Vitale functies helpende plus

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Vorige week

- Laatste stuk medicatie

- Vragen over medicatie?

- Andere vragen?

Hoofdstuk 4 Observeren

Inhoud:

- Soorten observaties, objectief en subjectief

- Vitale functies

Soorten observaties (p. 43)

• Beschrijvend = je noteert alles wat je ziet, belangrijk en opvallend vindt. 
  Voordeel: compleet beeld. Nadeel: vaak subjectief, korte meting
  
  
• Observatieschema = turfsysteem, punten aanstrepen/aankruisen.
  Voordeel: makkelijk resultaten vergelijken. Voorbeeld: hoe vaak moet een bewoner urineren?
  
  
• Beoordelingsschaal = met een cijfer een waardeoordeel.
  Voordeel: hoeveel iets aanwezig is. Nadeel: subjectief, door eigen beleving.
  Bijvoorbeeld: pijnscorelijst
  
  
• Observaties vastleggen = registreren en rapporteren.

Observeren

Objectief =

Subjectief =

De ademhaling van Dhr. Hendrik is te langzaam

1. Objectief
2. Subjectief

Mevrouw de Vries heeft koorts. Ze heeft een lichaamstemperatuur van 38,5 graden.

1. Objectief
2. Subjectief

Ik heb het vermoeden dat Erik zijn medicijn niet inneemt

1. Objectief
2. Subjectief

Wat zijn vitale functies?

De vitale functies van de mens zijn de lichaamsfuncties die de mens in leven houden

Vitale functies

de lichaamsfuncties die de mens in leven houden
(p.44)

Welke vitale functies ken je?

Ademhaling

Circulatie

Temperatuur

bewustzijn

Vandaag bespreken we:

Ademhaling (p. 44)

Hartslag

Lichaamstemperatuur

Bewustzijn

Controle ademhaling,
waar let je op (wat observeer je)?

snelheid

regelmaat

diepte

geluid

Ademhaling observeren

• Snelheid (aantal AH/minuut)
• Diepte en gelijkmatigheid
• Ritme
• Geluid
• (Geur, zoet/fruitig of ammoniak)

Doe dit altijd ongemerkt!

hoeveel ademhalingen per minuut heb je als volwassene gemiddeld?

1. 12-20
2. 20-30
3. 15-17
4. 30-50

Vandaag bespreken we:

Ademhaling

Hartslag (p. 47)

Lichaamstemperatuur

Bewustzijn

Voor de pauze:

Tel in tweetallen elkaars ademhaling per minuut.

Tip: bij een regelmatige ademhaling kan dit ook 30 sec.
Voor het noteren van je observatie doe je dit altijd keer 2, zodat je het van 1 minuut weet.

Meteen na de pauze:

Tel nog een keer bij elkaar de ademhaling per minuut.
Is er wat veranderd?

Opdrachten

Hoofdstuk 4

opdracht 1 t/m 4
opdracht 6 en 7

Hoe observeer je de hartslag?

Waarom hartslag observeren?

• Hartafwijking
  
• Aandoening aan de hersenen
  
• Gebruik van medicijnen
  
• Na operatie
  
• Bij bewusteloosheid
  
• Na verstikking
  

Als je 'de pols telt' krijg je informatie over de hartfunctie en circulatie.

Welke van de onderstaande informatie meet je?

1. de frequentie van de hartslag, het aantal slagen per minuut
2. de regelmaat van de hartslag, regulair of irregulair
3. de gelijkmatigheid en kracht van de hartslag
4. alle antwoorden zijn goed

• De frequentie van de hartslag (het aantal slagen per minuut)
• De regelmaat van de hartslag (regulair of irregulair)
• De gelijkmatigheid van de hartslag (elke hartslag gevuld met een zelfde hoeveelheid bloed)
• De kracht van de hartslag

Wanneer is de hartslag verhoogd?

1. Bij inspanning
2. Bij koorts
3. Bij heftige emoties
4. Alle antwoorden zijn goed

Hartslag/'pols' meten

Aandachtspunten meten van de pols

• Let op regelmaat en kracht hartslag.
  
• Op verschillende plaatsen kan de hartslag in een slagader worden geteld: pols, slaap, hals, arm, lies, enkel, voet.
  
• Tel een onregelmatige pols gedurende een minuut.
  
• De polsslag kan variëren onder invloed van inspanning, ziekte, pijn of stress.
  
• Afwijkingen in frequentie, ritme of kracht melden aan de arts.
  

Wanneer spreek je van een (te) lage of (te) hoge pols?

Klachten bij lage hartslag

• Duizeligheid
  
• Flauwvallen
  
• Vermoeidheid
  
• Concentratiestoornissen
  
• Geheugenstoornissen
  

Oorzaken hartfalen:

Hypertensie

Myocardinfarct

Hartklepafwijlingen

Aritmieën

Pulmonale hypertensie

Oorzaken hartfalen:

Hypertensie = hoge bloeddruk

Myocardinfarct = hartinfarct. De kransslagader zit verstopt

Hartklepafwijkingen = verstoring normale bloedstroming
* Slecht sluiten (insuffiëntie)
* Slecht openen (stenose)

Aritmieën = hartritmestoornissen
* Tachycardie = te snel
* Bradycardie = te langzaam
* Fibrilleren = onregelmatig kloppen

Pulmonale hypertensie = bloeddruk in de bloedvaten die de longen van bloed voorzien is te hoog, het hart moet daardoor harder werken.

A. Normale bloeddruk

B. Oorzaken hypertensie

C. Verschijnselen hypertensie

D. Gevolgen hypertensie

E. Hypotensie

F. Verschijnselen/ gevolgen hypotensie

A. 120/80. Hoger bij ouder worden

B. Leeftijd, leefstijl, genetisch, stress, chronische ziektes

C. Geen duidelijke symptomen in vroeg stadium. Later kan hoofdpijn, duizeligheid, kortademig, wazig zien
D. Hart/vaatziekten, nierschade, arteriosclerose, hartfalen, oogschade

E. Lage bloeddruk: <90/60. Door medicatie, uitdroging, bloedverlies

F. Duizeligheid, flauwvallen, misselijk, 

ernstig --> shock

Wat zijn de oorzaken van hypertensie?

Oorzaken essentiële hypertensie 1 te veel zout; 2 zwaarlijvigheid/overgewicht; 3 een teveel aan alcohol; 4 roken; 5 stress; 6 weinig bewegen; Beperk je alcoholgebruik / Bron: 7 drop en zoethout.

hypertensie

Hypertensie

Vanaf welke bloeddrukwaarden spreken we van hypertensie?

Vandaag bespreken we:

Ademhaling

Hartslag

Lichaamstemperatuur (p. 54)

Bewustzijn

Wat is de normale lichaamstemperatuur?

1. Tussen 35,5-36,5
2. Tussen 36,5 en 37.0
3. Tussen 36,0-37,5
4. Tussen 36,5-38,0

Wanneer spreek je van koorts?

1. 38 graden en lager
2. Vanaf 37,5 graden
3. 39 graden en hoger
4. 38 graden en hoger

Hoe reguleert ons lichaam zijn temperatuur?

Warmte ontstaat door verbrandingsprocessen in lichaamscellen. 

Bij lage temp: spieren trillen, haarvaten vernauwen (bleek), haren omhoog (kippenvel)

Bij hoge temp: haarvaten verwijden, zweten, hartslag omhoog, ademhaling omhoog

Koorts

Stadium 1 Koudestadium

Temp verhogen (rillen, klappertanden, kippenvel). Geef extra dekens en warme dranken. Observeer op verwardheid

Stadium 2 Warmtestadium

Temp bereikt, meer warmte aanmaken én afstaan (wisselend warm/koud). Client voelt zich ziek (hoofdpijn, spierpijn, gebrek aan eetlust, misselijk). Let op voldoende vochtinname. 

Stadium 3 Transpiratiestadium

Temp gaat omlaag. Client is rood, zweet en heeft dorst. Verwijder dekens, doe droge kleding aan. Voorkom afkoeling/tocht. Client voelt zich moe en wil slapen. 

Welke methoden van temperatuur meten zijn er?

Meten van de temperatuur

Normale lichaamstemperatuur tussen 36,5 °C en 37,5 °C

Ondertemperatuur (hypothermie) onder 36,1 °C

Verhoging (subfebriele temperatuur) tussen 37,5 °C en 38 °C

Koorts 38 °C en hoger

Overtemperatuur (hyperthermie) boven 41 °C

Vandaag bespreken we:

Ademhaling

Hartslag

Lichaamstemperatuur

Bewustzijn (p. 61)

Bewustzijn

Opdrachten

4 - 6 - 7 - 8 -10

11 - 12

15

21