V5 BS2 - Telomeren, PCR en gelelektroforese

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Planning

Herhaling replicatie

Uitleg PCR & telemeren

Aan het werk (opdr. 18 t/m 25)

Uitleg gelelektroforese 

Quiz 

Herhaling

1. Wat is de functie van helicase?

2. Wat is de functie van een primer?

3. Wat doet DNA-polymerase?

4. In welke richting wordt DNA afgelezen? En in welke richting wordt het gemaakt? (binas)

Telomeren

• Korter na elke celdeling, 
• Niet-coderend repetitief DNA (TTAGGG) --> dus er worden geen genen beschadigd
• Te kort -> cel kan niet meer delen en ondergaat apoptose (celdood)

Waarom worden ze korter?

• RNA primer verwijderd, geen 3' uiteinde, DNA-polymerase kan uiteinde volgende streng niet repliceren

0

Prokaryoten en mitochondriën hebben geen telomeren. Leg uit waarom dat zo is.

vraag 8

DNA-technieken 

• PCR - DNA vermeerderen 
• gelelektroferese - bepalen nucleotidevolgorde  

PCR (polymerase chain reaction) = kunstmatige DNA replicatie

doel: DNA

vermeerderen 

PCR (kunstmatige DNA replicatie)

• DNA verhit, DNA strengen gaan uit elkaar (denaturatie)
• Primers hechten zich aan DNA strengen
• DNA-polymerase gaat vanaf primer op 3'-uiteinde keten verlengen
• Twee dubbele strengen ontstaan

Planning van vandaag

Aan het eind van de les...

• ... kan je uitleggen hoe je met gelelektroforese kan sequensen en een DNA-profiel kan bepalen
  

Voor een PCR zijn primers nodig. Wat zijn primers en waar zijn ze voor nodig?

1. Het zijn stukjes DNA. Ze dienen als startpunt voor DNA-polymerase
2. Het zijn stukjes RNA. Ze dienen als startpunt voor DNA-polymerase
3. Het is een enzym dat een stukje DNA maakt zodat replicatie kan beginnen
4. Het is een enzym dat een stukje RNA maakt zodat replicatie kan beginnen

De eerste stap bij de PCR-techniek is denaturatie. Bij 94 graden Celcius worden de H-bruggen tussen de twee strengen DNA verbroken waardoor de twee strengen uiteenvallen.
Welk enzym heeft dezelfde functie als denaturatie bij PCR?

1. DNA-ligase
2. DNA-polymerase
3. Helicase
4. RNA-polymerase

PCR: welke twee primers kunnen gebruikt worden voor replicatie van dit gen?

1. 5' ATA 3' 5' GCC 3'
2. 3' ATA 5' 3'GCC 5'
3. 3' TAT 5' 3' GGG 5'
4. 5' TAT 3' 5' GGG 3'

Hoeveel PCR-cycli zijn weergegeven in tabel 71M?

1. 3
2. 4
3. 5
4. 6

https:

Gelelektroforese voor sequensen

Sequensen = nucleotidevolgorde bepalen

Gelelektroforese
voor DNA-profiel bepalen

DNA-profiel = unieke nucleotidevolgorde bepalen

O.a. met restrictie-enzymen

Opdrachten

Maak opdracht 14, basisstof 2, thema 4

Welk kenmerk van ons erfelijk materiaal is niet universeel bij levende organismen?

1. De aaneenschakeling van desoxyribose en fosfaat
2. De aanwezigheid van 4 basen: A, C, T en G
3. De aanwezigheid van twee complementaire strengen
4. De sequentie van de nucleotiden