2.8 en 2.9 Energie in Brazilië

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

2.8 en 2.9 Energie in Brazilië 

  Wat moet je kennen? 

• de bevolkingsopbouw en de   verstedelijking van Brazilië
• de economische ontwikkeling
• de belangrijkste   energiebronnen van Brazilië

Brazilië 

1. De bevolking en economie van Brazilië groeien, waardoor steeds meer energie nodig is. 
   
2. De Braziliaanse energieproductie en -consumptie heeft grote invloed op het landschap. 

0

Welke taal wordt in Brazilië gesproken?

Groot land, grote bevolking

• Brazilië is het 5e land ter   wereld (inwoners en oppervlak)
• bevolking is erg ongelijkmatig   verdeeld over het land:

  * 2/3 woont in steden aan de kust

  * noorden en midden dunbevolkt

• bevolking is zeer jong

  * 75% is jonger dan 30 jaar

  * afgelopen 50 jr verdrievoudigd!

oppervlakte: 8.154.877 km2

inwoneraantal: 207,8 miljoen

0

verstedelijking

• vanaf 1850 veel Europese   immigranten

   -> na 1950 sterke urbanisatie

       (van 35% naar 90%)

• onvoldoende woningen in stad

   -> sterke toename favela's 

       (= zelfbouwwijken), op                   slechtste plaatsen en met               onbekend aantal inwoners

urbanisatie = trek van platteland naar de stad

• Brazilië één van de BRIC-landen: snel opkomende economieën 
  

   * landbouw: tot 25 jaar geleden meeste werkgelegenheid

   * industrie: booming, door lage lonen profiteert Brazilië van de         wereldhandel (: globalisering)

   * diensten: ontwikkelt zeer snel -> overheid stimuleert dit door         het bouwen van technopolen

snelle groei welvaart

technopool = stad met veel universiteiten en onderzoekscentra en daardoor veel economische groei

0

2.9 De energie van Brazilië

Wat is de hoofdstad van Brazilië?

1. Rio de Janeiro
2. Brasilia
3. Sao Paolo
4. Manaus

Op welke continent en aan welke oceaan ligt Brazilië?

1. Zuid Amerika Stille oceaan
2. Zuid Afrika Indische oceaan
3. Zuid Afrika Atlantische oceaan
4. Zuid Amerika Atlantische oceaan

Brazilië heeft ...................... inwoners.

1. 40 miljoen
2. 20 miljoen
3. 200 miljoen
4. 400 miljoen

Brazilië is een kolonie geweest van?

1. Spanje
2. Portugal
3. Duitsland
4. Nederland

Hoe heet de belangrijkste rivier van Brazilië?

Noem drie Braziliaanse steden

Welk land hoort niet bij de BRIC landen?

1. Rusland
2. Indonesië
3. China
4. India

Wat voor klimaat heeft het noorden van Brazilie?

1. Savanne / steppe klimaat
2. Tropische regenwoud / savanne klimaat
3. Oceaan klimaat
4. Steppe / woestijn klimaat

Steeds meer energie nodig

• door bevolkingsgroei en   economische groei steeds meer   energie nodig
• Waterkrachtcentrales zijn zeer belangrijk
• maar hoe werkt een waterkrachtcentrale?

Itaipu dam, Paraná-rivier

Energie-leveranciers

Brazilië probeert zelfvoorzienend te zijn

• belangrijkste energiebron:   aardolie (38%)
• grootste producent en   consument van suikerriet (18%)   -> bio-ethanol
• waterkrachtcentrales (14%)
• aardgas import van buiten

zelfvoorzienend = voor je eigen producten zorgen. Er is dus geen handel met andere gebieden.

Aardolieveld

afgelopen jaren veel aardolie gevonden (zowel op zee als land)

• oliewinning op 7000 m onder de zeebodem is lastig
• kans op grote milieurampen

De productie van electriciteit

de electriciteitsproductie van Brazilië is erg duurzaam; CO2-arm

• grote productie van hydro-electriciteit (80%)
• 10% opgewekt in   thermische centrales
• rest: biomassa (5%),   kernenergie (4%) en   windenergie (1%)

Belo Montedam, Xingu rivier

hydro-electriciteit = stroom, opgewekt met behulp van water; bijvoorbeeld via waterkrachtcentrale in een stuwdam

Ontheemd - betekenis = Uit de vertrouwde omgeving verjaagd of weggevoerd

www.mo.be

In Brazilië zal de vraag naar energie sterk blijven toenemen, vanwege de groeiende bevolking -> meer stuwdammen, suikerrietvelden, oliepalmplantages

De inrichting van het landschap zal veranderen!

Suikerriet-plantages

3% van alle landbouwgrond wordt gebruikt voor het telen suikerriet

• helft van de oogst voor productie van ethanol 
• helft van alle verkochte auto's in Brazilië is tegenwoordig flex-fuel (: mengsel van bezine en ethanol)

ethanol = alcohol, geproduceerd uit suikerriet, biobrandstof

Oliepalmplantages

Het regenwoud wordt gekapt om oliepalmplantages te maken.

Oliepalm wordt wereldwijd in talloze producten gebruikt. (frituurolie, chocolade, koekjes, chips, kruidenmengsels, sauzen, margarine, zeep,  cosmetica, schoonmaakmiddelen, biobrandstof....)

Biobrandstoffen

 zijn gemaakt uit biomassa. Er zijn verschillende soorten. Bv. biodiesel en  bio-ethanol, 

Biobrandstoffen worden gemaakt uit: 

1. plantaardig materiaal :

 palmolie, koolzaad, suikerriet, maïs . Dit materiaal komt vaak uit tropische landen. De productie kan ten koste gaan van landbouwgrond voor voedselgewassen.

2.of afval, bv. van veevoer, oud frituurvet, houtsnippers 

Verdringing

Het verschijnsel dat de ene activiteit de andere wegduwt

Boerenbedrijven/ongerepte natuur worden verdrongen door eindeloze velden met daarop suikerrietstengels 

Landbouw

Verdringing:

Situatie waarbij activiteiten moeten doorschuiven naar andere gebieden

Hoe wordt het Amazone gebied ook wel genoemd...

1. De tuin van Zuid-Amerika
2. Het 8e wereldwonder
3. Het productiebos van de wereld
4. De longen van de wereld

Voor de bouw van de Belo monte dam zijn 25.000 mensen ontheemd. Wat betekent - ontheemd?

Welk begrip hoort er bij de omschrijving; Het verschijnsel dat de ene activiteit de andere wegduwt.

1. kolonisatie
2. verdringing
3. concurrentie
4. warmtekrachtkoppeling

In welke zin wordt uitgelegd hoe het succes van de Braziliaanse bio-ethanol heeft geleid tot verdringing?

1. Waar eerst alleen blanke boeren waren, zie je nu ook boeren met een donkere huidskleur.
2. Waar eerst alleen de VS bio-ethanol produceerde, doet Brazilië nu ook mee.
3. Waar eerst met de hand gewerkt werd, worden nu machines gebruikt.
4. Waar eerst natuur was, staan nu suikerrietplantages.

Het regenwoud in Brazilië wordt massaal gekapt voor het aanplanten van vooral twee soorten plantages. Welke?

Foto opdracht:
oliepalm of suikerriet

Hoe heet de brandstof voor kerncentrales?

Duurzaam ...

betekent milieuvriendelijk en onschadelijk voor de natuur.

Waterkrachtcentrales en biobrandstof zijn duurzaam maar hebben ook nadelen.

Nadelen waterkrachtcentrales:

• mensen moeten verhuizen voor het maken van het stuwmeer
  
• regenwoud (flora en fauna) gaan verloren

Voordeel:

• geen CO2 uitstoot

Nadelen biobrandstof:

• regenwoud (flora en fauna) gaan verloren voor het maken van landbouwgrond
• landbouwgrond wordt niet gebruikt voor voedsel

Voordelen:

• weinig CO2 uitstoot
• goedkoper dan benzine

Flora en fauna