Onderwerp van vandaag: de directe oorzaak (aanleiding) van WO I
Slide 3 - Tekstslide
Waarom brak WO I juist uit in augustus 1914?
Maak een mindmap van kernwoorden aan de hand waarvan je uitlegt op welke manier WO I kon ontstaan vanuit de situatie op de Balkan in 1914. Gebruik de tekst van 9.2
Slide 4 - Tekstslide
elementen mindmap:
Bosnië
1908
Donau-Monarchie
koninkrijk Servië
28 juni 1914
Frans Ferdinand
Sarajevo
Princip
Slide 5 - Tekstslide
vervolg elementen:
Servië
oorlogsverklaring
Nicolaas II
mobilisatie
Duitsland
Frankrijk
België
Engeland
Slide 6 - Tekstslide
het Von Schlieffenplan:
doel: 2-frontenoorlog voorkomen
Hoe: eerst Blitzkrieg in Frankrijk
Daarna: Rusland verslaan
Het plan mislukte door:
1. trage opmars door België
2. snelle mobilisatie Russen
3. Engeland snel op vasteland
4. snelle troepenverplaatsing Fr.
Slide 7 - Tekstslide
Slide 8 - Tekstslide
Franse militairen per taxi naar het front
Slide 9 - Tekstslide
Slag bij de Marne (1914):
'Blitzkrieg' mislukt
Slag bij de Marne (1917)
beeld van de 'Sitzkrieg'
Slide 10 - Tekstslide
0
Slide 11 - Video
WO I werd een loopgravenoorlog aan het westfront
'Sitzkrieg'
vlooien
ratten
verveling
spanning
stank
doden en gewonden
weersomstandigheden
Slide 12 - Tekstslide
Slide 13 - Tekstslide
0
Slide 14 - Video
voorbeeld van een PO: het leven in de loopgraven
Slide 15 - Tekstslide
andere kenmerken WO I:
1. aanvankelijk optimisme
2. nieuwe wapens ingezet:
- vliegtuigen
- gifgassen
- duikboot
- vlammenwerper
- mitrailleur
3. vele slachtoffers
o.a. 'shellshocks'
Slide 16 - Tekstslide
Slide 17 - Tekstslide
slachtoffers van de beschietingen
in de Eerste Wereldoorlog
Slide 18 - Tekstslide
KA: Vernietigingen op niet eerder vertoonde schaal
Slide 19 - Tekstslide
Slide 20 - Tekstslide
Beeld van Ieper uit 1900
Slide 21 - Tekstslide
twee documentaires:
1. slag bij de Somme
2. Ieper
Slide 22 - Tekstslide
0
Slide 23 - Video
0
Slide 24 - Video
Het einde van WO I. Belangrijk: 1. houding van de VS:
Wilson koos aanvankelijk voor 'isolationisme', maar de Amerikaanse regering
- had wel meer sympathie voor de Geallieerden en
- steunde Engeland en Frankrijk met leningen en goederen
De afzijdige sfeer in Amerika kantelde door:
1. het torpederen van de Lusitania (1915) > anti-Duitse stemming >
filmimpressie
Slide 25 - Tekstslide
0
Slide 26 - Video
Het einde van WO I. Belangrijk: 1. houding van de VS:
Wilson koos aanvankelijk voor 'isolationisme', maar de Amerikaanse regering
- had wel meer sympathie voor de Geallieerden en
- steunde Engeland en Frankrijk met leningen en goederen
De afzijdige sfeer in Amerika kantelde door:
1.de onbeperkte duikbootoorlog (ook Amerikaanse schepen getroffen)
zeker na het torpederen van de Lusitania (1915) > anti-Duitse stemming
2. het Zimmermann-telegram (1917).
Wilson
Slide 27 - Tekstslide
Slide 28 - Tekstslide
Het einde van WO I. Belangrijk: 1. houding van de VS:
3. het Zimmermann-telegram (1917). Inhoud:
* hervatten van de onbeperkte duikbootoorlog (opgeschort in '15)
* Duitsland zet Mexico en Japan op tegen Amerika (en zou hun strijd steunen)
Reden? Log in op Lessonup.
Slide 29 - Tekstslide
bespreek in tweetallen waarom Duitsland besloot het Zimmermann-telegram te versturen.
Slide 30 - Open vraag
2. Ontwikkelingen in Rusland:
Rusland behoorde bij de Geallieerden
WO I verliep voor Rusland zeer slecht door slechte leiding en uitrusting
Problemen waren ook voor 1914 al groot:
- verpauperde boeren, hongersnood in de steden
- geen enkele inspraak in het bestuur
- industriële achterstand
WO I vergrootte alle problemen >
politieke ontevredenheid > twee revoluties in 1917:
Slide 31 - Tekstslide
Karl Marx (1818 - 1886)
afkomstig uit een Joods Bourgeoisgezin
zette zich af tegen de sociale kwestie
riep op tot revolutie door de arbeiders (proletariaat)
macht en bezittingen van de bouegeoisie zouden worden afgepakt
hierna zou gewerkt worden aan de klassenloze, communistische samenleving (iedereen gelijke rechten/plichten/bezittingen)
'godsdienst is opium voor het volk'
Slide 32 - Tekstslide
Februari-revolutie 1917
voortgekomen uit ontevredenheid.
situatie verergerd door WO I.
anti-tsaar demonstraties leidden tot aftreden Nicolaas II.
Doema vormde een voorlopige regering
in steden hebben de communisten het bestuur in handen.
Slide 33 - Tekstslide
Oktoberrevolutie
na februari complete chaos:
- voorlopige regering zette oorlog voort.
- vele soldaten deserteerden.
- edelen beroofd en vermoord.
- in steden comm. machtig.
Gevolg: staatsgreep Lenin (leider bolsjewieken)
Slide 34 - Tekstslide
beloftes Lenin:
'brood, land, vrede'
Na oktoberrevolutie:
1. Verdeling grootgrondbezit
2. Wapenstilstand met Dld (dec)
3. Vrede van Brest-Litovsk:
- maart 1918 (!)
- Russisch - Duitse vrede
- grote bedreiging voor Eng/Fr
- inmiddels gesteund door VS
Slide 35 - Tekstslide
0
Slide 36 - Video
De beslssing valt:
na mislukken van het Duitse voorjaarsoffensief door:
- taaiheid van de Fransen en Engelsen
- vermoeidheid van de Duitse soldaten
- inzet van de verbeterde tank
- meedoen van Amerikaanse soldaten (begin '18)
werd de Wapenstilstand gesloten (11 - 11 - '18 om 11.00 uur)
Slide 37 - Tekstslide
Mocht je meer willen weten van de herbegrafenis van Frederik de Grote, dan is de documentaire van Buch een bijzondere aanrader.