HA - Grammatica - Zinsdeelzinnen §11

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

N E D E R L A N D S

Welkom!

Voorbereiding les:

- Pak je leesboek, lesboek en schrift.

- Ga zitten volgens de plattegrond.

Planning

Uitleg werkwoordspelling 

Zelfstandig met de oefeningen aan de slag

P L A N N I N G

Cursus 5 - Grammatica

1. Lezen

2. Korte herhaling

3. Uitleg: Zinsdeelzinnen

4. Gezamenlijk oefenen

5. Zelfstandig werken 

6. Lesdoel checken + afsluiting

• Je weet wat een zinsdeelzin is.
• Je kunt in een samengestelde zin de verschillende zinsdeelzinnen benoemen.

Lesdoelen

Herhaling
Wat is de hoofdzin in onderstaande zin?
Omdat hij alleen plankton eet, vormt de reuzenhaai geen gevaar voor de mens.

Wat is de hoofdzin in onderstaande zin?

De NS gaat treinen renoveren, zodat ze weer een paar jaar meekunnen.

Grammatica paragraaf 11

Zinsdeelzinnen

Uitleg (filmpje)!

Zinsdeelzinnen

Als een samengestelde zin bestaat uit een hoofdzin en een bijzin, is de bijzin onderdeel van de hoofdzin. Deze bijzin heeft dan een bepaalde functie. Zo'n bijzin noem je een zinsdeelzin. Er zijn vier soorten zinsdeelzinnen:

• Een onderwerpszin (ow-zin);
• een lijdendvoorwerpszin (lv-zin);
• een meewerkendvoorwerpszin (mv-zin);
• een bijwoordelijkebepalingszin (bwb-zin) Ook wel bijwoordelijke bijzin.

Stappenplan zinsdeelzinnen

Zo bepaal je of er binnen een zin een zinsdeelzin is. 

1. Bepaal wat de hoofdzin is.

2. Geef het begin en het einde van de bijzin aan.

3. Staat er een persoonsvorm in de bijzin? Vervang de bijzin dan door één woord.

4. Ontleed de hoofdzin en stel vast welk zinsdeel dit woord is.

5. De bijzin is hetzelfde zinsdeel als de ingevulde woordgroep. 

Voorbeeld

Een zinsdeel is pas een zinsdeelzin als er een persoonsvorm in staat. 

1. Gisteren bekende Melanie ons dat ze bij ZARA iets gestolen had.

2. Gisteren bekende Melanie ons / dat ze bij ZARA iets gestolen had.

                 hoofdzin                                               bijzin

3. Gisteren bekende Melanie ons 'dat'.

4. pv = bekende

    ow = Melanie

    wg = bekende

    lv = dat

5. Dus: 'Dat' = lv-zin

(Wie de pubquiz wint), ontvangt een snackpakket.

1. hoofdzin
2. ow-zin
3. lv-zin
4. mv-zin

(Aan iedereen die het wilde zien), showde Mart zijn nieuwe telefoon.

1. hoofdzin
2. bwb-zin
3. lv-zin
4. mv-zin

Frida heb ik verteld (dat zij een regenjas moet meenemen).

1. hoofdzin
2. bwb-zin
3. lv-zin
4. mv-zin

Paragraaf 11 Zinsdeelzinnen 

Maken opdracht 1, 2 en 4

Aan de slag...

Lesdoel check: wat kun je vertellen over zinsdeelzinnen?