2.4 Nederland tijdens het Interbellum

2.4 Nederland 1918-1939
Een verzuild land in crisis
1 / 16
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3

In deze les zitten 16 slides, met tekstslides en 4 videos.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

2.4 Nederland 1918-1939
Een verzuild land in crisis

Slide 1 - Tekstslide

  Kennen 
  • 1919 algemeen kiesrecht vrouwen
  • verzuiling Nederland
  • gevolgen crisis jaren '30
  • aanpassingspolitiek regering Colijn
  • werklozen - stempelen - werkverschaffing
  • extreem-rechts: NSB 
  • neutraliteitspolitiek jaren '30

Slide 2 - Tekstslide

Begrippen uit deze les
  • actief kiesrecht
  • algemeen kiesrecht
  • verzuiling
  • crisis jaren '30
  • stempelen
  • zwartwerken
  • aanpassingspolitiek
  • werkverschaffingsprojecten
  • NSB
  • neutraliteitspolitiek

Slide 3 - Tekstslide

1917 -> nieuwe grondwet
  • algemeen kiesrecht mannen: actief en passief kiesrecht
  • evenredige vertegenwoordiging: meer kleine partijen in de Tweede Kamer
  • Confessionele partijen krijgen meeste stemmen -> regering
  • Socialisten worden erbuiten gehouden

Slide 4 - Tekstslide

Verzuiling
=> Nederland is verdeeld in aparte groepen op basis van geloof of politieke overtuiging

=> elke groep is een "zuil" 
=> 4 zuilen: Katholieken, Protestanten, Socialisten en Liberalen

=> groepen leven gescheiden van elkaar, weinig onderling contact

Slide 5 - Tekstslide

4 zuilen
  1. Katholieken
  2. Protestanten
  3. Socialisten
  4. Liberalen

Slide 6 - Tekstslide

Weet je het nog?
  • 1929: beurskrach New York -> de aandelenmarkt stort in!
  • wereldwijde crisis
  • vooral Duitsland zwaar getroffen
  • grote werkloosheid in VS en Europa
  • Ook Nederland krijgt te maken met deze economische crisis in de jaren '30....

Slide 7 - Tekstslide

Jaren '30->Crisis in Nederland
  • Nederland wordt zwaar door de crisis geraakt: de handel met de VS en Duitsland komt vrijwel stil te staan.
  • Veel bedrijven en fabrieken moeten de deuren sluiten.
  • Tussen 1929 en 1935 stijgt de werkloosheid van 22.000 naar 500.000
  • Zij krijgen een klein uitkering van de regering en stonden strenge controle 

Slide 8 - Tekstslide

Werkloos in de jaren '30..
  • alleen werklozen tussen 21 en 60 jaar krijgen de steunuitkering
  • buiten hun schuld werkloos, geen werk als gevolg van de crisis wereldwijd
  • Hiervoor moeten ze 2 keer per dag in de rij staan om te stempelen: een kaart waarop je stempels verzamelde om te laten zien dat je echt niet werkte..
  • Dit is vooral bedoeld om zwartwerken en fraude te voorkomen
  • werkverschaffingsprojecten werden opgezet om toch iets aan de werkloosheid te doen...verplicht zwaar lichamelijk werk vaak..

Slide 9 - Tekstslide

Colijn: minister-president in de crisisjaren '30
  • Hij wordt in 1933 als leider van de ARP(een voorloper van het CDA) minister-president van Nederland

  • Zijn oplossing voor de crisis: =>Aanpassingspolitiek 
    => De overheid geeft niet meer geld uit dan er binnen komt = bezuinigen.

Slide 10 - Tekstslide

De NSB-> nationaal socialistische Beweging
  • crisis -> fascisme in Italië, nazi's in Duitsland
  • ook in NL: de NSB, exteem rechts

  • Leider: Anton Mussertc (foto)
  • beloofde een eind te maken aan de werkloosheid, net als de nazi's in Dld.
  • De NSB kreeg pas na de Duitse bezetting veel leden. Daarvoor kregen ze maar 4% van de stemmen -> door de verzuiling stemmen mensen alleen op hun eigen partij.

Slide 11 - Tekstslide


Nederland mobiliseert
november 1939




  • De Nederlandse regering voerde de neutraliteitspolitiek: de regering wil, net als tijdens de Eerste Wereldoorlog, neutraal blijven. Nederland heeft geen hypermodern leger en hoopt dus niet te hoeven vechten.
  • In 1939 mobiliseert het leger alsnog, uit voorzorg..



Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Video

Slide 14 - Video

Slide 15 - Video

Slide 16 - Video