Les 1 - kuddedieren

• Communicatie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Periode 4 - Communicatie - les 1

Lesdoel

Aan het einde van deze les weten jullie:

- op welke manier organisaties communicatie inzetten

- hoe kuddegedrag werkt

Onbewuste communicatie

In het dagelijks leven communiceer je voortdurend, zowel bewust als onbewust. Alleen al door je kledingkeuze geef je signalen af. Als je bloost, heb je waarschijnlijk niet de bedoeling om te communiceren. Toch valt dat ook onder de noemer communicatie. 

Zelfs als iemand compleet afwezig is dan is dat communicatie. 

Denk maar aan het niet komen opdagen bij een date of een ijzige stilte na een ruzie. 

Maar ook op professioneel vlak (de overheid en commerciële organisaties) maken we gebruik van allerlei vormen van communicatie en daar gaan we vandaag op inzoomen.

Emotie maatschappij

Vroeger was communicatie meer gericht op logica en individuele mensen. Nu is het communicatie meer gericht op emotie en groep beïnvloeding. Waarom is dat? 

Uit onderzoek naar het brein en het gedrag blijkt dat mensen meer emotionele wezens zijn dan rationele. 

Organisaties maken steeds vaker gebruik van inzichten vanuit de psychologie om hun doelgroep te beïnvloedden. 

Dit doen ze door bijvoorbeeld de emotie van de klant te raken doormiddel van een reclame.

Inspelen op emoties is een van de succesvolste manieren om te adverteren. Het zorgt voor een connectie op een dieper niveau met je klant. Een dergelijke connectie kun je niet bereiken met een advertentie waarin je een promo communiceert.

Informatie verwerken

We weten vanuit de neurowetenschap steeds meer over hoe we informatie verwerken en hoe gedrag te beïnvloedden is. De interactie tussen de emotionele en rationele delen van de hersenen is complex. Hoewel de emotionele reactie vaak sneller is gemaakt, kan de prefrontale cortex deze reactie aanpassen of onderdrukken op basis van rationele overwegingen. Dit verklaart waarom mensen soms emotioneel reageren op een situatie, maar later, na rationele reflectie, hun reactie bijstellen.

Dus emotionele reacties zijn vaak sneller dan rationele beoordelingen!

Emoties kunnen een sterke invloed hebben op onze beslissingen en gedragingen, zelfs wanneer we proberen rationeel te zijn. Dit is zoals ik al zei, zichtbaar in marketing en reclame, waar emoties worden gebruikt om consumentenbeslissingen te beïnvloeden. 

Wat is de prefrontale cortex? 

De prefrontale cortex is een deel van je hersenen dat vlak achter je voorhoofd zit. 

Het helpt je om na te denken, plannen te maken, beslissingen te nemen en je gedrag onder controle te houden. Als je bijvoorbeeld boos bent, helpt de prefrontale cortex je om rustig te blijven en niet meteen te schreeuwen of iets doms te doen. Het is als een soort rem op je emoties en impulsen.

Inzichten vanuit de psychologie

Psychologie speelt een cruciale rol in de ontwikkeling en effectiviteit van reclames. Bedrijven gebruiken psychologische principes om het gedrag, de emoties en de beslissingen van consumenten te beïnvloeden. Hier zijn enkele belangrijke manieren waarop psychologie wordt ingezet in reclame:

1. Emotionele Appel

Reclames die emoties aanspreken, zoals geluk, verdriet, angst of nostalgie, kunnen een sterke indruk achterlaten en merkloyaliteit bevorderen. Psychologen helpen adverteerders te begrijpen welke emoties hun doelgroep aanspreken en hoe deze emoties kunnen worden opgewekt door middel van visuele en verbale content.

2. Kleurenpsychologie

Kleuren hebben een sterke invloed op menselijke emoties en gedrag. Adverteerders gebruiken kleurenstrategieën om specifieke gevoelens en associaties op te roepen. Bijvoorbeeld, rood kan urgentie en passie overbrengen (retail), terwijl blauw kalmte en betrouwbaarheid kan uitstralen (banken en verzekeringsmaatschappijen).

Inzichten vanuit de psychologie

3. Sociaal Bewijs en Invloed

Mensen zijn geneigd het gedrag van anderen te volgen, vooral als ze onzeker zijn. Reclames maken gebruik van getuigenissen, reviews, en influencers om producten en diensten aan te bevelen. Dit principe van sociaal bewijs verhoogt de geloofwaardigheid en aantrekkingskracht van een merk.

4. Schaarste en Urgentie

Het creëren van een gevoel van schaarste ("op = op") of urgentie ("alleen vandaag beschikbaar") kan consumenten aanmoedigen om snel een aankoopbeslissing te nemen. Psychologen helpen adverteerders begrijpen hoe en wanneer deze strategieën effectief zijn zonder de consument te irriteren.

Vertonen mensen kuddegedrag?

Je kijkt vooral naar wat anderen doen

Mensen zijn kuddedieren. (Al vind je dat waarschijnlijk wel van anderen maar niet van jezelf). 

Mensen laten wat ze doen of wat ze vinden sterk afhangen van wat anderen vinden. 

Loop je door een vreemde stad op zoek naar een plek om te eten en je ziet een restaurant waar niemand zit, 

dan ga je er niet snel naar binnen. 

Trekt een film een miljoen bezoekers dan ga je er eerder naartoe want dan denk je dat het wel een leuke film moet zijn. Nog eerder doe je dat wanneer je vrienden zeggen dat je er naartoe moet gaan. 

Mensen vallen bij het maken van beslissingen terug op hun oerinstinct: kijken naar anderen en doen wat zij ook doen. 

Als iets voor anderen werkt dan denkt on brein al snel dat het voor ons ook zal werken, dat verklaart de kracht van reviews op sites of het noemen van aansprekende verkoopcijfers.

Wie weet wat we hier zien?

Damschreeuwer

Toen de damschreeuwer op 4 mei 2010 zijn aanwezigheid bekend maakte, bewoog de massa als één organisme. Je ziet de uitzwerming van mensen die weg bewegen van het ogenschijnlijke gevaar. Tientallen mensen raakten in het gedrang gewond, van wie acht ernstig. Dit is een duidelijk voorbeeld van ons kuddegedrag. 

Deze eigenschap was van groot belang vroeger in het bos of op de savanne. Als een soortgenoot ineens wegrende, dan rende de hele kudde mee. 

Waarschijnlijk was gevaar ontdekt en zocht iedereen een veiliger heenkomen.  

Opdracht 1

Zoek een filmpje van kuddegedrag van de mens...

Je krijgt hiervoor 10 minuten de tijd. 

Lever je link in via Teams, 

kanaal Burgerschap!

Wat vond je van de les?

😒🙁😐🙂😃