9.2 De Eerste Wereldoorlog

leerdoel:
Aan het eind van deze les weet je hoe het kwam dat de moord op de kroonprins van de Donau Monarchie leidde tot het uitbreken van WO I.
1 / 40
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

In deze les zitten 40 slides, met interactieve quiz, tekstslides en 7 videos.

Onderdelen in deze les

leerdoel:
Aan het eind van deze les weet je hoe het kwam dat de moord op de kroonprins van de Donau Monarchie leidde tot het uitbreken van WO I.

Slide 1 - Tekstslide

Bestudeer de KA'S !!!
  • De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie
  • het in de praktijk brengen van totalitaire ideologieen comm/fasc/nat.socialisme
  • het voeren van twee wereldoorlogen
  • racisme en discriminatie die leiden tot genocide, in het bijzonder op de Joden
  • de Duitse bezetting van Nederland
  • Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de betrokkenheid van de burgerbevolking bij oorlogvoering
  • vormen van verzet tegen het West-Europees imperialisme

Slide 2 - Tekstslide

korte terugblik:
  • Indirecte oorzaken van WO I
  • 1.  Nationalisme (eenheidsstreven, onafhankelijkheid, revanchisme)
  • 2. Militarisme en wapenwedloop
  • 3. Modern Imperialisme
  • Belangrijk: bondgenootschappen
  • Onderwerp van vandaag: de directe oorzaak (aanleiding) van WO I

Slide 3 - Tekstslide

Waarom brak WO I juist uit in augustus 1914?
Maak een mindmap van kernwoorden aan de hand waarvan je uitlegt op welke manier WO I kon ontstaan vanuit de situatie op de Balkan in 1914. Gebruik de tekst van 9.2 

Slide 4 - Tekstslide

elementen mindmap:
  • Bosnië 
  • 1908
  • Donau-Monarchie
  • koninkrijk Servië
  • 28 juni 1914
  • Frans Ferdinand
  • Sarajevo
  • Princip

Slide 5 - Tekstslide

vervolg elementen:


  • Servië
  • oorlogsverklaring
  • Nicolaas II
  • mobilisatie
  • Duitsland
  • Frankrijk
  • België
  • Engeland

Slide 6 - Tekstslide

het Von Schlieffenplan:
  • doel: 2-frontenoorlog voorkomen
  • Hoe: eerst Blitzkrieg in Frankrijk
  • Daarna: Rusland verslaan
  • Het plan mislukte door:
  • 1. trage opmars door België
  • 2. snelle mobilisatie Russen 
  • 3. Engeland snel op vasteland
  • 4. snelle troepenverplaatsing Fr.

Slide 7 - Tekstslide

Slide 8 - Tekstslide

Franse militairen per taxi naar het front

Slide 9 - Tekstslide

Slag bij de Marne (1914):
'Blitzkrieg' mislukt
Slag bij de Marne (1917)
beeld van de 'Sitzkrieg'

Slide 10 - Tekstslide

0

Slide 11 - Video

WO I werd een loopgravenoorlog aan het westfront
  • 'Sitzkrieg'
  • vlooien
  • ratten
  • verveling
  • spanning
  • stank

  • doden en gewonden
  • weersomstandigheden

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Tekstslide

0

Slide 14 - Video

voorbeeld van een PO: het leven in de loopgraven

Slide 15 - Tekstslide

andere kenmerken WO I:
  • 1.  aanvankelijk optimisme
  • 2. nieuwe wapens ingezet:
  • - vliegtuigen
  • - gifgassen
  • - duikboot
  • - vlammenwerper
  • - mitrailleur
  • 3. vele slachtoffers 
  •      o.a. 'shellshocks'

Slide 16 - Tekstslide

Slide 17 - Tekstslide

slachtoffers van de beschietingen 
in de Eerste Wereldoorlog

Slide 18 - Tekstslide

KA: Vernietigingen op niet eerder vertoonde schaal

Slide 19 - Tekstslide

Slide 20 - Tekstslide

Beeld van Ieper uit 1900

Slide 21 - Tekstslide


twee documentaires:
1. slag bij de Somme
2. Ieper

Slide 22 - Tekstslide

0

Slide 23 - Video

0

Slide 24 - Video

 Het einde van WO I.                                                                      Belangrijk:  1. houding van de VS:
  • Wilson koos aanvankelijk voor 'isolationisme', maar de Amerikaanse regering
  • - had wel meer sympathie voor de Geallieerden en
  • - steunde Engeland en Frankrijk met leningen en goederen 

  • De afzijdige sfeer in Amerika kantelde door:
  • 1.   het torpederen van de Lusitania (1915) > anti-Duitse stemming >
  • filmimpressie


                                                                                                                                     


Slide 25 - Tekstslide

0

Slide 26 - Video

 Het einde van WO I.                                                                      Belangrijk:  1. houding van de VS:
  • Wilson koos aanvankelijk voor 'isolationisme', maar de Amerikaanse regering
  • - had wel meer sympathie voor de Geallieerden en
  • - steunde Engeland en Frankrijk met leningen en goederen 

  • De afzijdige sfeer in Amerika kantelde door:
  • 1.  de onbeperkte duikbootoorlog (ook Amerikaanse schepen getroffen) 
  • zeker na het torpederen van de Lusitania (1915) > anti-Duitse stemming
  • 2.  het Zimmermann-telegram (1917).  

                                                                                                                                     Wilson


Slide 27 - Tekstslide

Slide 28 - Tekstslide

 Het einde van WO I.                                                                      Belangrijk:  1. houding van de VS:

  • 3. het Zimmermann-telegram (1917).  Inhoud: 
  •  *  hervatten van de onbeperkte duikbootoorlog (opgeschort in '15)
  •   * Duitsland zet Mexico en Japan op tegen Amerika (en zou hun strijd steunen) 
  •      Reden?  Log in op Lessonup.

Slide 29 - Tekstslide

bespreek in tweetallen waarom Duitsland besloot het Zimmermann-telegram te versturen.

Slide 30 - Open vraag

2. Ontwikkelingen in Rusland:
  • Rusland behoorde bij de Geallieerden
  • WO I verliep voor Rusland zeer slecht door slechte leiding en uitrusting 
  • Problemen waren ook voor 1914 al groot:
  • -  verpauperde boeren, hongersnood in de steden
  • - geen enkele inspraak in het bestuur 
  • - industriële achterstand
  • WO I vergrootte alle problemen > 
  • politieke ontevredenheid > twee revoluties in 1917:

Slide 31 - Tekstslide

Karl Marx (1818 - 1886)
  • afkomstig uit een Joods Bourgeoisgezin
  • zette zich af tegen de sociale kwestie
  • riep op tot revolutie door de arbeiders (proletariaat)
  • macht en bezittingen van de bouegeoisie zouden worden afgepakt
  • hierna zou gewerkt worden aan de klassenloze, communistische samenleving (iedereen gelijke rechten/plichten/bezittingen)
  • 'godsdienst is opium voor het volk'

Slide 32 - Tekstslide

Februari-revolutie 1917
  • voortgekomen uit ontevredenheid.
  • situatie verergerd door WO I.
  • anti-tsaar demonstraties leidden tot aftreden Nicolaas II.
  • Doema vormde een voorlopige regering 
  •  in steden hebben de communisten het bestuur in handen.

Slide 33 - Tekstslide

Oktoberrevolutie
  • na februari complete chaos:
  • - voorlopige regering zette oorlog   voort.
  • - vele soldaten deserteerden.
  • - edelen beroofd en vermoord.
  • - in steden comm. machtig.
  • Gevolg: staatsgreep Lenin (leider  bolsjewieken) 

Slide 34 - Tekstslide

beloftes Lenin:
'brood, land, vrede'
  • Na oktoberrevolutie:

  • 1. Verdeling grootgrondbezit 
  • 2. Wapenstilstand met Dld (dec)
  • 3. Vrede van Brest-Litovsk:
  • - maart 1918 (!)
  • - Russisch - Duitse vrede
  • - grote bedreiging voor Eng/Fr
  • - inmiddels gesteund door VS

Slide 35 - Tekstslide

0

Slide 36 - Video

De beslssing valt:
  • na mislukken van het Duitse voorjaarsoffensief door:
  • - taaiheid van de Fransen en Engelsen
  • - vermoeidheid van de Duitse soldaten
  • - inzet van de verbeterde tank 
  • - meedoen van Amerikaanse soldaten (begin '18)
  • werd de Wapenstilstand gesloten (11 - 11 - '18 om 11.00 uur) 

Slide 37 - Tekstslide

Mocht je meer willen weten van de herbegrafenis van Frederik de Grote, dan is de documentaire van Buch een bijzondere aanrader.

Slide 38 - Tekstslide

Slide 39 - Video

Slide 40 - Tekstslide