Hoofdstuk 5 basisstof 1 (JE OMGEVING WAARNEMEN)

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Thema 5: Waarneming, gedrag en regeling

Basisstof 1: je omgeving waarnemen (blz 88  t'm 93)

Wist je dat?

Leerdoelen:

- Je kunt de werking van zintuigen beschrijven.

- Je kunt de zintuigen noemen met hun ligging en hun prikkel.

Uitleg 

• Pak een pen en papier
• Schrijf mee!
• Je bent stil (tenzij anders aangegeven)

Wat kun je allemaal waarnemen?

Prikkels

• Alle informatie uit je omgeving noem je prikkels.
• Voorbeelden van prikkels zijn: licht, geluid, geur, smaak en aanraking. 
• Waarnemen: de prikkels uit je omgeving opvangen en verwerken

Alle informatie uit je omgeving noem je waarnemen.

1. Juist
2. onjuist

Zintuigen

• Zintuig: een orgaan dat prikkels ontvangt
• Zintuigstelsel: al je zintuigen samen
• Zintuigen bestaan uit zintuigcellen
• Zintuigcellen: maken van de opgevangen prikkels impulsen
• Impulsen: elektrische signalen
• Deze impulsen worden via zenuwen doorgestuurd naar je hersenen
• Je hersenen verwerken de informatie: je neemt waar!

Je fietst naar school. Onderweg kom je een stoplicht tegen dat op rood springt.

Zet de stappen voor deze waarneming in de juiste volgorde.

In je hersenen neem je waar dat het stoplicht op rood staat

Zenuwen leiden de impulsen naar je hersenen

Zintuigcellen in je oog zetten de lichtprikkels om in impulsen

Het stoplicht springt op rood

Je oog vangt de lichtprikkels op

1

2

3

4

5

Zintuigen 

• Elk zintuig is gevoelig voor een andere prikkel
• In oren: het evenwichtszintuig(gevoelig prikkel: zwaartekracht) en het gehoorzintuig (gevoelig prikkel: geluid)
•  In elk oog: het gezichtszintuig ( gevoelig prikkel: licht) 
• In de neus: het reukzintuig (gevoelig prikkel: geur)
• In de tong: smaakzintuigen (gevoelig prikkel: smaak)

Het gehoorzintuig is gevoelig voor de prikkel zwaartekracht

1. Juist
2. Onjuist

Zintuigen in je huid

• Warmtezintuigen ( gevoelig prikkel: warmte)
• Koudezintuigen (gevoelig prikkel: kou)
• Drukzintuigen (gevoelig prikkel: druk)
• Tastzintuigen in tastknopje (gevoelig prikkel: lichte aanraking)

Met welke zintuigen in je tong neem je waar dat de chocolade in je mond smelt?

1. Smaakzintuigen
2. Geurzintuigen
3. Tastzintuigen
4. Drukzintuigen

Pijnpunten 

• Pijnpunten: de uiteinde van bepaalde zenuwen
• Op allerlei plaatsen van het lichaam (ook in organen)

Een pijnpunt is een zintuig

1. Juist
2. Onjuist

Werkblad zintuigen met hun prikkels  

• Overleggen met je buur mag
• 5 minuten
• Tip: gebruik je boek!
• Klaar?-> iets voor een ander vak

Mevrouw van Rooijen als docent

https://forms.office.com/e/juquzYRiXx?origin=lprLink