Hoofdstuk 2 §2.2 leerdoel 2 en 3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 2: De opstand

Katholieke Kerk

Protestantse Kerk

Planning

- Weten we het nog?

- Erasmus

- Maarten Luther

- Protestanten

-Calvijn

§2.2 Hoe leidde kritiek op de rooms-katholieke kerk tot de Reformatie en uiteindelijk tot een splitsing in de christelijke kerk?

- Katholieke kerk

- Reformatie

- Splitsing christelijke kerk

Tijdvak 3

Katholiek geloof neemt

een belangrijke plaats

binnen de samenleving in.

Tijdvak 4

Steeds meer mensen 

katholiek. 

Tijdvak 5

Er komt steeds meer 

kritiek op de katholieke

kerk

Erasmus

- Erasmus was een humanist: iemand die de klassieke literatuur en cultuur bestudeerde.

- Erasmus vertaalde de Bijbel van het Grieks naar het Latijn. Hij ontdekte veel fouten in de oude versie. 

- Erasmus was een van de eerste personen die kritiek had op personen uit de katholieke kerk.

Maarten Luther

- Luther had kritiek op de kerk.

- Hij was tegen de verkoop van aflaten door de katholieke kerk.

- Aflaat: bewijs van kwijtgescholden zonden.

- In 1517 introduceerde Luther zijn lijst met 95-stellingen... 

Rijksdag van Worms 1521

Karel V

Karel V nodigde Luther uit om op de Rijksdag te verschijnen. Luther kreeg hierbij de kans om zijn stellingen terug te nemen.

Luther

Luther nam zijn woorden niet terug. Hij zei de volgende beroemde woorden: "Hier sta ik, ik kan niet anders". Vervolgens werd hij door Karel V vogelvrij verklaard. De hertog van Saksen nam Luther in bescherming.

De protestantse kerken

- Luther heeft een proces in gang gezet dat niet veel later zou leiden tot de protestantse kerk. Deze kreeg steeds meer aanhangers. Het proces dat in gang werd gezet heeft de Hervorming of Reformatie.

- Karel V was katholiek en was tegen het protestantisme. In 1555 werd de Vrede van Augsburg getekend. Hierin werd bepaald dat iedere vorst zelf het geloof in dat gebied mocht bepalen.

Katholieke Kerk

Protestantse Kerk

Johannes Calvijn

- Naast Luther had Calvijn ook andere ideeën over het geloof.

- Predestinatieleer: God heeft van tevoren besloten welke mensen na hun dood in de hemel terecht komen.

Luther

-Protestantse ideeën

-Geen predestinatieleer

-Je mag niet tegen je vorst/leider in opstand komen als dat moet.

Calvijn

-Protestantse ideeën

-Predestinatieleer

-Je mag tegen je vorst/leider in opstand komen als dat moet.

De drie hervormers

Erasmus	Luther (Lutheranisme)	Calvijn (Calvinisme)
Nederlander	Duitser	Fransman
Humanist	Monnik	Humanist
Kritiek op gedrag	+ kritiek op geloof	Nw idee: God bepaalt en strenger
Blijft katholiek, maar was de eerste met kritiek	Uit de kerk gezet -> splitsing in de kerk ontstaat.	Populair in NL

Katholieke kerk

Protestantse kerk

Wel gezag paus

Geen gezag paus

Bijbel in het Latijn

Bijbel in volkstaal

Aanbidden van beelden

Niet aanbidden van beelden

Rijk aangeklede kerk

Sobere kerk

Hoe leidde kritiek op de rooms-katholieke kerk tot de Reformatie en uiteindelijk tot een splitsing in de christelijke kerk?

Korte terugblik

Herhalen

Vul de juiste woorden in. Kies uit: Reformatie, protestanten, rooms-katholieken en hervorming.

 Luther streefde naar een (1)...........van de bestaande kerk. Maar de beweging leidde tot de (2)........... De roomse kerk viel uiteen in (3)............(christenen die trouw bleven aan de paus in Rome) en (4)..............(christenen die naar Luther en andere hervormers luisterden).

Goede antwoorden

1. Hervorming

2. Reformatie

3. Rooms-katholieken

Protestanten

Herhalen, toepassen

Welke woorden horen bij de katholieke kerk (het gebouw)?

- Sober

- Pracht en praal
- Weinig beelden/kaal

- Veel goud

Toepassen

                          A                                                                        B

                                     Welke kerk is protestants?