Next Step | 6.1 - Omgaan met gegevens (AVG)

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

De Algemene verordening gegevensbescherming (AVG)

Leerdoel

Aan het einde van de les kun je de belangrijkste aspecten van de AVG benoemen en begrijpen.

Wat weet je al over de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG)?

Wat is de AVG?

De AVG is een wet die de privacy van individuen beschermt en bepaalt hoe organisaties persoonsgegevens moeten verwerken.

De AVG is in werking getreden op 25 mei 2018.

Opdracht in projectgroep - 15 minuten

- De AVG onderscheidt drie typen persoonsgegevens. Welke zijn dit?

- Mag iedere organisatie deze drie type persoonsgegevens gebruiken?

- Wat houdt het verwerken van persoonsgegevens in?

- Mag iedere organisatie zomaar persoonsgegevens verwerken? En waarom wel en/of niet?

- Hoe wordt een datalek in de AVG omschreven? Wat zijn de gevolgen?

- Wat betekent AVG voor jullie projectgroep?

Opdracht - antwoorden

Drie typen persoonsgegevens

De AVG onderscheidt drie typen persoonsgegevens: 

- gewone persoonsgegevens (geboortedatum, geslacht, e-mailadres); 

- bijzondere persoonsgegevens (ras, etnische afkomst, politieke opvattingen, levensbeschouwelijke overtuigingen, gezondheid, seksuele gerichtheid);

- strafrechtelijke persoonsgegevens (strafbare feiten en veroordelingen).

Gebruik van persoonsgegevens

Niet iedere organisatie mag zomaar deze drie typen persoonsgegevens gebruiken. Bijzondere en strafrechtelijke persoonsgegevens mogen alleen gebruikt worden indien de wet dit uitdrukkelijk toestaat. Denk bij bijzondere persoonsgegevens aan een ziekenhuis of school. Zij mogen medische informatie registreren en gebruiken. Bij scholen mag dit alleen als dit nodig is om het onderwijs goed af te stemmen op de student (dyslexie). 

Verwerken van persoonsgegevens

Het verwerken van persoonsgegevens omvat alle handelingen die worden uitgevoerd met persoonsgegevens, zoals verzamelen, opslaan, wijzigen, doorgeven en verwijderen. Verwerking van persoonsgegevens vindt plaats op administratieve afdelingen: ziekenhuizen, scholen, sportverenigingen etc. 

Verwerken van persoonsgegevens

Mag iedere organisatie zomaar persoonsgegevens verwerken?

Nee, daar moet een duidelijk verwerkingsdoel voor zijn. Dit doel moet duidelijk omschreven zijn. Denk bijvoorbeeld aan een webshop voor sieraden. In de administratie van de webshop tref je NAW-gegevens en e-mailadressen aan. Zonder NAW-gegevens kan de webshop geen sieraden leveren aan klanten. Het verwerkingsdoel is hier dus heel duidelijk. 

Wat is het verwerkingsdoel van de persoonlijke gegevens die jullie gaan binnenkrijgen tijdens het scannen van de QR-code op de stagemarkt?

Datalekken in de AVG

Een datalek in de AVG wordt omschreven als een inbreuk op de beveiliging die leidt tot vernietiging, verlies, wijziging of ongeoorloofde toegang tot persoonsgegevens. De gevolgen van een datalek kunnen boetes, reputatieschade (verlies van vertrouwen), identiteitsdiefstal en fraude (oplichting) zijn. 

Datalek (tijdens stage)

Verhalen van medestudenten: heb je het al een keer meegemaakt?

Ervaringsverhaal 1

Ik moest een aanvraag bijzondere bijstand bij de gemeente doen voor een cliënt. Ik had deze taak overgenomen van een kantoor in *(plaatsnaam). Bij de woonplaats van de cliënt stond dat die in de gemeente *(naam gemeente) viel. Ik had dus mijn aanvraag voor de cliënt in die gemeente aangevraagd. Uiteindelijk kreeg ik het bericht van de gemeente dat de cliënt niet onder die gemeente viel. Ik had dus alle privédocumenten van de cliënt naar de verkeerde gemeente gestuurd. Om dit op te lossen moest ik contact met ze opnemen dat er een datalek was. Mijn vraag aan de gemeente was of ze alle documenten konden verwijderen en mij hiervan een bevestiging konden sturen. Ook moest ik contact met de cliënt opnemen dat er een datalek met zijn gegevens was.

Ervaringsverhaal 2

Mijn e-mailadres van mijn werk is terechtgekomen bij een advocaat van een cliënt. 

De regievoerder van betrokkene diende een vervoersaanvraag bij mij in. Ik heb vervolgens de aanvraag behandeld en ingediend bij de desbetreffende dienstverlener. Het aanvraagformulier is per ongeluk terecht gekomen bij onze cliënt, die het vervolgens aan zijn advocaat heeft gegeven. Op het aanvraagformulier staat mijn werk e-mailadres en op dit e-mailadres heeft de advocaat vervolgens een mail gestuurd. Ik heb dit moeten melden als zijnde een datalek.

Melden van een datalek

Het datalek moet worden bijgehouden in een register en moet binnen 72 uur worden gemeld bij de Autoriteit Persoonsgegevens. Dit is de toezichthouder van de AVG.

Welke persoonlijke kwaliteiten heb jij als persoon nodig om goed om te gaan met AVG?

Kwaliteiten:

Betrouwbaarheid

Netjes werken (secuur: met zorg en precisie)

Eigen werk controleren

Fouten kunnen toegeven en afhandelen

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.