Politionele Actie
• Soevereiniteitsoverdracht
• Dekolonisatie Indonesië
• Wederopbouw
• Consumptiemaatschappij
• Verzorgingsstaat

Personen:

- Soekarno

- Koningin Juliana

Leerdoelen 6.1 deel 2

• Hoe verliep de wederopbouw van Nederland na WOII? Economisch?
• Hoe veranderde Nederland in een consumptiemaatschappij
• Hoe ontstond de verzorgingsstaat en wat houdt dat in?

Begrippen 6.1

• Marshallplan
• Welvaartsstijging
• Consumptiemaatschappij
• Verzorgingsstaat

Leerdoelen 6.2

• Sociaal-culturele veranderingen in NL
• Amerikanisering
• Ontstaan jongerenculturen
• Belang en invloed van de televisie op de mening en beeldvorming van mensen
• Doelen Tweede Feministische Golf
• Verschil Eerste en Tweede Feministische Golf
• Oorzaken ontzuiling
• Veranderingen in de politiek, voorbeelden van democratisering
• Hoe ontstond pluriformiteit in NL
• Herkomst immigranten jaren 60

Begrippen 6.2

• Amerikanisering
• Jongerencultuur
• Sociaal-culturele veranderingen
• Tweede Feministische Golf
• Ontzuiling
• Inspraak
• Democratisering
• Gastarbeiders
• Pluriformiteit

Leerdoelen 6.3

• werkloosheid jaren '80 -> verzorgingsstaat dreigt onbetaalbaar te worden! 
• groei economie jaren '90 doordat NL profiteert van de globalisering
• Ontstaan poldermodel
• Multiculturele samenleving zorgt voor discussie over de Nederlandse identiteit
• Secularisatie en individualisering
• Populisme komt op
• Referendum -> democratisering

Begrippen 6.3

• nieuwe media
• globalisering
• overlegeconomie/poldermodel
• individualisering
• secularisatie
• multiculturele samenleving
• nationale cultuur/identiteit
• populisme
• referendum

Leerdoelen 6.4

• Hoe werkt de EU
• Wanneer opgericht, van EGKS tot en met EU.
• Hoe hebben burgers invloed op de EU
• Waarom is de EU opgericht
• Voorbeelden van samenwerking binnen de EU kunnen noemen

Begrippen 6.4

• Europese Unie (EU)
• euro
• Europese Commissie
• Europese Parlement
• Raad van Ministers
• referendum
• Brexit

Jaartallen 6.4

• 1993: Oprichting Europese Unie
• 2002: invoering euro
• 2007-2009: economische crisis

vanaf 2013: Europese vluchtelingencrisis

Vanaf 2017: Brexit procedure start