Filosofie 3/4 - Thema 2 - Hoofdstuk 4: Mens en dier

Thema 2: Wat is de mens?
1 / 45
volgende
Slide 1: Tekstslide
FilosofieSecundair onderwijs

In deze les zitten 45 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 8 videos.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Thema 2: Wat is de mens?

Slide 1 - Tekstslide

Hoofdstuk 4: Mens en dier
HB p. 38-49

Slide 2 - Tekstslide

Slide 3 - Video

Slide 4 - Video

Slide 5 - Video

1. Vaardigheden van mens en dier

HB p. 39-40

Slide 6 - Tekstslide

2. Mens versus dier

HB p. 40-42

Slide 7 - Tekstslide

1. Filosofische tweedeling tussen mens en dier

De mens situeren ten opzichte van het dier als de betere diersoort: "het dier dat..."

Slide 8 - Tekstslide

2. Oude Grieken

1) "De mens is een speciaal soort dier."
2) "Dieren, mensen en planten delen eenzelfde adem."
--> Pythagoras, Plato, Diogenes van Sinope, Aristoteles

Slide 9 - Tekstslide

a. Pythagoras
"De mens en het dieren delen eenzelfde soort ziel en kunnen na de dood in elkaar overgaan."

Slide 10 - Tekstslide

b. Plato
"De mens is een ongevederd dier dat op twee poten loopt."

Reacties? 
Bvb. Diogenes van Sinope




Slide 11 - Tekstslide

c. Aristoteles
"De mens heeft een lichaam zoals de dieren maar beschikt ook over een rede."

= de mens als animal rationale of rationeel levend wezen
= één van de eerste keren om het intellect als uniek menselijk te zien: mensen kunnen een plan maken en een plan uitvoeren
scala naturae

Slide 12 - Tekstslide

Scalae naturae
= De ordening van de natuur volgens een duidelijk hiërarchisch systeem van toenemende perfectie.

synoniem: the great chain of being


Slide 13 - Tekstslide

Scalae naturae
= De ladder van de natuur: ordening van de natuur volgens een duidelijk hiërarchisch systeem van toenemende perfectie.

synoniem: the great chain of being


In de Europese traditie hebben we altijd een kloof gezien tussen mens en dier, en dat heeft nog altijd invloed op ons denken!

Slide 14 - Tekstslide

Scalae naturae

Slide 15 - Tekstslide

God
engelen
mens
dieren
planten
aarde, water, gesteenten

Slide 16 - Tekstslide

Antropocentrisme
= Opvatting waarbij de mens centraal staat, waarbij dieren als quasi-dingen worden beschouwd
= dualistisch

Slide 17 - Tekstslide

Zoöcentrisme
= Opvatting waarbij dieren als levende, gevoelige subjecten met een zekere eigenwaarde worden beschouwd: alle dieren zijn gelijkwaardig aan elkaar en dienen niet te worden gebruikt door mensen.

Slide 18 - Tekstslide

3. Wetenschappelijke ontwikkelingen

HB p. 43: lezen
HB p. 44: persoonlijke antwoorden?

Slide 19 - Tekstslide

4. Communicatie van mens en dier

HB p. 44-45

Slide 20 - Tekstslide

Stof tot nadenken:
Kunnen dieren communiceren met abstracte symbolen? Waarom wel/niet?

Slide 21 - Open vraag

Slide 22 - Video

Slide 23 - Video

Hoe communiceren bijen?

Slide 24 - Open vraag

Waarom communiceren bijen?

Slide 25 - Open vraag

Slide 26 - Video

Hoe communiceren stokstaartjes?

Slide 27 - Open vraag

Waarom communiceren stokstaartjes?

Slide 28 - Open vraag

Slide 29 - Video

Hoe communiceren walvissen?

Slide 30 - Open vraag

Waarom communiceren walvissen?

Slide 31 - Open vraag

Uniek  voor mensen!?

Slide 32 - Tekstslide

Wat is uniek aan de menselijke taal?



Dubbele gelaagdheid of dubbele articulatie: klanken krijgen pas betekenis als ze  gecombineerd worden tot woorden en woorden tot zinnen.

Slide 33 - Tekstslide

Welke andere kenmerken van taal ken je nog die typisch menselijk zijn?

Slide 34 - Open vraag

5. Dieren eten
Andere culturen met visies over dieren eten.

HB p. 46-47

Slide 35 - Tekstslide

Opdracht (op punten)
In Classroom: 
"Mogen dierenrechten in de grondwet opgenomen worden?" Wat denk jij? Wat is jouw mening? Geef argumenten.

Slide 36 - Tekstslide

Slide 37 - Link

Hare Krishna (hindoeïsme)
- Beweging binnen hindoeïsme
- Eten geen levende wezens
- Dieren hebben een ziel, net zoals mensen, met een goddelijke waarde
- Noodzakelijk voor de spirituele ontwikkeling om te stoppen met het eten van dieren
- Spirituele leider: Mahatma Ghandi


Slide 38 - Tekstslide

Slide 39 - Tekstslide

Boeddhisme
- Geloof in reïncarnatie of wedergeboorte --> vandaar vegetarisme

Slide 40 - Tekstslide

Peter Singer (1946)
- Australisch filosoof, voorvechter van dierenrechten
- Volgt de Engelse filosoof Jeremy Bentham: maximalisatie van geluk geldt ook voor dieren!
- Animal Liberation = 'bijbel van het vegetarisme'
- Dieren kunnen pijn en genot voelen, dus de mens moet ervoor zorgen dat ze zo weinig mogelijk lijden en zo veel mogelijk genieten.


Slide 41 - Tekstslide

Slide 42 - Tekstslide

Opdracht (op punten)
HB p. 47 - Stof tot nadenken + oef. 8-9-10-11

Kijk eerst naar deze filmpjes en dit filmpje!

Slide 43 - Tekstslide

Slide 44 - Link

Slide 45 - Video