stijlfouten: contaminatie, pleonasme & tautologie

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

pleonasme & tautologie

pleonasme

Pleonasme is het versterken van een woord, door een toevoeging van een ander woord. Het woord wordt dan dubbelop geschreven. Het toegevoegde woord is een eigenschap van het andere woordsoort. 

voorbeeld 

De ronde bal rolde over de grond.

Ronde versterkt het woord bal. Een bal is namelijk van zichzelf al rond, dus ronde geeft een extra toevoeging.

tautologie

Tautologie is het benadrukken van een woord met een ander woord dat dezelfde betekenis heeft. Dus 2 woorden met dezelfde betekenis die in één zin worden gebruikt.

voorbeeld

Zij krijgt het gratis en voor niets. 

Als je iets gratis krijgt, krijg je het al voor niets. Gratis en voor niets betekenen allebei hetzelfde. 

We liepen door het groene gras naar de speeltuin.

1. tautologie
2. pleonasme

We liepen door het groene gras naar de speeltuin.

Dit is een pleonasme:

Gras is namelijk van zichzelf al groen. Het woord groene geeft een versterking aan het woord gras.

Uit de kraan komt vloeibaar water.

1. tautologie
2. pleonasme

Uit de kraan komt vloeibaar water. 

 

Dit is een pleonasme:

Water is van zichzelf al vloeibaar. Het woord vloeibaar geeft een versterking van het woord water.

Misschien dat ze er wellicht nog mee bezig gaan.

1. tautologie
2. pleonasme

Misschien dat ze er wellicht nog mee bezig gaan.

Dit is een tautologie:

Misschien en wellicht hebben dezelfde betekenis.

Voordat je gaat, moet je eerst even checken of je alles bij je hebt.

1. tautologie
2. pleonasme

Voordat je gaat, moet je eerst even checken of je alles bij je hebt.

Dit is een tautologie:

Voordat en eerst hebben dezelfde betekenis.  

Tautologie of pleonasme?
Vanzelfsprekend zal ik dat werk natuurlijk wel nakijken.

1. tautologie
2. pleonasme

Dat is een mooie, houten boomstam.

Pleonasme of tautologie?

1. pleonasme
2. tautologie

schots en scheef=

Pleonasme of tautologie?

1. pleonasme
2. tautologie

Contaminatie

Contaminatie

Wat is een voorbeeld van een contaminatie?

1. Printen
2. Optelefoneren
3. Door elkaar halen
4. Opnieuw

Welke is de contaminatie?

1. uitprinten
2. uitdraaien
3. printen
4. Alles is goed.

Tautologie of pleonasme?
Het vermogen van die miljonair is naar beneden gekelderd.

1. pleonasme
2. tautologie

Pleonasme of tautologie?

Het rode bloed viel gisteren op de grond.

1. Pleonasme
2. Tautologie

Pleonasme of tautologie?

Onze vriendschap is voor eeuwig en altijd.

1. Pleonasme
2. Tautologie

Contaminatie, pleonasme of tautologie?
Roos is altijd en eeuwig te laat.

1. Contaminatie
2. Pleonasme
3. Tautologie

Pleonasme of tautologie?

Zie je daar een zwarte kraai?

1. Pleonasme
2. Tautologie

Contaminatie, pleonasme of tautologie?
Ik vrees dat ik het werkstuk overnieuw moet maken.

1. contaminatie
2. pleonasme
3. Tautologie

Wat is een contaminatie?

1. Een foute combinatie van twee woorden/uitdrukkingen
2. De kleine lettertjes
3. Het gebruik van vaktaal
4. Iets wat je op twee manieren kunt uitleggen

'Ik zwijg als een graftak' is een contaminatie van

1. Stilzwijgend voorbijgaan
2. Spreken is zilver, zwijgen is goud
3. Een graftak zijn/ veel praten
4. Zwijgen als het graf/ een graftak zijn

Welk woord is een contaminatie?

1. overblijven
2. uitdrukkingen
3. nachecken
4. langzaam treuzelen

Wat is een voorbeeld van een contaminatie?

1. Volgens mijn mening
2. Overleggen
3. Door elkaar halen
4. Opnieuw

Wat is een contaminatie?

1. ik heb het reeds twee keer gedaan
2. niemand doet het dagelijks vaker
3. zal ik het nog eens opnieuw doen
4. ik doe het nooit meer zo

Contaminatie, pleonasme of tautologie?

Er waren zo'n 150 aanwezige bezoekers.

1. contaminatie
2. pleonasme
3. tautologie

Dubbele ontkenning

1.2 Dubbele ontkenning

• Dubbele ontkenning (- + - = +)
• Je zegt twee keer dat iets niet zo is. 

Dubbele ontkenning

Dubbele ontkenning