Thema 4, basisstof 2

Thema 4
Stevigheid en beweging
Basisstof 4.2
1 / 39
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 1

In deze les zitten 39 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 40 min

Onderdelen in deze les

Thema 4
Stevigheid en beweging
Basisstof 4.2

Slide 1 - Tekstslide

Wat gaan we vandaag doen?
  • Nabespreken huiswerk basisstof 1
  • Uitleg over basisstof 2, thema 5 -> boek 1B
  • Zelfstandig werken aan het huiswerk

  • SO  thema 4: leren basisstof 4.1 t/m 4.3: woensdag 8 febr.

Slide 2 - Tekstslide

Leerdoelen
Je moet weten wat kraakbeen en beenweefsel is en waar je het kan vinden in het skelet.
Je moet de functie /eigenschappen kennen van kraakbeen en beenweefsel.
Je moet kunnen omschrijven hoe een bot is opgebouwd. 
Je moet de 4 beenverbindingen weten en kunnen aanwijzen in het skelet

Slide 3 - Tekstslide

Kraakbeen- veel tussencelstof met lijmstof

Slide 4 - Tekstslide

Botweefsel- veel kalkzouten

Slide 5 - Tekstslide

Ledematen
Schoudergordel
Bekken
Borstkas
Schedel

Slide 6 - Sleepvraag

Schedel
Schouderblad
Ruggengraat
Heupbeen
Ribben
Knieschijf
Dijbeen
Scheenbeen

Slide 7 - Sleepvraag

Voorhoofdsbeen
Wandbeen
Slaapbeen
Achterhoofdsbeen
Jukbeen
Onderkaak
Bovenkaak

Slide 8 - Sleepvraag

Uitleg basisstof 2, de bouw van botten.


  1. Je moet verschil weten tussen platte en holle beenderen en weten waar je ze kunt vinden in het skelet. Je moet ook de functies van deze beenderen kennen.
  2. Je moet weten waaruit botten zijn opgebouwd.
  3. Je moet weten hoe botten veranderen als je ouder wordt. 
  4. Je moet weten wat fontanellen zijn en wat hun functie is.

Slide 9 - Tekstslide

Wat zijn de functies van het skelet?

Slide 10 - Open vraag

Functies van het skelet
  • Door ons skelet kunnen we rechtop staan
  •  Het skelet maakt beweging mogelijk
  • Je skelet biedt bescherming
  • Je skelet geeft vorm aan je lichaam

Slide 11 - Tekstslide


Pijpbeenderen


Platte beenderen


 Waaruit bestaat het skelet ?

Slide 12 - Tekstslide

Platte beenderen
Platte beenderen zijn o.a. de heupbeenderen, schedelbeenderen en schouderbladen -> bescherming kwetsbare organen
  • Deze bevatten alleen rood beenmerg.
  • Ze hebben geen mergholte met geel beenmerg.

Slide 13 - Tekstslide

Pijpbeen
Platte beenderen

Slide 14 - Tekstslide

Pijpbeenderen
  1. Pijpbeenderen: zijn rond , zorgen voor stevigheid en houden je lichaam rechtop. Voorbeelden?
  2. Bevat een mergholte met geelmerg: vet-->opslag energie
  3. Bevat merg bij de kop, daarin zit roodbeenmerg--> aanmaak rode bloedcellen

Slide 15 - Tekstslide

Rode bloedcellen
  • Ontstaan uit stamcellen in het rode beenmerg
  • In de koppen van pijpbeenderen 
  • En in platte beenderen
  • Hebben geen celkern

Slide 16 - Tekstslide

Pijpbeenderen en platte beenderen
Pijpbeenderen
Platte beenderen
langwerpig, rond
vrij plat, licht gebogen
geel beenmerg en rood beenmerg
rood beenmerg
bijvoorbeeld: opperarmbeen, dijbeen
bijvoorbeeld: schouderbladen, heupbeenderen

Slide 17 - Tekstslide

Opbouw bot
Botten bestaan uit beencellen

Beencellen maken tussencelstof. Dat bestaat uit veel kalk en een klein beetje lijmstof (collegeen).

Doordat het in ringen gevormd is, zijn botten erg sterk.


Slide 18 - Tekstslide

Schedel, romp en ledematen
Platte beenderen
Pijpbeenderen

Slide 19 - Tekstslide

Opbouw van botten
Botten bestaan vooral uit kalkzouten en collageen (lijmstof).

Kalkzouten geven stevigheid aan het bot.
Collageen zorgt voor buigzaamheid.

Samen zorgen ze voor een stevig geraamte.

Slide 20 - Tekstslide

Demo kalkzouten/lijmstof bot

Slide 21 - Tekstslide

Slide 22 - Video

Opbouw bot

Slide 23 - Tekstslide

Been en kraakbeen

Slide 24 - Tekstslide

getekend botweefsel van een mens

Slide 25 - Tekstslide

Botweefsel bevat veel kalkzouten en weinig collegeen daardoor wordt het bot  hard en stevig

Slide 26 - Tekstslide

Bouw van bot
Rode beenmerg: plek waar rode bloedcellen worden aangemaakt

Geel beenmerg: opslag vet

Slide 27 - Tekstslide

Kraakbeen tussen borstbeen en begin ribben
Kraakbeen tussen wervels
Kraakbeen is stevig en soepel

Slide 28 - Tekstslide

Op meerder plekken vind je Kraakbeen

Slide 29 - Tekstslide

Kraakbeen
Baby's hebben zijn flexibel omdat hun botten meer uit kraakbeen bestaan. 

Samenstelling Kraakbeen. 
Veel lijmstof
weinig kalk

Slide 30 - Tekstslide

Kraakbeen 
  • Buigzaam en zachter dan bot
  • buigzaam
  • Lijmstof in kraakbeen, waardoor het beweeglijk is.
  • Botten baby bestaan uit kraakbeen

Slide 31 - Tekstslide

Embryonale ontwikkeling bot

Slide 32 - Tekstslide

Dwarsdoorsnede bot-
blauw groeischijf
Bot schematisch
grijs groeischijf

Slide 33 - Tekstslide

Veranderingen in botweefsel

Slide 34 - Tekstslide

Kraakbeen en been in kinderen

Verbening: kraakbeen in de botten wordt been (bot)

Groeischijven: kraakbeen aan het eind van pijpbeenderen

Zijn de groeischijven "op" dan groei je niet meer.

Slide 35 - Tekstslide

Fontanelen (schedel baby)
Bij de schedel van een baby zit er nog ruimte tussen de naden. Dit noemen we fontanelen.

De ruimte is belangrijk voor de bewegelijkheid. dit is nodig voor de bevalling.

Tijdens het eerste levensjaar groeit dit dicht. 

Bij een baby moet je dus nooit te hard op het hoofdje drukken!

Slide 36 - Tekstslide

Fontanellen

Slide 37 - Tekstslide

Opbouw van botten
  • (Kraak)beencellen 
  • Tussencelstof (kalk en lijmstof)
Kalk
Lijmstof
Bot
veel
weinig
Kraakbeen
weinig
veel

Slide 38 - Tekstslide

Huiswerk
Maak opdracht 1 tm 10 van basisstof 4.2

SO: leren basisstof 4.1 t/m 4.3 op : 8 februari

Slide 39 - Tekstslide