(P1) Les 3: Breedte- en Lengtegraden

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Startklaar

Startklaar (3 min)

Docent begroet leerlingen, instrueert alle leerlingen om startklaar te zijn en legt materialen klaar.

Leerlingen zorgen ervoor dat zij alle benodigde spullen op tafel hebben, jas uit, mobiel in tas. (Zorg voor een nette en georganiseerde ruimte.)

Terugblik (Soort kaart)

Overzichtskaart

Thematische kaart

Plattegrond

Topografische kaart

Terugblik (Soort kaart)

Overzichtskaart

Thematische kaart

Plattegrond

Topografische kaart

Terugblik (wat mist)

Titel

Schaal

Legenda

Noordpijl

Vorige les

Terugblik

Vorige les

Terugblik

A                D                C                B        

LEZEN 10 min

Lezen

https://www.nu.nl/klimaat/6303415/al-een-jaar-recordtemperaturen-in-oceanen-tekenen-dat-opwarming-versnelt.html?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F

      Topografie

Deze periode leer je het onderstaande:

De continenten en de oceanen 

Het lesdoel (2 min) 

Docent benoemt het lesdoel en bespreekt kort wat de leerlingen zullen leren en waarom dit belangrijk is.

Leerlingen luisteren naar de leerdoelen en krijgen een duidelijk beeld van wat er van hen verwacht wordt tijdens de les. Uitleg van leerdoelen, korte discussie over belang van de leerdoelen

world-geography-games.com

      Lesdoel

Vandaag gaan we leren over belangrijke lijnen op de wereldkaart, zoals de Evenaar, de Noordpoolcirkel, de Zuidpoolcirkel, de Kreeftskeerkring, de Steenbokskeerkring, en de nulmeridiaan. 

Ook gaan we ontdekken wat de termen noorderbreedte, zuiderbreedte, oosterlengte en westerlengte betekenen en hoe je deze op de kaart kunt vinden.

Het lesdoel (2 min) 

Docent benoemt het lesdoel en bespreekt kort wat de leerlingen zullen leren en waarom dit belangrijk is.

Leerlingen luisteren naar de leerdoelen en krijgen een duidelijk beeld van wat er van hen verwacht wordt tijdens de les. Uitleg van leerdoelen, korte discussie over belang van de leerdoelen

Voorkennis

1. De leerlingen weten wat een evenaar is.

2. De leerlingen weten wat Noord- en Zuidpool zijn.

3. De leerlingen weten wat de windrichtingen zijn.

Welke voorkennis is nodig voor het doel.
Controleer of de leerlingen deze voorkennis beheersten door het stellen van Controle van Begrip vragen

De wereld in vieren

Noordwest

Noordoost

Zuidoost

Zuidwest

Noordwest

Noordoost

Zuidoost

Zuidwest

Breedtelijn

Lengtelijn

Noordwest

Noordoost

Zuidoost

Zuidwest

Evenaar

nulmeridiaan                                                       

Kreeftskeerkring  (23,5° N.B.) (noordelijkste breedtegraad waar de zon recht boven het hoofd kan staan)

Steenbokskeerkring  (23,5° Z.B.) (zuiderlijkste breedtegraad waar de zon recht boven het hoofd kan staan)

Greenwich

Noordwest

Noordoost

Zuidoost

Zuidwest

Evenaar

Kreeftskeerkring  (23,5° N.B.) (noordelijkste breedtegraad waar de zon recht boven het hoofd kan staan)

Steenbokskeerkring  (23,5° Z.B.) (zuiderlijkste breedtegraad waar de zon recht boven het hoofd kan staan)

Noordpoolcirkel (66,5° N.B.) (vanaf hier komt de zon ten minste één dag niet op- of onder)

Zuidpoolcirkel (66,5° Z.B.) (vanaf hier komt de zon ten minste één dag niet op- of onder)

Coördinaten Nederland

Coördinaten Mexico

De Evenaar verdeelt de aarde in twee helften.
Geef aan welke twee helften dit zijn.

Noordelijk halfrond en zuidelijk halfrond.

De Kreeftskeerkring ligt ten noorden van de Evenaar. Op hoeveel graden noorderbreedte
ligt de Kreeftskeerkring?

23,5 graden noorderbreedte.

Wat is een kenmerk van de Zuidpoolcirkel?

Binnen de Noordpoolcirkel zijn er periodes waarin de zon niet opkomt (poolnacht) en periodes waarin de zon niet ondergaat (midzomernacht).

     Kleine afsluiting

Kreeftskeerkring

Steenbokskring

Noorderbreedte

Zuiderbreedte

Oosterlengte

Westerlengte

Meridiaan

Evenaar

Breedtegraad

Nulmeridiaan 

Kleine lesafsluiting (5 min) 

Docent controleert begrip door opdrachten of vragen die de begrippen en vaardigheden van het lesdoel toetsen.

Leerlingen werken zelfstandig of in een groepje aan opdrachten, kunnen vragen stellen aan de docent maar werken grotendeels zelfstandig.

Controle van begrip vragen

(Aan)tekeningen

Tekening 1.
De wereld in kaart

Zelfstandige verwerking (10 min)

Zelfstandig verwerken (ik → jij) 10 min. Docent laat leerlingen zelfstandig werken aan de eindopdracht of een debatstelling, beschikbaar voor hulp indien nodig.

Werken aan eindopdracht, zelfstandig of in groepen 

     Grote afsluiting

Vandaag gaan we leren over belangrijke lijnen op de wereldkaart, zoals de Evenaar, de Noordpoolcirkel, de Zuidpoolcirkel, de Kreeftskeerkring, de Steenbokskeerkring, en de nulmeridiaan.

Ook gaan we ontdekken wat de termen noorderbreedte, zuiderbreedte, oosterlengte en westerlengte betekenen en hoe je deze op de kaart kunt vinden.

Het lesdoel (2 min) 

Docent benoemt het lesdoel en bespreekt kort wat de leerlingen zullen leren en waarom dit belangrijk is.

Leerlingen luisteren naar de leerdoelen en krijgen een duidelijk beeld van wat er van hen verwacht wordt tijdens de les. Uitleg van leerdoelen, korte discussie over belang van de leerdoelen

retrieval practice

https://quizlet.com/join/Rgu8QEZ9z?i=1fo1jg&x=1bqt

Retrieval practice (10 min)

Docent geeft de leerlingen de tijd om zelf te oefenen met de lesstof en biedt ondersteuning indien nodig.

Leerlingen oefenen zelf met de lesstof door begrippen te oefenen met Quizlet, flashcards te maken en zichzelf te overhoren of topografie spellen online te doen.

Quizlet, flashcards maken, zichzelf overhoren, topografie spellen online

quizlet.com

Zelf aan de slag

Opgave 1
De Evenaar verdeelt de aarde in het noordelijk en zuidelijk halfrond. Ten noorden van de Evenaar ligt de … 1 … (Noordpoolcirkel / Zuidpoolcirkel), terwijl ten zuiden van de Evenaar de … 2 … (Kreeftskeerkring / Steenbokskeerkring) ligt. De nulmeridiaan loopt door … 3 … (Greenwich / Parijs) en verdeelt de aarde in ooster- en westerlengte.

1: Noordpoolcirkel

2: Steenbokskeerkring

3: Greenwich

Zelf aan de slag

Opgave 2
De breedtegraad van 23,5° N staat bekend als de … 1 … (Kreeftskeerkring / Steenbokskeerkring), terwijl de breedtegraad van 23,5° Z wordt genoemd de … 2 … (Noordpoolcirkel / Steenbokskeerkring). Deze breedtegraden markeren de grenzen van de tropische klimaatzones. De nulmeridiaan verdeelt de aarde in … 3 … (noorderbreedte en zuiderbreedte / oosterlengte en westerlengte).

1: Kreeftskeerkring

2: Steenbokskeerkring

3: oosterlengte en westerlengte

Zelf aan de slag

Opgave 3

De … 1 … (Evenaar / Noordpoolcirkel) is de breedtegraad die precies midden tussen de polen ligt. Op de nulmeridiaan wordt de aarde verdeeld in … 2 … (noorder- en zuiderbreedte / ooster- en westerlengte), terwijl de breedtegraad van 66,5° Z bekendstaat als de … 3 … (Zuidpoolcirkel / Kreeftskeerkring).

1: Evenaar

2: ooster- en westerlengte

3: Zuidpoolcirkel

Zelf aan de slag

Opgave 5

De Evenaar en de nulmeridiaan zijn belangrijke referentielijnen op de wereldkaart.

- Neem de Evenaar over op het antwoordblad en zet erachter welke    

   breedtegraden ten noorden en ten zuiden van de Evenaar liggen.

- Neem de nulmeridiaan over op het antwoordblad en zet erachter in welke 

   twee lengtegraden deze de aarde verdeelt.

Evenaar: Noordelijke en zuidelijke breedtegraden liggen respectievelijk ten noorden en ten zuiden van de Evenaar.

Nulmeridiaan: Verdeelt de aarde in oosterlengte en westerlengte.

Zelf aan de slag

Opgave 6

De breedtegraad van de Noordpoolcirkel en de breedtegraad van de Kreeftskeerkring hebben verschillende klimatologische kenmerken.

- Neem de Noordpoolcirkel over op het antwoordblad en zet erachter welke 

   klimaatzone hiermee geassocieerd wordt.

- Neem de Kreeftskeerkring over op het antwoordblad en zet erachter welke 

   klimaatzone hiermee geassocieerd wordt.

Noordpoolcirkel: Geassocieerd met de polaire klimaatzone.

Kreeftskeerkring: Geassocieerd met de tropische klimaatzone.

Zelf aan de slag

Opgave 7

Noorderbreedte en zuiderbreedte worden gebruikt om de locatie op de aarde te bepalen.

- Neem noorderbreedte over op het antwoordblad en zet erachter welk 

   halfrond hiermee bedoeld wordt.

- Neem zuiderbreedte over op het antwoordblad en zet erachter op welk 

   halfrond dit betrekking heeft.

Noorderbreedte: Bevindt zich op het noordelijk halfrond.

Zuiderbreedte: Bevindt zich op het zuidelijk halfrond.

Zelf aan de slag

Opgave 8

De oosterlengte en westerlengte verdelen de aarde in twee helften.

- Neem oosterlengte over op het antwoordblad en zet erachter in welk deel 

   van de wereld (oost of west van de nulmeridiaan) deze ligt.

- Neem westerlengte over op het antwoordblad en zet erachter in welk deel 

   van de wereld (oost of west van de nulmeridiaan) deze ligt.

Oosterlengte: Ligt ten oosten van de nulmeridiaan.

Westerlengte: Ligt ten westen van de nulmeridiaan.