W10 L1: Sartre

• Filosofie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

1. Herhaling
2. Aan de slag
3. Uitleg: existentialisme
4. Opdracht: advies aan de student 

Programma

1. Schrijf de vier kenmerken van een 'kuddedier' volgens Nietzsche op. Geef vervolgens een voorbeeld van een kuddedier.
2. Schrijf de vier kenmerken van een 'Übermensch' volgens Nietzsche op. Geef vervolgens een voorbeeld van een Übermensch

Herhaling

Ik kan het onderscheid tussen kuddedieren en Übermenschen uitleggen en toepassen

Übermensch:

• Maakt eigen regels

• Trekt zich niks aan van anderen
• Doet waar die zin in heeft

• Leeft voor zichzelf

Kuddedier:

• Volgt regels van anderen
• Vind het belangrijk wat anderen vinden.
• Doet niet waar die zin in heeft
• Leeft voor anderen

9. Ik kan de existentialistische opvatting over goed leven uitleggen, toepassen en bekritiseren.

Dat betekent:

• Ik kan de existentialistische opvatting over het verband tussen vrijheid en verantwoordelijkheid uitleggen en toepassen.

• Ik kan uitleggen dat volgens Sartre mensen zijn veroordeeld tot vrijheid

• Ik kan uitleggen wat het volgens Sartre betekent om ‘te kwader trouw’ te zijn en dit standpunt toepassen

Leerdoelen

Zet samen met je buur de onderstaande zinnen op volgorde van de beste naar de slechtste reden om je huiswerk niet te maken:

"Meneer, ik heb mijn huiswerk niet gemaakt want....

A) Ik had gister voetbaltraining.

B) Mijn oma is gister overleden.

C) Ik had geen zin.

D) Ik had vandaag ook een toets.

E) Ik had gister 40 graden koorts.

Jean-Paul Sartre

• Frans filosoof (1905-1980)
• Existentialist
• Zat vaak te filosoferen in de kroeg
• "Existentie komt voor de essentie"
• "De hel, dat zijn de anderen."

Sartre

Lees paragraaf 1.5.1 (let op, ander hoofdstuk) en beantwoord de volgende vragen:

1. Volgens Sartre is de mens vrij. Leg uit waarom dit volgens hem juist niet fijn is voor de mens.
2. Beargumenteer of je het eens bent met het idee dat de mens helemaal vrij is.
3. Leg uit wat de overeenkomst is tussen het mensbeeld van Nietzsche en het mensbeeld van Sartre.

Aan de slag

https://www.filosofie.nl/filosofen/jean-paul-sartre/

https://www.filosofie.nl/filosofen/jean-paul-sartre/

• Volgens Aristoteles had de mens een thelos:

• Volgens Sartre gaat onze existentie vooraf aan de essentie:

Ik kan uitleggen dat volgens Sartre mensen zijn veroordeeld tot vrijheid

https://www.filosofie.nl/filosofen/jean-paul-sartre/

• Volgens Aristoteles had de mens een thelos:

Het doel (de essentie) van de mens is om het verstand en de deugden te ontwikkelen.

• Volgens Sartre gaat onze existentie vooraf aan de essentie:

We hebben geen doel of essentie in het leven. We bestaan en moeten ons leven zelf invullen.

Ik kan uitleggen dat volgens Sartre mensen zijn veroordeeld tot vrijheid

https://www.filosofie.nl/filosofen/jean-paul-sartre/

• Volgens Sartre gaat onze existentie vooraf aan de essentie:

We hebben geen doel of essentie in het leven. We bestaan en moeten ons leven zelf invullen.

Essentie: Het doel, of de kern van iets of iemand. (van Latijns: esse, denk aan Frans of Spaans ser)

Existentie: Het feit dat iets of iemand bestaat.

Ik kan uitleggen dat volgens Sartre mensen zijn veroordeeld tot vrijheid

https://www.filosofie.nl/filosofen/jean-paul-sartre/

Opdracht A: beschrijf jezelf zo uitgebreid mogelijk in 2 minuten.

Bijvoorbeeld: Ik ben docent op het JdW, ik ben blond, ik ben optimistisch etc...)

Ik kan uitleggen dat volgens Sartre mensen zijn veroordeeld tot vrijheid

https://www.filosofie.nl/filosofen/jean-paul-sartre/

Opdracht B: kijk samen met je buur naar je antwoorden.

Hoe veel van wat jullie hebben opgeschreven kan nog veranderen?

Ik kan uitleggen dat volgens Sartre mensen zijn veroordeeld tot vrijheid

https://www.filosofie.nl/filosofen/jean-paul-sartre/

Mensen hebben geen essentie

We kunnen/moeten dus helemaal zelf bepalen wie we zijn

We zijn altijd vrij om een keuze te maken

Ik kan uitleggen dat volgens Sartre mensen zijn veroordeeld tot vrijheid

https://www.filosofie.nl/filosofen/jean-paul-sartre/

Mensen hebben geen essentie

We kunnen/moeten dus helemaal zelf bepalen wie we zijn

We zijn altijd vrij om een keuze te maken

Maar ook altijd verantwoordelijk voor onze keuzes

Ik kan uitleggen dat volgens Sartre mensen zijn veroordeeld tot vrijheid

https://www.filosofie.nl/filosofen/jean-paul-sartre/

Existentialisme: Stroming die zegt dat de mens vrij is en daarom ook verantwoordelijk voor alles.

Ik kan uitleggen dat volgens Sartre mensen zijn veroordeeld tot vrijheid

"Meneer, ik heb mijn huiswerk niet gemaakt want....

A) Ik had gister voetbaltraining.

B) Mijn oma is gister overleden.

C) Ik had geen zin.

D) Ik had vandaag ook een toets.

E) Ik had gister 40 graden koorts.

Ik kan uitleggen dat volgens Sartre mensen zijn veroordeeld tot vrijheid

"Meneer, ik heb mijn huiswerk niet gemaakt want....

A) Ik had gister voetbaltraining.

B) Mijn oma is gister overleden.

C) Ik had geen zin.

D) Ik had vandaag ook een toets.

E) Ik had gister 40 graden koorts.

Ik kan uitleggen dat volgens Sartre mensen zijn veroordeeld tot vrijheid

Smoesjes!!!

Een student komt bij Sartre om hem advies te vragen. De student legt uit dat hij is opgeroepen om te vechten in de oorlog tegen de Nazi's. De student vindt dat het zijn plicht als Fransman is om zijn land te beschermen. Tegelijkertijd is de moeder van de student ziek en de student vind ook dat het zijn plicht als zoon is om bij zijn moeder te zijn. 

Sartre en de studen

1. Welk advies zou je zelf geven aan de student? Leg uit bij welke filosoof dit zou passen.
2. Welk advies denk je dat Sartre aan de student geeft?

https://www.filosofie.nl/filosofen/jean-paul-sartre/

9. Ik kan de existentialistische opvatting over goed leven uitleggen, toepassen en bekritiseren.

Dat betekent:

• Ik kan de existentialistische opvatting over het verband tussen vrijheid en verantwoordelijkheid uitleggen en toepassen.

• Ik kan uitleggen dat volgens Sartre mensen zijn veroordeeld tot vrijheid

• Ik kan uitleggen wat het volgens Sartre betekent om ‘te kwader trouw’ te zijn en dit standpunt toepassen

Leerdoelen

https://www.filosofie.nl/filosofen/jean-paul-sartre/