Werkwoordspelling herhaling periode 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Werkwoordspelling

Vormen

Persoonsvorm tegenwoordige tijd 

Persoonsvorm verleden tijd 

Voltooid deelwoord 

Onvoltooid deelwoord 

Infinitief (hele werkwoord) 

 

PVTT

PVVT

VD

OD

INF

Bekijk het volgende filmpje

schema werkwoordspelling

-

uitgelegd in twee minuten

0

Vraag je af....

Voor een correcte werkwoordspelling, moet je altijd eerst een belangrijke vraag stellen. Namelijk:

Heb ik te maken met een persoonsvorm???

Waarom?

Deze vraag is heel belangrijk. Kijk maar:

Hier is vorige week een ongeluk gebeur... Het is een gevaarlijk kruispunt. Best kans dat er nog een ongeluk gebeur.. 

Hoe herken je de pv?

De pv verandert van tijd:             

                              

Ik neem een Big Mac.                                 Ik smul ervan.

Ik nam een Big Mac.                                    Ik smulde ervan.

Sterk werkwoord, want                              Zwak werkwoord, want

het verandert van klank.                            het verandert niet van
                                                                          klank.

Wat is niet goed gespeld?

Wat is niet goed gespeld?

Goed of fout?

Het is de tegenwoordige tijd.

Fout is natuurlijk: steund. Dit moet zijn: steunt.

(Het hele werkwoord: steunen. De stam: steun)

Bron: Taalfouten spotten.

'T eX-KoFSCHiP

of SeXy-FoKSCHaaP

t ex kofschip

't sexy fokschaap

Laatste letter van stam van werkwoord in 't sexy fokschaap? Dan -te(n).

Voorbeeld: fiets- hij fietste

't ex kofschip / 't sexy fokschaap 

Hele werkwoord - en = de stam

- wel in 't sexy fokschaap > + te (n)
- wel in 't ex kofschip > + te (n)

Laatste letter van de stam:
- niet in 't sexy fokschaap > de (n)

- niet in 't ex kofschip > + te (n)

• 
  

Wat is fout en waarom?

de(n) of te(n)?

Om te weten of je bij een zwak werkwoord in de verleden tijd nu de(n) of te(n) moet schrijven, gebruik je 't ex-kofschip.

1. hele werkwoord -en  = stam : branden / surfen
2. laatste letter van de stam in 't ex-kofschip?: brand / surf
3. nee: de(n): de(n)
4. ja: te(n): te(n)
5. ik-vorm van werkwoord + uitgang : brandde(n) / surfte(n)

de(n) of te(n)?

Pas wel op bij bijzondere werkwoorden als: verhuizen

1. hele werkwoord -en  = stam : verhuizen
2. laatste letter van de stam in 't ex-kofschip?: nee
3. dus de(n)
4. ik-vorm van werkwoord + uitgang : verhuiSde(n)

Sterke werkwoorden

Je schrijft wat je hoort: sloeg, riep, brak, dacht, reed 

(en je gebruikt de 'gewone' spelregels als de langermaakregel!).

Soms ben je nog niet klaar met IETS doen.

Het is onvoltooid.

"lopend" moet ik

naar huis.

'Fluitend' kom ik binnen.

een onvoltooid deelwoord

1. is de infinitief (hele werkwoord) met-d(e)
2. is de stam met-d
3. soms d en soms niet

Kermen van de pijn.

Kermen is het hele ww (infinitief). -d-

erbij:

KERMEND

(mopperen) en (huilen) kwam de voetballer de kleedkamer in.

1. mopperent en huilend
2. mopperend en huilent
3. mopperend en huilend

Sjaan (verhuizen) morgen en Job is gisteren (verhuizen)

1. Sjaan verhuisT en Job is verhuisT
2. Sjaan verhuisD en Job is verhuisD
3. Sjaan verhuisT en Job is verhuisD

Voltooid deelwoord (VD)

Begint vaak met BE-, GE-, VER- of ONT-.

Eindigt op:   -EN, -D, -T

Twijfel je tussen -d of -t,  gebruik dan weer  't ex-kofschip

Ik heb een Big Mac genomen, want die was afgeprijsd.          

Mijn Big Mac was verbrand. Het vlees leek gekookt.           

Onvoltooid deelwoord

Geeft aan dat je iets doet, terwijl je ook iets anders doet.

Geeft aan hoe iets gebeurt.

Hele werkwoord + een D

Kwijlend nam ik een hap. 
Pratend met volle mond zag ik hem vies naar me kijken.

Infinitief

Is het hele werkwoord.

Verandert niet bij veranderen van tijd  (het is tenslotte geen pv!)

Vóór een infinitief kan je meestal IK KAN zetten.

Ik heb zin om een Big Mac te nemen.        (IK KAN nemen).

Trucjes

Als je er niet met de voorgaande regels uitkomt, dan kun je de verlengproef gebruiken voor het VD en OD.

De weerman heeft mooi weer voorspeld => voorspelde

De weerman keek zoekend rond => zoekende

Trucjes

De infinitief (hele werkwoord) en het bijvoeglijk naamwoord schrijf je zo kort mogelijk.

De weerman zal mooi weer voorspellen

Het voorspelde goede weer bleef uit.        

QUIZ!

Eens zien of jullie de regels goed in jullie hoofd hebben.     

Het gebeur... regelmatig dat men fouten maakt in werkwoordspelling.

1. gebeurd
2. gebeurt
3. gebeurdt

Als je verstandig bent, BRAND je daar je vingers niet aan.

1. pvtt
2. vd
3. pvvt
4. bn

De (aanbranden) aardappels zijn weggegooid.

1. aangebranden
2. aangebrandde
3. aanbrandende
4. aangebrande

(vinden) alsjeblieft die bankpas terug, voor er misbruik van wordt gemaakt.

1. Vond
2. Vindt
3. Vind

De stukken (kopiëren - tt) mijn secretaresse niet meer.

1. kopieert
2. kopieërt
3. kopiëren
4. kopieerde

De pas (stofzuigen) vloer lag onder de confetti.

1. stofgezogen
2. gestofzuigde
3. stofgezoge
4. stofgezuigde

Wat is de juiste vorm van het werkwoord?

Hij (landen) op Schiphol.

1. land
2. landt

Hoe schrijf je het werkwoord in de verleden tijd?

Wij (zetten) de pot op tafel.

Hoe schrijf je het voltooid deelwoord?

Hij heeft haar (beschermen)

1. Beschermd
2. Beschermt

Hoe schrijf je het voltooid deelwoord?

Ik heb (schaatsen).

Hoe schrijf je het voltooid deelwoord?

Zij hebben (betalen).

1. betaalt
2. betaald

GELEERD?

Je kunt werkwoorden correct spellen met behulp van het schema werkwoordspelling

Spelling: werkwoordspelling

Schrijf één ding op wat je deze les hebt geleerd en niet meer vergeet.