H2.3 Politiek en samenleving

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Burgers en stoommachines

H2.3 Politiek en samenleving

Regels

• Respect
• Geen telefoons!!
• Hand opsteken als je wat wilt zeggen
• Chromebook (als docent aangeeft)
• Spullen in orde

Vandaag

Afspraken & regels

Lesdoelen

Uitleg

Opdrachten

Afsluiting

Leerdoel

Aan het einde van deze les kunnen jullie kort vertellen:

• hoe de leef- en werkomstandigheden van arbeiders meer aandacht kregen.
• wat veranderde door sociale wetten.
• wat veranderde in het onderwijs.
• hoe de positie van vrouwen verbeterde.

Kenmerkend aspect: de industriële revolutie en de opkomst van emancipatiebewegingen

Kenmerkend aspect: het ontstaan van een parlementair stelsel en de toename van volksinvloed

Leven en werken in armoede

• Arbeiders in de 19e eeuw hadden slechte werk-en leefomstandigheden.
• Mensen werkten hele lange dagen voor weinig loon.
• Fabrieken maakten gebruik van kinderarbeid.
• Door schrijvers uit deze periode kwam er steeds meer aandacht voor de slechte werk- en leefomstandigheden.
• Ze noemden het de sociale kwestie.

Er ontstaan fabrieken

Arme gezinnen in een arbeidershuisje bij de fabriek

Woonomstandigheden

• Slechte woningen (snel gebouwd)

• Panden die niet als woning zijn bedoeld (zoals kelderwoningen).

• Dichtbij fabrieken met hun rokende schoorstenen.

• Slechte hygiëne, riolering en watervoorzieining.

Arbeidsomstandigheden

• Saai door arbeidsdeling/lopende band).
  

• Lange werkdagen (14 uur per dag).
• Gevaarlijk.

• Geen enkel recht, ook geen stakingsrecht.

• Lage lonen (bij fouten: loon inhouden).

Kinderarbeid

• Ze zijn nog jong: je hebt er nog lang wat aan.

• Vrouwen en kinderen zijn goedkoper dan mannen.

• Kleine handen kunnen beter op plekken tussen machines.

Leerdoel

Aan het einde van deze les kunnen jullie kort vertellen:

• hoe de leef- en werkomstandigheden van arbeiders meer aandacht kregen.
• wat veranderde door sociale wetten.
• wat veranderde in het onderwijs.
• hoe de positie van vrouwen verbeterde.

Kenmerkend aspect: de industriële revolutie en de opkomst van emancipatiebewegingen

Kenmerkend aspect: het ontstaan van een parlementair stelsel en de toename van volksinvloed

Sociale kwestie & Sociale wetten

• Sociale wetten: wetten voor steun aan mensen die niet goed voor zichzelf konden zorgen. 
  

Leerdoel

Aan het einde van deze les kunnen jullie kort vertellen:

• hoe de leef- en werkomstandigheden van arbeiders meer aandacht kregen.
• wat veranderde door sociale wetten.
• wat veranderde in het onderwijs.
• hoe de positie van vrouwen verbeterde.

Kenmerkend aspect: de industriële revolutie en de opkomst van emancipatiebewegingen

Kenmerkend aspect: het ontstaan van een parlementair stelsel en de toename van volksinvloed

Aan de slag

Wat: Maak opdracht 1 en 4 van par. 2.3 op blz. 30.

Hoe: Je werkt alleen (zelfstandig) of met je klasgenoot naast je.

Hulp: Handboek -> klasgenoot -> docent

Tijd: Tot het einde van de les

Resultaat: Je hebt de meeste opdrachten al gemaakt, waardoor je minder huiswerk hebt

Samuel

van

Houten

Streven naar gelijkheid

• Sociale wetten om wat aan het armoedeprobleem te doen
• Kinderwetje Samuel van Houten
• 1901 Leerplichtwet. Kinderen onder de 12 jaar naar school. 

Kinderwetje van Van Houten

Wet waarbij het verboden werd om kinderen tot 12 jaar te laten werken in de fabrieken en werkplaatsen. De kinderen mochten wel in de landbouw werken.

Leerdoel

Aan het einde van deze les kunnen jullie kort vertellen:

• hoe de leef- en werkomstandigheden van arbeiders meer aandacht kregen.
• wat veranderde door sociale wetten.
• wat veranderde in het onderwijs.
• hoe de positie van vrouwen verbeterde.

Kenmerkend aspect: de industriële revolutie en de opkomst van emancipatiebewegingen

Kenmerkend aspect: het ontstaan van een parlementair stelsel en de toename van volksinvloed

Socialisten streven naar gelijkheid

• Socialisten kwamen op voor de arbeiders.
• Streefden naar gelijkheid (arm en rijk verschillen verdwijnen)

Feminisme

Eerste feministische golf:

• Vrouwen die opkomen voor de (gelijke) rechten van de vrouw
• Zoals kiesrecht en het worden toegelaten op universiteiten

Emancipatie

• Emancipatie = gelijke behandeling
• 'Politiek is geen plek voor vrouwen' 

• De rol van de vrouw is binnenshuis'

• 1917 passief kiesrecht voor vrouwen (gekozen worden)

• 1919 Ook actief kiesrecht voor vrouwen (zelf stemmen)

Leerdoel

Aan het einde van deze les kunnen jullie kort vertellen:

• hoe de leef- en werkomstandigheden van arbeiders meer aandacht kregen.
• wat veranderde door sociale wetten.
• wat veranderde in het onderwijs.
• hoe de positie van vrouwen verbeterde.

Kenmerkend aspect: de industriële revolutie en de opkomst van emancipatiebewegingen

Kenmerkend aspect: het ontstaan van een parlementair stelsel en de toename van volksinvloed

Afsluiting

Aan de slag

Wat: Maak opdracht 6 en 7 van par. 2.3 op blz. 31.

Hoe: Je werkt alleen (zelfstandig) of met je klasgenoot naast je.

Hulp: Handboek -> klasgenoot -> docent

Tijd: Tot het einde van de les

Resultaat: Je hebt de meeste opdrachten al gemaakt, waardoor je minder huiswerk hebt