2. De wortel

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

DE WORTEL : §5.1 & §5.2 PLANTEN

1. Introductie

2. De wortel

3. De stengel

4. Het blad

5. De bloem

Duur van de les: ±15 min

In deze les leer je....

• Wat een hoofdwortel, zijwortel en bijwortel is en deze herkennen
  
•  Wat de drie functies van wortels zijn
• Wat wortelharen zijn en wat de functie van deze zijn
• Wat het wortelmutsje en de worteltop is en wat de functie van deze zijn

Tip: schrijf vragen op om te stellen bij de meet!

Onderdelen 

Zoals hier links te zien is zijn er twee typen wortels: een hoofdwortel met zijwortels of een groei met bijwortels. 

Een voorbeeld van de hoofd- met zijwortels is een winterpeen, en een voorbeeld van bijwortels is een ui. 

Wat is de groei van de wortels hiernaast?

1. Een hoofdwortel met zijwortels
2. Bijwortels

Wat is de groei van de wortels hiernaast?

1. Een hoofdwortel met zijwortels
2. Bijwortels

Wat is de groei van de wortels hiernaast?

1. Een hoofdwortel met zijwortels
2. Bijwortels

Functies van wortels:

- opslag van voedingsstoffen

- opname van water en voedingsstoffen

- het vastzetten van de plant in de bodem

Opslag van voedingsstoffen

Op het plaatje zie je een aantal groenten. Deze groeien onder de grond, behalve het groene deel wat uitsteekt. Het deel wat onder de grond zit is wat wij eten.  Dit is de wortel! Er zitten veel voedzame stoffen voor ons in de wortels. Dit komt omdat de plant de wortel als opslagplaats voor zijn voedingsstoffen gebruikt. En dat kunnen wij dan lekker opeten!

Opname van water en voedingsstoffen

Op het plaatje zie je een avocadopit. Als je zelf een avocadoplant wilt kweken doe je dat op deze manier, avocado's hebben heel veel water nodig. Het eerste wat zal groeien zijn de wortels, naar het water toe. Zo kan de avocado veel water opnemen en beginnen met groeien!

Als je dit zelf wilt proberen: er staan heel veel filmpjes op youtube!

Het vastzetten van een plant in de bodem

Op het plaatje hier links is te zien wat er gebeurt als de plant niet goed vaststaat in de bodem... Hij valt om! 

Had hij nou toch maar diepere wortels gehad...

Bedenk bij dit filmpje: hoe zorgt helmgras ervoor dat het zand niet overal heen waait? (duur: 15 sec)

Hoe zorgt helmgras ervoor dat het zand niet overal heen waait? 

Dit komt dus door de wortels van het helmgras! Deze hebben als een van de drie functies het vastzetten van de plant vast in de bodem. Maar zet zo het losse zand zo dus ook vast!

Wortelharen

Wortelharen nemen water en voedingsstoffen op uit de grond. 

Ze zijn erg belangrijk omdat ze de oppervlakte van de wortel kunnen vergroten. Dit betekent dat ze meer water en voedingsstoffen kunnen opnemen. En dat is gunstig!

Als de wortel geen haren zou hebben zou de rode omlijning de oppervlakte zijn waarop de wortel stoffen zou kunnen opnemen...

Met wortelharen is deze oppervlakte veel groter, en kunnen er dus meer water en voedingsstoffen opgenomen worden!

Het wortelmutsje

Het wortelmutsje vind je in de afbeelding links helemaal onderin. Dit is het puntje van de wortel. Achter de wortelmuts zit de worteltop. Hier bevinden zich cellen die heel snel kunnen delen. De worteltop zorgt dus voor groei van de wortel. De wortelmuts beschermt de worteltop.

---- worteltop

Bekijk het filmpje op de volgende slide en beantwoord de bijbehorende vragen 

0

Wat is de wortelgroei van het plantje in de video?

1. Hoofdwortel met zijwortels
2. Bijwortels

Bedenk wat de volgende onderdelen zijn.

1

2

3

4

1: hoofdwortel

2: zijwortel

3: wortelharen

4: worteltop met wortelmutsje

1

2

3

4

Beschrijf de 3 functies van de wortel

Beschrijf kort de functie van wortelharen, worteltop en wortelmuts

Nu weet je....

• Wat een hoofdwortel, zijwortel en bijwortel is en deze herkennen
•  Wat de drie functies van wortels zijn
• Wat wortelharen zijn en wat de functie van deze zijn
• Wat het wortelmutsje is

Volgende les:

1. Introductie

2. De wortel

3. De stengel

4. Het blad

5. De bloem

Heb je nog vragen? Stel ze bij de meet!