Vorm en functie skelet

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom

1  Havo/Atheneum

28 mei 2021

Deze les

• Toets bespreken
• Theorie
• Zelfstandig werken
• Afronden

Toets bespreken

Vragen aan het eind van de les

Markeer in kantlijn met X of ? met potlood 

2 stapels maken tijdens het innemen.

Wie van jullie heeft wel eens wat gebroken?

En weet je ook welk bot dat was?

Het Skelet

Thema 5: Stevigheid en beweging

Basisstof 1 & 2

We gaan vandaag beginnen met een nieuwe thema: Stevigheid en beweging.

Vandaag ga ik met jullie basisstof 1 en 2 behandelen.

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kunnen jullie:

• Aan de hand van een afbeelding de botten van het skelet herkennen en benoemen.
• De functies van het skelet benoemen en de relatie tussen vorm en functie kunnen beschrijven.

Hoe veel botten heeft een volwassen mens?

1. 306
2. 3
3. 245
4. 206

Eerst even een vraagje: weet een van jullie misschien hoeveel botten wij in ons lichaam hebben?

Weet ook iemand misschien wat de kleinste bot is in ons lichaam?

Heeft een baby meer of minder botten dan een volwassene?

1. Meer
2. Minder

Het menselijk skelet

• Geraamte
• Beenderen
• Beenderstelsel 

De schedel

Het beenderstelsel gaan we even van boven naar beneden behandelen, beginnende bij de schedel.

Wat niet in deze afbeelding aangegeven wordt is het wiggenbeen en het neusbeen.

Schedel baby

Slaapbeen

Onderkaak

Wandbeen

Achterhoofdsbeen

Wiggenbeen

Jukbeen

De wervelkolom

• 24 wervels

Kan misschien een van jullie aan de afbeelding zien wat de rugzijde en wat de buikzijde is?

De borstkas

• Borstwervels (blauw)
• De ribben (rood) - 24 ribben
• Borstbeen (groen)

• Beige?

De schoudergordel

• Sleutelbeenderen
• Schouderbladen 

Het bekken

• Heupbeenderen (blauw)
• Heiligbeen (groen)
• Staartbeen 

Lendenwervels

Halswervels

Borstwervels

Heiligbeen

Staartbeen

2

4

7

8, 10, 11

Ribben

Sleutelbeen

Borstbeen

Schouderblad

Heupbeen

Staartbeen

Heiligbeen

Ledematen

• Armen en benen 
• Opperarmbeen (rood)
• Ellepijp (blauw)
• Spaakbeen (groen)
• Handwortelbeentjes (roze)
• Middenhandsbeentjes (paars)
• Vingerkootjes (geel)

Benen

• Bijna hetzelfde als armen
• Hielbeen 

Spaakbeen

Hielbeen

Ellepijp

Kuitbeen

Knieschijf

opperarmbeen

teenkootje

dijbeen

sleutelbeen

schedel

heupbeen

kuitbeen

Functie van het skelet

• Stevig en vergaan heel langzaam

• Rechtop staan
• Bescherming --> Borstkas en schedel
• Beweging --> Spieren zitten vast
• Vorm

Vorm

Vorm heeft te maken met leefomgeving

• Dolfijn --> Gestroomlijnd 

Zool-, teen- en topganger

Zoogdieren die lopen kunnen ingedeeld worden in 3 categorieën: Zoolgangers, teengangers en topgangers.

Op het eerste plaatje zie je een beer die op zijn hele voet loopt. in het tweede zie je een kat/hond die op zijn tenen loopt en als laatst heb je een paard die eigenlijk op zijn toppen loopt, op zijn hoeven. 

Wat voor ganger zijn mensen?

1. Topgangers
2. Zoolgangers
3. Teengangers

Aan het werk

Wat? --> Thema 5 - basisstof 1 & 2, opdracht 1 t/m 5 en 7 & 8

Hoe? --> Alleen en in rust

Vragen? --> Kijk in het boek of steek je hand op

Tijd? --> tot 14:35

Klaar? --> Opdracht 6

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kunnen jullie:

• Aan de hand van een afbeelding de botten van het skelet herkennen en benoemen.
• De functies van het skelet benoemen en de relatie tussen vorm en functie kunnen beschrijven.

De volgende keer!

Basisstof 3 & 4 

Enquête afnemen

Microscopie