12.1 Koolhydraten

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

12.1 Koolhydraten

Opletten!

Deze twee moleculen zijn exact hetzelfde!

In Binas67F1 zijn C- en H-atomen weggelaten: elk hoekpunt is een C (behalve de O, die is getekend) en elke hoek moet met 1H aangevuld worden zodat elke C vier bindingen heeft.
de molecuulformule glucose is: C₆H₁₂O₆

Twee moleculen glucose koppelen aan elkaar door het afsplitsen van water. Dit type reactie heet een condensatiereactie.

glucose + fructose

glucose + glucose

Er splitst steeds water af als glucosemoleculen aan elkaar koppelen. 

Vorming zetmeel

Hydrolyse is de omgekeerde reactie van het vormen van disachariden: het molecuul water verbreekt de binding. Er ontstaan weer 2 OH-groepen en het molecuul breekt in 2 stukken

Controleer goed hoe je de OH-groep vast tekent aan de ring. Het O-atoom moet altijd aan de ring zitten, het H-atoom moet altijd het buitenste atoom zijn (ook als je de OH-groep aan de linkerkant van de ring zet!)

Koolhydraten in lichaam

• in voedsel zijn het poly- en disachariden
• deze worden door enzymen afgebroken tot monosachariden (hydrolyse)
• deze monosachariden worden door darmwand opgenomen in bloed
• een deel naar lichaamscellen om te worden verbrand
• ander deel wordt omgezet in glycogeen -> opgeslagen in lever en spierweefsel (energiebuffer)
  een teveel aan suikers wordt omgezet in vet

Wat is de molecuulformule van dit monosacharide?

1. CH₇O₆
2. C₆H₇O₆
3. C₆H₁₂O₆
4. kun je niet zien

Met wat voor reactie wordt een disacharide gevormd uit 2 monosachariden?

1. Fotosynthese
2. Hydrolyse
3. Condensatie
4. Additie

Een polysacharide heeft de formule: (C₆H₁₀O₅)₈₀
Uit hoeveel monosachariden bestaat dit polysacharide?

1. 6
2. 80
3. 480
4. geen idee

Aan de slag!

Maak 12.1 opdr. 1 t/m 5 (p. 132-133)