Slokdarm-, maag- en dikke darmkanker

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2,3

Slokdarm-, maag- en dikke darmkanker

Slokdarmkanker

Jaarlijks 2.500 Nederlanders diagnose

Wat zijn risicofactoren?

Risicofactoren

• alcoholgebruik;
  
• roken;
  
• Barrett-oesophagus: met maagzuur beschadigt. 
• ijzer- of vitamine-B12-tekort;
  
• constante aanspanning van de slokdarm, waardoor voedsel moeilijk in de maag komt;
  
• smaller geworden delen in de slokdarm die bestaan uit littekenweefsel. Deze worden gevormd na contact met zuren.

Een slokdarmatresie of een afgesloten slokdarm is een aangeboren afwijking waarbij de verbinding tussen keel en maag niet gemaakt is.

Symptomen

• het gevoel dat voedsel in de keel blijft hangen;
  
• een continu aanwezig gevoel van een voedselbrok in de keel;
  
• het ophoesten van bloed;
  
• verslikkingen;
  
• hoestbuien;
  
• productie van een grote hoeveelheid speeksel;
  
• afname van eetlust en gewichtsverlies;
  
• herhaaldelijke longontstekingen.

Diagnose stellen

• een bariumslikfoto in een heel vroeg stadium;
• endoscopie met afname van biopten uit de slokdarm;
• echografie van de hals om te controleren op uitzaaiingen naar de lymfeklieren;
  
• een CT-scan om te controleren op uitzaaiingen naar de borst- en buikholte;
  
• chirurgische exploratie. (onderzoek)

Behandeling slokdarmkanker

Chirurgie

Radiotherapie

Problemen na chirurgie:

• het lekken van hechtingen;
  
• een vernauwing in de slokdarm door bindweefselvorming (fibrose) van het litteken;
  
• hart- of longproblemen;
  
• het ontstaan van een verbinding tussen de slokdarm en de luchtpijp (trachea).

Is een palliatieve behandeling.

Risico's bij stent:

doorboring (perforatie) van de slokdarm;

blokkade van de slokdarm;

verschuiving van de stent;

afsterven van weefsel rondom de stent door druk.

Maagkanker

Jaarlijks 2000 mensen diagnose.

Vooral boven de 50 jaar

Meer mannen dan vrouwen.

Risicofactoren:

maagpoliepen, groter dan 2 cm;

chronische maagontsteking door een bacteriële infectie met de bacterie Helicobacter pylori;

een vitamine-B12-tekort door een chronische maagontsteking;

een gedeeltelijke maagverwijdering vanwege een maagzweer.

H. Pylori is een risicofactor voor maagkanker.

Wat is H. Pylori?

1. Een virus
2. Een bacterie
3. Een schimmel
4. Een parasiet

Symptomen maagkanker

• geen eetlust;
  
• klachten van brandend maagzuur, die niet minder worden door medicijnen;
  
• klachten van bloedarmoede (bleekheid, moeheid);
  
• overgeven na het eten, soms met bloed erbij (bloedbijmenging);
  
• zwarte, stinkende ontlasting door bloedbijmenging;
  
• gewichtsverlies.

Klachten die passen bij uitbreiding of uitzaaiing van maagkanker zijn:

• pijn door ingroei in zenuwen;
  
• obstructieklachten;
  
• een bolle buik door vocht;
  
• pijn in de onderbuik of in het stuitje;
  
• zwelling in de hals door uitzaaiing naar de lymfeklieren.

Maagkanker geeft, vooral in het begin, weinig duidelijke klachten. Hierdoor wordt de ziekte meestal pas laat ontdekt. Op dat moment is de tumor vaak al te ver uitgezaaid om nog curatief behandeld te worden.

Diagnose stellen

• gastroscopie;
• het afnemen van enkele biopten uit de maag voor verder onderzoek;
  
• een CT-scan;
• het bepalen van de hemoglobinewaarde (het Hb-gehalte);
• het bekijken van de waarde van de leverenzymen in het bloed. 

Behandeling maagkanker

Op tijd gediagnostiseerd: chemotherapie en chirurgie. (brandend maagzuur en vit. B12 tekort)

Bovenste deel/onderste deel/hele maag verwijderd.

Palliatieve behandeling: bestrijding van blokkades (obstructie), bloedingen en pijn. (stent geplaatst of radiotherapie bij bloedingen)

Dikke darm kanker

Jaarlijks 13000 Nederlanders diagnose dikke darm kanker

Van de mensen waarbij deze kanker pas heel laat ontdekt wordt (stadium IV), is vijf jaar later nog slechts 19% in leven.

Wat zijn risicofactoren
voor dikke darm kanker?

Risicofactoren dikke darmkanker

• ongezonde leefstijl: roken, alcohol, vet eten of weinig beweging
• dikke darmkanker komt veel in de familie voor;
  
• al meerdere goedaardige tumoren (poliepen) zijn verwijderd uit de dikke   darm;
  
• een bekende erfelijke vorm van darmkanker komt in de familie voor;
  
• de zorgvrager heeft al meer dan tien jaar de ziekte van Crohn of colitis   ulcerosa.

Symptomen dikke darm kanker

• moeheid door bloedverlies (een vorm van bloedarmoede);
  
• misselijkheid;
  
• een zeurende pijn in de buik;
  
• een voelbare tumor in de buik;
  
• een veranderd ontlastingspatroon, eventueel met bloed of slijm bij de ontlasting;
  
• buikkrampen;
  
• loze aandrang (het gevoel dat je ontlasting moet krijgen zonder dat dit komt);
  
• een gevoel van onvolledige leging (ontlasting blijft achter in de darm).

Diagnostiek

• rectaal toucher. 
• laboratoriumonderzoek. 
• endoscopie. 
• dubbelcontrast colon-inloopfoto’s. 
• CT of MRI. 

Dikke darm kanker

Welke vorm van kanker komt het vaakst voor?

1. Slokdarmkanker
2. Maagkanker
3. Dunne darm kanker
4. Dikke darm kanker

A 2.500 / jr

B 2.000

C 400

D 13.000

Risicofactoren

Slokdarm-

kanker

Dikkedarm-

kanker

Maag-

kanker

Erfelijkheid, poliepen, collitis ulcerosa langer dan 10 jaar

Roken, alcohol, reflux, overgewicht

Helicobacter pylori, poliepen

Maagca: Rood, bewerkt vlees. alcohol, roken. Ook na operatie.