Wat zijn de hoofdkenmerken van de die 'Middeleeuwen' wordt genoemd?
Wat heeft het motto "Memento mori" te maken met het leven in de Middeleeuwen? Hoe zie je dit motto terug in de kunst?
1 / 14
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5
In deze les zitten 14 slides, met tekstslides en 1 video.
Onderdelen in deze les
INLEIDING MIDDELEEUWEN
Wat zijn de hoofdkenmerken van de die 'Middeleeuwen' wordt genoemd?
Wat heeft het motto "Memento mori" te maken met het leven in de Middeleeuwen? Hoe zie je dit motto terug in de kunst?
Slide 1 - Tekstslide
Slide 2 - Video
Devies = motto = kernspreuk
Memento mori is een Latijnse spreuk van paus Gregorius de Grote en het devies van de trappistenorde. In de kunst is memento mori terug te zien in Vanitas-schilderijen.
Vanitas is Latijn voor 'ijdelheid' (oorsprong: protestants-christelijk --> aansporing om zich te richten op het eeuwige leven).
Slide 3 - Tekstslide
Adriaen van Utrecht
Vanitas: Stilleven met boeket en schedel, 1642.
Slide 4 - Tekstslide
Vanitas is een thema in de kunst
een visualisatie van de leegheid, de zinloosheid en de tijdelijkheid van het bestaan
schedels
gedoofde kaarsen
verwelkte bloemen
zeepbellen
vergane boeken
Slide 5 - Tekstslide
Memento mori en carpe diem (renaissance) gaan met elkaar in gesprek.
Slide 6 - Tekstslide
Bedenk dat u sterfelijk bent!
In de middeleeuwen bereidden mensen zich vooral voor op de dood. De kerk hamerde erop dat mensen sterfelijk waren en na hun dood veroordeeld zouden worden.
Memento mori is een aansporing om ernstig te leven, rechtvaardig te zijn, naastenliefde te tonen en goede werken te doen.
Slide 7 - Tekstslide
De middeleeuwse samenleving
Geestelijk (regulier/seculier)
Adel + ridders (feodale stelsel 'eercultuur'
Boeren + arbeiders (burgerij, handel, productie)
Slide 8 - Tekstslide
symboliek (in getallen, beelden, kleuren)
Slide 9 - Tekstslide
LITERATUUR MIDDELEEUWEN
Slide 10 - Tekstslide
GENRES LITERATUUR
ridderromans
liederen
dieren (dieren als mensen / parodie)
geestelijke letterkunde
Slide 11 - Tekstslide
KAREL EN ELEGAST
kleine roman in verzen
voor 1325 ontstaan
eenvoudig maar spannend slot
humor
beknoptheid (1400 regels)
beginregels: "Fraeye historie ende al waer"
Moraal: trouw aan God en heer wordt beloond en ontrouw gestraft
Slide 12 - Tekstslide
LANSELOET VAN DENEMARKEN
Middelnederlands toneelstuk (oudste abele spelen)
952 regels
tweede helft 14e eeuw (Brabant?)
hoofs taalgebruik (Sanderijn, zie fragment op literatuurgeschiedenis.nl)
onhoofse woorden (Lanseloet)
standenverschillen
Slide 13 - Tekstslide
Noteer tot slot de antwoorden op de vragen:
Wat zijn de hoofdkenmerken van de die 'Middeleeuwen' wordt genoemd?
Wat heeft het motto "Memento mori" te maken met het leven in de Middeleeuwen?