Taalkunde 'Apen en taal'

Hoe sprak de oermens?
1 / 29
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolvmbo t, havo, vwoLeerjaar 1

In deze les zitten 29 slides, met tekstslides en 7 videos.

time-iconLesduur is: 120 min

Onderdelen in deze les

Hoe sprak de oermens?

Slide 1 - Tekstslide

Onderzoeksvraag: Hoe sprak de oermens?


1. Bekijk het filmpje en maak aantekeningen
2. Lees de tekst en beantwoord de vragen bij de tekst.
3. Maak een onderzoeksverslag: Hoe sprak de oermens?
Gebruik wat je in het filmpje hebt geleerd en verwerk de vragen bij de tekst in je verslag.

Slide 2 - Tekstslide

Slide 3 - Video

Vragen bij tekst:
1. Waar stamt zowel de chimpansee als de moderne mens vanaf?
2. Waaruit bestaat het spraakkanaal?
3. Uit welke verschillen tussen de twee stambomen kunnen we afleiden dat de spraak is ontstaan? (noem ze allemaal)
4. Maak je onderzoeksverslag af met een tekening van de tongbotten. 

Slide 4 - Tekstslide

Waarom kunnen apen niet spreken?

Slide 5 - Tekstslide

Terugblik
Hoe sprak de oermens?
Wat is het verschil in het spraakkanaal tussen apen en mensen ook alweer?

Slide 6 - Tekstslide

Waarom kunnen apen niet spreken?

Welke soorten redenen kunnen we bedenken?

Slide 7 - Tekstslide

Kunnen ze de klanken maken?

"zingende"  apen
platte tong
keelzak
computeronderzoek bij Makaken

Vormen ze met die klanken echt een taal?

Hersenen
Taalvermogen?

Slide 8 - Tekstslide

Slide 9 - Video

Slide 10 - Video

Slide 11 - Video

In het filmpje lijkt het alsof aap Kanzi leert praten, maar is dat wel echt zo?
Lees de tekst "waarom apen niet spreken" en beantwoord de vragen op de volgende slide.

Slide 12 - Tekstslide

Lees de tekst WAAROM APEN NIET KUNNEN SPREKEN en beantwoord de volgende vragen:

  1.  Wat toonde het experiment met Gua aan?
  2. Waarom hadden de trainers van Viki kunnen weten dat ze nooit woorden zou spreken?
  3. Welk alternatief bedachten de onderzoekers van Washoe?
  4. Welke menselijke taalkenmerken beheerste Washoe?
  5. Waarom hebben Washoe en Nim nooit écht taal geleerd?
  6. Welk menselijk taalkenmerk had Kanzi?
  7. Wat is uiteindelijk het verschil tussen menselijke taalverwerving en die van apen?
  8. Wat is uiteindelijk de conclusie van de onderzoekers?


Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Video

Waarom kunnen apen niet spreken?
Beantwoord de vragen van de tekst WAAROM APEN NIET KUNNEN SPREKEN in het klad uit.

Vervolgens schrijf je een onderzoeksverslag met de hoofdvraag "Waarom kunnen apen niet spreken?"
(inleiding - middenstuk – slot) 
Let op: dus NIET vraag-antwoord. Iedere alinea bestaat uit minimaal 5 zinnen en je werkt in de kern met deelonderwerpen!

Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Video

Slide 17 - Video

Mensentaal en dierentaal
1. Wat is het verschil tussen mensentaal en dierentaal?
2. Via welke middelen kunnen dieren met elkaar communiceren?
3. Met welke redenen communiceren dieren?
4. Welke boodschappen brengen ze over?

Slide 18 - Tekstslide

Wat is het verschil tussen mensentaal en dierentaal?

Er zijn een paar grote verschillen tussen mensentaal en dierentaal.
Welke? Dat gaan we onderzoeken!

Let goed op en maak aantekeningen!

Slide 19 - Tekstslide

https://npokennis.nl/longread/7679/hebben-alle-talen-dezelfde-oorsprong#id-1

Slide 20 - Tekstslide

Slide 21 - Tekstslide

Kunnen bijen alles zeggen wat ze willen?
De hond van de man..
De hond van de man met de hoed..
De hond van de man met de hoed zonder veer..

Sjoukje neemt aan dat Peter weet dat Ahmed denkt dat...

Probeer het zelf maar eens! Hoe ver kun je doorgaan?

Slide 22 - Tekstslide

Grammatica
Wat is het meervoud van puit?

Slide 23 - Tekstslide

Waarom heet een aardbei geen drondel?
Waarom heet een tafel geen flummel?

Geen enkel verband tussen woord en betekenis. MAAR er zijn uitzonderingen:

Slide 24 - Tekstslide

Belangrijke verschillen:
1. Mensen kunnen verwijzen naar dingen die losstaan van het hier en nu. 
2. Recursiviteit en creativiteit
3. Grammaticale regels
4. De relatie tussen klanken en betekenis is willekeurig (arbitrair). 
Oja, kunnen dieren liegen? Wat denk jij?

Slide 25 - Tekstslide

Slide 26 - Tekstslide

Slide 27 - Tekstslide

Slide 28 - Tekstslide

Slide 29 - Tekstslide