In deze les zitten 41 slides, met tekstslides en 6 videos.
Lesduur is: 80 min
Onderdelen in deze les
Wat gaan we doen vandaag?
- Welkom!
- Aantekening jaartallen + wat moet je weten voor de toets?
- D-Day uitleg + filmpjes
- Klokhuis De Tweede Wereldoorlog
- Uitleg §4 + filmpjes
- Blooket!
- Afsluiting
Slide 1 - Tekstslide
4.2 De wereld in oorlog (Europa)
De tijd van wereldoorlog
Slide 2 - Tekstslide
Slide 3 - Tekstslide
Hitler pleegt zelfmoord
7 mei 1945 --> Duitsland geeft zich over
Japan gaf nog niet op
6 en 9 augustus --> Atoombommen op Hiroshima en Nagasaki --> einde oorlog
Slide 4 - Tekstslide
Slide 5 - Video
6 juni 1944
Slide 6 - Tekstslide
30 april 1945
Slide 7 - Tekstslide
8 mei 1945
Slide 8 - Tekstslide
6 en 9 augustus 1945
Slide 9 - Tekstslide
2 september 1945
Slide 10 - Tekstslide
Klokhuis WOII
Slide 11 - Tekstslide
§4 De Duitse bezetting in Nederland
Slide 12 - Tekstslide
Bezetting Nederland
Nederland wilde neutraal blijven.
1940 Duitse troepen vallen Nederland binnen.
Snelle overgave bombardement Rotterdam.
Bezetting: de verovering van een ander land en het overnemen van de macht.
Slide 13 - Tekstslide
De Nederlandse Joden
Vanaf de bezetting anti-Joodse maatregelen.
1942 Deportatie van de Joden naar Westerbork (lees: Auschwitz)
27% keerde terug naar Nederland: - Verzet kwam pas in 1943 op gang. - Goede bureaucratie.
Slide 14 - Tekstslide
Politieke veranderingen (1)
Afschaffing democratie.
Koningin en kabinet vluchtten naar Engeland.
Burgerbestuur door Rijkscommissaris Seyss Inquart.
Ambtenaren blijven onder Duitse bezetting. (regering geeft daar opdracht toe).
Slide 15 - Tekstslide
Politieke veranderingen (2)
Duitsers zagen Nederlanders als stamverwanten: Germaans bloed.
Nederlanders zouden ook te winnen zijn voor nationaalsocialisme.
Weinig grote bestuurlijke veranderingen, daardoor was er weinig verzet tegen Duitse overheersing.
Slide 16 - Tekstslide
Sociaal-economische veranderingen
De Nederlandse economie kwam in dienst te staan van de Duitse economie.
Vanaf 1942 gedwongen arbeid in Duitsland.
Schaarste aan voedsel een kleding: distributiebonnen.
Werkloosheid nam af door productie voor Duitsland.
Slide 17 - Tekstslide
Arbeidseinsatz
mei 1943
Nederlandse mannen worden in 1943 opgeroepen om verplicht in Duitsland te werken: alle mannen tussen 18 en 35 jaar moeten zich melden. Uiteindelijk werken rond de 500.000 Nederlanders in Duitsland.
Slide 18 - Tekstslide
Culturele veranderingen
Nazificering van de Nederlandse bevolking.
Invoering van de 'Kultuurkamer': kunstenaars werden gecontroleerd.
Controle op kranten, radio en verenigingen.
Slide 19 - Tekstslide
Wederzijdse welwillendheid (1940-1941)
Afname werkloosheid door Duitse vraag naar producten/arbeidskrachten.
Gewone leven moest doorgaan.
Nationaalsocialistische Beweging (NSB) van Anton Mussert groeit nauwelijks.
Eerste gevoelens van armoede: er onstond schaarste aan producten. Kritiek op controle kunst en pers.
Slide 20 - Tekstslide
Samenwerken of verzet?
Houdingen die Nederlanders aan konden nemen tijdens de bezetting:
1. Verzet= Duitsers tegenwerken
2. Collaboratie= samenwerken met Duitsers
3. Aanpassing = mensen doen wat hen opgedragen word
Slide 21 - Tekstslide
Het Verzet
Nederlandse verzet
Pleegden aanslagen tegen Duitsland
Overvielen bevolkingsregistratie kantoor
Stalen voedselbonnen
Drukte illegale kranten
Hielpen joden onderduiken
Kortom: deden alles wat Nazi’s verboden hadden
Slide 22 - Tekstslide
Alle post- en sierduiven moeten worden gedood.
Duiven vliegen vrij rond en kunnen
boodschappen brengen naar de geallieerden.
Duivenpootjes mét ring moeten
als bewijs worden ingeleverd.
Slide 23 - Tekstslide
Om te voorkomen dat Joden worden opgepakt,
worden identiteitsbewijzen vervalst...
Slide 24 - Tekstslide
Verzet en Verraad
Een aantal Nederlanders ging wel in het verzet om de Duitsers zoveel mogelijk tegen te werken
- Actief verzet
- Passief verzet
Anderen werkten juist mee met de Duitsers, vaak sloten zij zich aan bij de NSB. ZIj werden collaborateurs genoemd. Niet alle collaborateurs waren echter "verraders".
Slide 25 - Tekstslide
Verzet
Weinig verzet, moeilijk genoeg te overleven
5% van de Nederlanders: bij het verzet
Slide 26 - Tekstslide
Slide 27 - Video
Collaboratie
werkte mee met de vijand (Duitsland)
vaak lid van NSB
na de oorlog gezien als landverraders
Slide 28 - Tekstslide
Verzet & collaboreren
Actief verzet
Passief verzet
Collaboreren
Slide 29 - Tekstslide
Opkomst NSB
1940: NSB alleen toegestaan in NL als politieke partij.
Na de mislukte slag om Arnhem ontstond de hongerwinter (44-45)
De Hongerwinter had een aantal oorzaken. Zo was er geen aanvoer van kolen meer mogelijk uit Limburg, omdat dit deel van Nederland al was bevrijd. Daarnaast zorgde de Spoorwegstaking ervoor dat er niets meer werd vervoerd én namen de Duitsers wraak door hoofdroutes naar West-Nederland te blokkeren
Slide 33 - Tekstslide
Het systeem van de distributiebonnen, dat al in 1939 was ingevoerd,
werkt in de laatste fase van de oorlog niet meer: er wás gewoon niets meer
Slide 34 - Tekstslide
Hongerwinternovember 1944 - april 1945
Hongerwinter: winter van 1944 1945
Slide 35 - Tekstslide
Hongerwinter
In de Hongerwinter van 1944 stierven meer dan 20.000 mensen van de honger en van de kou.