Vervoer Hoofdstuk 4: Les 1

• Economie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Vraag en aanbod

Agenda

• Kijken naar de planner
• Nieuwe lesstof:
     - vraaglijn
     - consumentensurplus
     - verschuiving van de vraaglijn
• Opdrachten maken 

Betalingsbereidheid

Wat kopers maximaal voor een product willen of kunnen betalen.

Vraaglijn

Betalingsbereidheid van alle consumenten

"Lijn waarmee je in een grafiek laat zien hoe de vraag reageert op een verandering in de prijs"

De betalingsbereidheid is de prijs die vragers maximaal bereid zijn te betalen

1. Juist
2. Onjuist

Betalingsbereidheid gaat over

1. de vraaglijn
2. de aanbodlijn

Vraaglijn

Lijn waarmee je in een grafiek laat zien hoe de vraag reageert op een verandering in de prijs.

Consumentensurplus

"Het verschil tussen de prijs en de betalingsbereidheid"

Dus als een boek bijvoorbeeld €15,00 kost maar mensen willen er maximaal €25,00 voor betalen, dan spreken we van een consumentensurplus

Het consumentensurplus is bij dit voorbeeld ........?

Wat is het 'consumentensurplus'?

1. Wat mensen meer bereid zijn te betalen dan ze moeten betalen
2. Dat de prijs van producten hoger is dan de betalingsbereidheid
3. Consumenten zijn niet bereid om het product te kopen
4. De hoogste prijs waarvoor een consument het product wil kopen

Wat is het consumentensurplus bij p = € 0,10?

1. 16
2. 8
3. 80
4. 4,50

Wat gebeurt er met het consumentensurplus bij een prijsdaling

1. Die zal afnemen
2. Die zal toenemen
3. Die blijft gelijk
4. die verdwijnt

Vraaglijn

Vraagfunctie:

Qv = -0,2P + 75

De vraaglijn is een ... lijn

1. stijgende
2. dalende
3. exponentiële
4. horizontale

VRAAGLIJN

Hoe hoger de prijs....

1. hoe hoger de vraag
2. hoe lager de vraag
3. prijs heeft geen invloed

Wat is een voorbeeld van een vraaglijn?

1. Q = -2p + 100
2. Q = 3p - 85

Wat heeft naast de prijs, nog meer invloed op de vraag vanuit consumenten?

Factoren die een rol kunnen spelen bij de vraag

• Prijs
• Stand van de economie
• Inkomen
• Globalisering
• Bevolkingsomvang
• Behoefte
• Prijzen van substitutiegoederen
• Prijzen van complementaire goederen 

Complementaire goederen

Complementaire goederen zijn goederen die elkaar in het gebruik aanvullen. 

 

Bijvoorbeeld:  

koffie en koffiemelk 

auto en benzine 

patat en mayonaise 

tandpasta en een tandenborstel

Substitutiegoederen

Substitutiegoederen zijn goederen die elkaar in het gebruik kunnen vervangen.  

 

 Enkele voorbeelden van substitutiegoederen: 

• in plaats van de auto te gebruiken, kun je ook de trein nemen. 
• koffie drinken, kun je vervangen door thee drinken. 
• om een kaars aan te steken kun je een aansteker gebruiken, maar ook een lucifer.

Les 2

Wat is het 'consumentensurplus'?

1. Wat mensen meer bereid zijn te betalen dan ze moeten betalen
2. Dat de prijs van producten hoger is dan de betalingsbereidheid
3. Consumenten zijn niet bereid om het product te kopen
4. De hoogste prijs waarvoor een consument het product wil kopen

De vraaglijn is een ... lijn

1. stijgende
2. dalende
3. exponentiële
4. horizontale

Wat heeft naast de prijs, nog meer invloed op de vraag vanuit consumenten?

Verschuivingen vraaglijn

- verschuiving langs (op) de lijn
- verschuiving van de lijn

Vraaglijn

Als de prijs verandert, dan ontstaat er een nieuwe gevraagde hoeveelheid

Verschuiving LANGS/OP de lijn

Vraaglijn

Als de prijs van het product zelf verandert, dan ontstaat er een nieuwe gevraagde hoeveelheid

Verschuiving LANGS/OP de lijn

Vraaglijn

De vraag kan ook veranderen door iets anders dan de prijs. Wanneer dit gebeurt zal de gehele lijn verschuiven.

Verschuiving VAN de lijn

Redenen verschuiven vraaglijn

1. Hoogte inkomen van de vragers gaat veranderen.

2. De behoeften of voorkeuren van de vragers gaat veranderen.

3. De prijs van andere, maar vergelijkbare, goederen gaat veranderen. 

Vraaglijn naar rechts (boven)

1. Hoogte inkomen van de vragers stijgt

2. De behoeften of voorkeuren van de vragers nemen toe (hype/trend)

3. Complementaire goederen worden goedkoper

4. Substitutiegoederen worden duurder

Vraaglijn naar links (onder)

1. Hoogte inkomen van de vragers daalt

2. De behoeften of voorkeuren van de vragers nemen af

3. Complementaire goederen worden duurder

4. Substitutiegoederen worden goedkoper

De vraaglijn van een product verschuift in een jaar evenwijdig naar rechts. Een mogelijke oorzaak van deze verschuiving is.....

1. een hogere prijs van het product zelf.
2. een inkomensstijging bij de consumenten.
3. een prijsdaling van substitutiegoederen.
4. een afname van de behoefte aan dit product.

De vraaglijn verschuift naar links, dit kan komen door:

1. Complementaire goederen worden goedkoper.
2. Het budget van de vragers neemt toe.
3. Substitutiegoederen worden goedkoper
4. Er komen meer inwoners in het land.

De vraaglijn verschuift naar links, dit kan het gevolg zijn van:

1. een hogere koopkracht
2. een prijsstijging
3. een daling van het aantal inwoners
4. het verdwijnen van concurrenten

Wat kan een reden zijn voor deze verschuiving van de vraaglijn?

1. Afname van het aantal consumenten
2. Verslechtering kwaliteit concurrerende producten
3. Toename besteedbaar inkomen
4. Toename productiviteit

De vraaglijn verschuift naar links, dit kan het gevolg zijn van:

1. een hogere koopkracht
2. een prijsstijging
3. een daling van het aantal inwoners
4. het verdwijnen van concurrenten

Zelf aan de slag!

4.1 t/m 4.13