- Je kunt uitleggen wat een biologisch evenwicht is.
- Je kunt uitleggen hoe soorten afhankelijk zijn van elkaar voor voedsel, een schuilplaats en voortplanting.
De populaties in een ecosysteem zijn niet steeds even groot. Dat komt doordat de omstandigheden soms gunstig zijn en soms ongunstig.
Slide 2 - Tekstslide
Populatiegrootte
De populatiegrootte is het aantal organismen in een populatie. De populatiegrootte hangt af van de invloeden uit de omgeving, dus van biotische en abiotische factoren.
Slide 3 - Tekstslide
Evenwicht
In veel ecosystemen worden de populaties soms groter, dan weer kleiner. Bij de meeste populaties schommelt de populatiegrootte door de jaren heen rondom een evenwichtswaarde. Dat noem je een biologisch evenwicht.
Slide 4 - Tekstslide
2e jaar:
– gras groeit slecht door lage temperaturen en droogte
– konijnen sterven door voedselgebrek
– vossen trekken weg naar andere ecosystemen
– de vossen die blijven, brengen weinig jongen voort
Slide 5 - Tekstslide
3e jaar:
– gras groeit snel door warm en vochtig weer
– konijnen krijgen veel jongen
– vossen van elders trekken het ecosysteem binnen
Slide 6 - Tekstslide
biologisch evenwicht
de populatiegrootte in een ecosysteem schommelt rond een evenwichtswaarde
Slide 7 - Tekstslide
bvj.secure.malmberg.nl
Slide 8 - Link
Binnen een populatie heeft elk individu relaties met soortgenoten.
Een relatie kan gericht zijn op concurrentie (competitie) of op samenwerking. Concurrentie is bijvoorbeeld strijden om voedsel, een partner of een veilige plek. Samenwerking is bijvoorbeeld een troep leeuwen die samen jagen op een prooi.
Slide 9 - Tekstslide
Bij dieren die in groepen leven, zie je vaak een rangorde. Eén dier is de baas. Doordat iedere olifant zijn plek weet, zijn er minder gevechten.
Ook het hebben van een territorium vermindert de kans op gevechten. Een territorium is een gebied dat wordt verdedigd tegen soortgenoten.
Slide 10 - Tekstslide
Relaties binnen een populatie
Individuen van een soort moeten samenwerken om zich voort te planten. Er is dan paarvorming tussen een mannetje en een vrouwtje. Bij sommige vindt ieder jaar opnieuw paarvorming plaats. Maar er zijn ook soorten waarbij een mannetje en een vrouwtje hun hele leven bij elkaar blijven.
Slide 11 - Tekstslide
Relaties tussen soorten
Individuen van verschillende soorten kunnen een langdurige relatie met elkaar hebben. Noem je symbiose.
Hierin leven een schimmel en een alg met elkaar samen. De alg maakt voedsel voor de schimmel door fotosynthese. De schimmel zorgt voor water en een beschutte plek voor de alg.
Slide 12 - Tekstslide
Parasitisme
Een van de individuen kan nadeel hebben van de samenleving. Dat noem je parasitisme. Hierbij leeft een individu, de parasiet, op of in een individu van een andere soort, de gastheer. Parasieten kunnen dieren, planten of schimmels zijn