H8 herhaling Straling 16 juni 2020

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Natuurkunde H8

8.1 Eigenschappen van straling

8.2 Radioactiviteit

8.3 Straling gebruiken

8.4 Bescherming tegen straling

Planning

- Online boek code 182504 of handboek nodig!

- Binas nodig

- Herhaling H8

- Test jezelf maken

Na deze les

- weet ik het verschil tussen straling van binnenuit en straling van buitenaf tijdens een medische behandeling

- kan ik 3 maatregelen opnoemen om jezelf te beschermen tegen straling

Isotopen

Bijvoorbeeld Koolstof

Koolstof heeft meestal 6 protonen en 6 neutronen

Maar er bestaat ook koolstof met 6 protonen en 8 neutronen

Binas tabel 32

Radioactief 

Een radioactief isotoop heeft atoomkernen die instabiel zijn. Daarmee wordt bedoeld dat deze kernen spontaan veranderen. Daarbij wordt straling uitgezonden.

Dit wordt gemeten met een geigenteller.

Ioniserende straling

Straling die moleculen kapot maakt.

- deeltjesstraling (alfa- en bètastraling)

- elektromagnetische straling (gammastraling en Röntgenstraling)

Halfwaardetijd - Halveringstijd

Instabiele atoomkernen raken energie (activiteit) kwijt naarmate de tijd verstrekt. 

De halveringstijd geeft aan hoe lang het duurt voordat de activiteit van een instabiel atoom gehalveerd is.

Halfwaardetijd

H8.3 Straling gebruiken

- alfastraling

- bètastraling

- gammastraling

Onderzoek gammastraling

blz. 155t/m157

Tracer wordt radioactief gemaakt door er atomen 'in te bouwen' van een isotoop die gammastraling uitzendt. 

Orgaan neemt stof op en straalt energie uit. Dit wordt op computer geregistreerd.

Dit is bestraling van binnenuit

Bestraling van buitenaf

Ioniserende straling gebruikt om kankercellen te bestralen en kapot te maken. 

Gammastraling -> moet heel nauwkeurig.

Patiënt is na behandeling niet meer radioactief

Van welk soort straling wordt bij medisch onderzoek vaak gebruik gemaakt?

1. alfastraling
2. bètastraling
3. gammastraling
4. zonnestralen

Neemt een orgaan in verhouding veel of weinig straling op?

1. veel
2. weinig
3. niks
4. alles

Is een patiënt na bestraling van buitenaf nog radioactief?

1. Ja
2. Nee
3. Dat kan je niet weten

Hoe worden lichaamsdelen die niet bestraald mogen worden beschermd?

1. met een doek
2. met gips
3. met lood
4. met ijzer

Worden tijdens bestraling van binnenuit isotopen met een lange of korte halveringstijd gebruikt?

1. Lang
2. Kort
3. Helemaal niet
4. Dat maakt niet uit

H8.4 Bescherming tegen straling

Gammastraling is het meest schadelijk bij bestraling van buitenaf.

3 maatregelen

1. tijd

2. afstand

3. afschermingsmateriaal

Weektaak

Test jezelf H8

Zorg dat je opdrachten voor H4 en H7 ook hebt gemaakt en geleerd.