Hoofstuk 7 - Weet je het nog + 7.1

• Economie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 7  

Wie heeft het voor het zeggen?

Weet je het nog?

WELKOM!

Presentatie:

Inzage toets

Doelen van deze les

H7 Wie heeft het voor het zeggen? + 7.1: Wat is de overheid?

Oefening/verwerking:  

H7 Weet je het nog? + 7.1: Wat is de overheid?

Evaluatie:

Zijn de lesdoelen behaald?

Doelen van deze les

Productdoelen:

Je kunt de 4 overheidslagen noemen en beschrijven waarvoor zij verantwoordelijk zijn

Je kunt uitleggen met wat voor financiële maatregelen de overheid ons gedrag kan beïnvloeden

Je kunt uitleggen waarom de overheid zorgt voor collectieve goederen

Je kunt het verschil tussen de collectieve en particuliere sector uitleggen

Je kunt uitleggen waarom de overheid soms taken privatiseert

Procesdoel:

Je kunt je eigen mening toelichten

Wat voor zaken regelt de overheid?

De overheid

De overheid bestaat uit:

1. Het rijk                             Centrale overheid
2. Provincies                      Lagere overheden
3. Gemeenten                  
4. Waterschappen           

De overheid is o.a. verantwoordelijk voor de wetten, goede voorzieningen, infrastructuur, belastingen, subsidies, uitkeringen en nog veel meer.

De overheid geeft geld uit aan bv. duurzaamheid, gezondheidszorg, infrastructuur en onderwijs.
Waaraan moet de overheid volgens jou extra geld uitgeven?

Accijns

De overheid heft accijns op het verbruik van bepaalde goederen. 

Accijns is een extra belasting op tabak (zoals sigaretten), alcohol en brandstof (zoals benzine). 

Gebruikers hiervan moeten er dus extra geld voor betalen. 

Waarom accijns? -> om te ontmoedigen

Willen ze iets juist aanmoedigen? -> subsidie

Vind jij het goed dat de overheid accijns heft op sigaretten, alcohol en benzine?

Ja, bij alle drie

Nee, bij alle drie niet

Ja, bij één van deze drie

Ja, bij twee van deze drie

Van leerlingen die één van de drie of twee van de drie hebben ingevuld vragen welke en waarom. 

Rekenen met accijns en btw

Een sigaret kost €0,45.  Hiervan is €0,27 accijns en €0,09 btw. 

Bereken:

Hoeveel procent van de prijs bestaat uit accijns? 

Hoeveel procent van de prijs bestaat uit btw? 

Rekenen met accijns en btw

Een sigaret kost €0,45.  Hiervan is €0,27 accijns en €0,09 btw. 

Hoeveel procent van de prijs bestaat uit accijns? 

€0,27 : €0,45 x 100 = 60%

Hoeveel procent van de prijs bestaat uit btw? 

€0,09 : €0,45 x 100 = 20%

Verwerking

Wat: Maak de opdrachten van H7 Weet je het nog? op blz. 188 + 189

Hoe: Alleen of in tweetallen

Tijd: tot 11:45

Resultaat: De opdrachten zijn gemaakt en de kennis is weer opgehaald.

Klaar: Kijk de opdrachten na

Stimuleren of afremmen

Met maatregelen kan de overheid de Nederlandse economie beïnvloeden.

Gedrag stimuleren door:

- subsidie geven, bijvoorbeeld voor innovatie (= nieuw product / nieuwe productiemethode)

Gedrag afremmen door:

accijns heffen (alcohol, tabak, brandstof)

milieuheffing laten betalen (voor bedrijven die milieuschade veroorzaken)

energiebelasting heffen (op verbruik van stroom en gas)

Collectieve goederen

= voorzieningen voor iedereen, betaald en geleverd door de overheid.

Redenen waarom de overheid die voorzieningen levert:

• niet iedereen apart laten betalen
  
• kwaliteit in eigen hand houden
  
• voor iedereen betaalbaar blijven
  

Bijvoorbeeld: Onderwijs, rechtspraak, brandweer

Overheid, burgers en bedrijven

Collectieve sector:

overheid en instellingen voor sociale zekerheid, zoals UWV

geen doel om winst te maken

Particuliere sector:

burgers en bedrijven

bedrijven wel doel om winst te maken

Overheidstaak of niet?

Bij privatiseren verkoopt de overheid een dienst of activiteit aan de particuliere sector.

Redenen om te privatiseren:

• taken geen verantwoordelijkheid meer voor overheid
  
• bedrijven doen het beter en/of goedkoper

Overheid gebruikt soms marktwerking:

• bedrijven concurreren op prijs / kwaliteit om overheidstaak uit te voeren
  
• overheid betaalt het beste / goedkoopste bedrijf
  

Verwerking

Wat: Maak de opdrachten van 7.1: Wie heeft het voor het zeggen op bladzijde 190 t/m 193

Hoe: Alleen of in tweetallen

Tijd: De rest van de les

Resultaat: De opdrachten zijn gemaakt en de kennis is weer opgehaald.

Klaar: Kijk de opdrachten na

Evaluatie

Doelen van deze les:

Je kunt de 4 overheidslagen noemen en beschrijven waarvoor zij verantwoordelijk zijn

Je kunt uitleggen met wat voor financiële maatregelen de overheid ons gedrag kan beïnvloeden

Je kunt uitleggen waarom de overheid zorgt voor collectieve goederen

Je kunt het verschil tussen de collectieve en particuliere sector uitleggen

Je kunt uitleggen waarom de overheid soms taken privatiseert

Huiswerk: afmaken en nakijken H7 Weet je het nog? + 7.1: Wat is de overheid?