woe 24 mei Les 37 Poëzie

Welkom havo 3A
Vandaag: poëzie
Log in op LessonUp
1 / 35
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5

In deze les zitten 35 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Welkom havo 3A
Vandaag: poëzie
Log in op LessonUp

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Welkom havo 3A
Vandaag: poëzie
Log in op LessonUp

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Welkom!

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen 
R: Ik weet wat poëzie is en hoe een dichter betekenis aan zijn gedicht kan toevoegen.

T1: Ik kan benoemen hoe een dichter in een gedicht betekenis toevoegt.


Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 5 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Wat is Poëzie?
Waar gaat dit gedicht over? 

Slide 6 - Tekstslide

Je kan er nog bijvragen waar het gedicht op het plaatje over gaat.
Als het zwaar is draag ik het in mijn armen. Wat is het volgens de leerlingen?

Welk gevoel roept dit gedicht op?
Waar denk je dat het over gaat?

Wat is Poëzie?
Weinig woorden, veel betekenis

De schrijver wekt een bepaald gevoel bij de lezer op.

De betekenis is vaak niet eenduidig, je kunt als lezer zelf het gedicht interpreteren.
Waar gaat dit gedicht over? 

Slide 7 - Tekstslide

Je kan er nog bijvragen waar het gedicht op het plaatje over gaat.
Als het zwaar is draag ik het in mijn armen. Wat is het volgens de leerlingen?

Welk gevoel roept dit gedicht op?
Waar denk je dat het over gaat?

Wat vind je van gedichten lezen?
😒🙁😐🙂😃

Slide 8 - Poll

Deze slide heeft geen instructies

Wat is het nut van gedichten?

Slide 9 - Woordweb

Gedichten kunnen helpen om je gevoelens uit te drukken

Er is geen nut, ze zijn gewoon mooi




Wat is poëzie?
Een bijzondere manier om iets te zeggen in de vorm van een gedicht.

Waar kun je het aan herkennen?
Meestal zie je het aan de bladspiegelverdeling (hoe de tekst op het papier is verdeeld).

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is poëzie? 

Slide 11 - Tekstslide

De linkertekst is proza. Het begint aan de linkermarge en het gaat tot de rechtermarge van de bladzijde.

De rechtertekst is poëzie. Het heeft verschillende alinea's. Alinea's van een gedicht noem je strofen. 

De regels in een gedicht noem je versregels.



Wat is poëzie? 
A
Links
B
Rechts

Slide 12 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Dit is geen poëzie, hoe heet het wel?

Slide 13 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Dichterlijke vrijheid
Een dichter hoeft zich niet altijd aan de regels van de taal te houden, maar bepaalt zelf hoeveel vrijheid hij neemt om zijn zinnen vorm te geven. Hij kan bijvoorbeeld expres fouten maken.

Kun je lezen wat hiernaast staat?

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Dichterlijke vrijheid
Een dichter hoeft zich niet altijd aan de regels van de taal te houden, maar bepaalt zelf hoeveel vrijheid hij neemt om zijn zinnen vorm te geven. Hij kan bijvoorbeeld niet-bestaande woorden gebruiken.

Slide 15 - Tekstslide

tot hier gekomen! 1 lesuur.
Deel 2 in poëzie

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen 
R: Ik weet wat poëzie is en hoe een dichter betekenis aan zijn gedicht kan toevoegen.

T1: Ik kan benoemen hoe een dichter in een gedicht betekenis toevoegt.


Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is Poëzie?
Weinig woorden, veel betekenis

De schrijver wekt een bepaald gevoel bij de lezer op.

De betekenis is vaak niet eenduidig, je kunt als lezer zelf het gedicht interpreteren.
Waar gaat dit gedicht over? 

Slide 18 - Tekstslide

Je kan er nog bijvragen waar het gedicht op het plaatje over gaat.
Als het zwaar is draag ik het in mijn armen. Wat is het volgens de leerlingen?

Welk gevoel roept dit gedicht op?
Waar denk je dat het over gaat?

Dichterlijke vrijheid
Een dichter hoeft zich niet altijd aan de regels van de taal te houden, maar bepaalt zelf hoeveel vrijheid hij neemt om zijn zinnen vorm te geven. Hij kan bijvoorbeeld expres fouten maken.

Kun je lezen wat hiernaast staat?

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Dichterlijke vrijheid
Een dichter hoeft zich niet altijd aan de regels van de taal te houden, maar bepaalt zelf hoeveel vrijheid hij neemt om zijn zinnen vorm te geven. Hij kan bijvoorbeeld niet-bestaande woorden gebruiken.

Slide 20 - Tekstslide

tot hier gekomen! 1 lesuur.

Wat is poëzie?
Een bijzondere manier om iets te zeggen in de vorm van een gedicht.

Waar kun je het aan herkennen?
Meestal zie je het aan de bladspiegelverdeling (hoe de tekst op het papier is verdeeld).

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen 
T2: Ik kan uitleggen wat ik denk dat de betekenis is van een gedicht.

I: Ik kan mijn mening geven over een gedicht en het hardop voordragen.

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Dichterlijke vrijheid
Een dichter hoeft zich niet altijd aan de regels van de taal te houden, maar bepaalt zelf hoeveel vrijheid hij neemt om zijn zinnen vorm te geven. Hij kan zich bijvoorbeeld aan een bepaald rijm houden.


Slide 23 - Tekstslide

Een gedicht kan natuurlijk ook expres niet rijmen:

Het meisje riep: Hey mevrouw
Wat zegt u daar eigenlijk nou?
ritme en rijm hebben niet de regie
als het gaat over mijn poëzie
Als u heeft opgelet weet u heel goed
Een dichter bepaalt zelf wel wat hij schrijft
 





Kun je hier een rijmschema in herkennen?

Slide 24 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Dichterlijke vrijheid
Een dichter hoeft zich niet altijd aan de regels van de taal te houden, maar bepaalt zelf hoeveel vrijheid hij neemt om zijn zinnen vorm te geven. Hij kan zich bijvoorbeeld aan een bepaald ritme houden.


Slide 25 - Tekstslide

Een gedicht kan natuurlijk ook expres niet ritmisch zijn.


 





Ontdek je hier een rijmschema?

Slide 26 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Interactie
Soms wil de dichter meer interactie met het publiek.
Het volgende gedicht is daar een voorbeeld van.
Op de puntjes mag je hardop een woord invullen.

Slide 27 - Tekstslide

gedicht op de volgende slide
Versje dat niet af is

Is het geen dag?
Dan is het …
Is het niet hard?
Dan is het …
Is het niet warm?
Dan is het …
Is het niet jong?
Dan is het …






Is het niet niet?
Dan is het … 
Is het niet langzaam?
Dan is het …
Is het niet laat?
Dan is het …

En nu hou ik op,
want zo is het genoeg.

van Leeuwen, J. (2005).



Is het niet klein? 
Dan is het …
Is het niet levend?
Dan is het …
Is het niet weinig?
Dan is het …
Is het niet stuk?
Dan is het …





Is het niet zwaar?
Dan is het …
Is het niet open?
Dan is het …
Is het niet laag?
Dan is het …
Is het niet nat?
Dan is het …




Slide 28 - Tekstslide

les 2 (maar 13 min): tot hier gekomen.
Betekenis toevoegen
Door het gebruik van stijlfiguren, beeldspraak, opvallende woorden of woorden met meerdere betekenissen, kan de dichter inhoud aan zijn gedicht toevoegen.
De dichter schrijft niet letterlijk wat hij bedoelt, maar je kunt de betekenis opmaken uit de combinatie van tekst en vorm
De schrijver kan zinnen op bepaalde plaatsen afbreken en op een nieuwe regel beginnen: enjambement
Soms zijn er ook expres witregels.
Voorbeelden staan op de volgende slides

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Geheim gedicht

Vannacht heb ik een zoen begraven.
Hij lag dertien maanden tussen ons in
en jij had al een paar keer gevraagd:
wat ligt daar nou toch steeds.
Toen je eindelijk sliep, drukte ik
de zoen met mijn lippen in een doosje
vol watten en liep naar de tuin. Daar
groef ik een graf van twee monden diep
onder de beuk. De duizend zoenen
die volgend jaar rood en zoet uit de takken
komen waaien, zijn allemaal voor jou.

uit: 'Schaduwboekhouding', 2005.



Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat zou er bedoeld worden met: Vannacht heb ik een zoen begraven?

Slide 31 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Geheim gedicht

Vannacht heb ik een zoen begraven.
Hij lag dertien maanden tussen ons in
en jij had al een paar keer gevraagd:
wat ligt daar nou toch steeds.
Toen je eindelijk sliep, drukte ik
de zoen met mijn lippen in een doosje
vol watten en liep naar de tuin. Daar
groef ik een graf van twee monden diep
onder de beuk. De duizend zoenen
die volgend jaar rood en zoet uit de takken
komen waaien, zijn allemaal voor jou.

uit: 'Schaduwboekhouding', 2005.



Wat nu als je het woord 'zoen' vervangt door 'ruzie'?

Wat zou hier bedoeld kunnen worden? 
Welk idee krijg je hierbij?

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Zoek een afbeelding die jij goed bij dit gedicht vindt passen.

Slide 34 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen 

Slide 35 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies