Samenvatting hoofdstuk 1 Water in Nederland

Samenvatting Hoofdstuk 1

Water in Nederland

Let op: dit is een samenvatting!

Leer de hele tekst van hoofdstuk 1. 

Zo bereid je je goed voor op de toets.

Verschil hoog- en laag Nederland

NAP= Normaal Amsterdams Peil

Let op !!! de gemiddelde hoogte van de zeespiegel.

hoog = + 1 NAP

laag = - 1 NAP

rivierdelta

delta = driehoek 

slib uit de rivier -> in de monding -> kleine zijtakken

Het Nederlandse landschap is dus opgebouwd uit verschillende afzettingen

Hoog Nederland:

Rivieren brengen zand en rivierklei uit de bergen mee

Laag Nederland:

Zee legt duinen neer met daarachter zeeklei.

Sedimentatie

rivierlandschap

1. zandafzetting (oeverwal)

2. klei 

(komgrond)

Dwarsprofiel rivier

Uiterwaarden bebouwd --> ophoging zomerdijken

Twee soorten dijken

▪️ winterdijk —> ligt op de oeverwal, hoog

▪️ zomerdijk —> ligt dichtbij de rivier, lager

uiterwaarden

3 soorten polders

polders

> gebied met dijken en waterpijl moet geregeld;3 soorten met verschillende hoogteligging

• sedimentatie = op zeeniveau direct aan zee = zeepolder
• veenmoerassen in west Nederland > ontwateren (draineren) > veenpolder = 0 - -2 M NAP
• droogmakerijen; eerst dijken en toen bemalen

De molengang, uitgevonden door Simon Stevin.

Gebruikt door Jan Adriaanszoon Leeghwater (De Rijp) voor het droogleggen van de Beemster

afwatering van Laag Nederland

Door drainage (ontwateren)

water in de polder = binnenwater

water buiten de polder = buitenwater

daar tussen = een overslag naar zee/ ringvaart = Boezem

Hoe komt het water 

de polder in?

1. Regen (van boven)

2. onder de dijk door (van beneden)

Afwatering hoog-Nederland

= Natuurlijke afwatering

• door hoogteverschil loopt water van hoog naar laag
  
• stuwen houden water tegen of laten water door
  

> waterwinning op 3 manieren

• 1. grondwater
  
• 2. oppervlaktewater
  
• 3. Oppervlaktewater met duininfiltratie
  

Industrieel watergebruik

Een deel van het drinkwater wordt ook voor de industrie gebruikt. Water wat niet als grondstof in producten wordt gebruikt noem je proceswater. (bijv. producten wassen etc)

Watergebruik in NL

• Water heeft verschillende functies
  
• Dagelijks watergebruik Nederlandse huishoudens: 120 liter
• We gaan steeds zuiniger met water om. 
• Rijkere huishoudens gebruiken minder water dan armere
• Alleenstaanden per persoon meer dan een gezin
• Watergebruik in industrie en landbouw ook afgenomen

watervoetafdruk

Water vervuiling

1. organische vervuiling

2. chemische vervuiling

3. thermische vervuiling

organische vervuiling

menselijk afval

zwart water = grof vervuild water. vb toilet

grijs water = huishoudelijk vervuild water. vb douche

alle afvalwater samen in riool

chemische vervuiling

chemische middelen kan de natuur zelf niet opruimen

vb fabrieken

Water is belangrijk voor nederland

zowel kwaliteit als kwantiteit

Nationaal geregeld door Rijkswaterstaat

daarnaast is Nederland verdeeld in Waterschappen

Wat doen waterschappen?

Vervuiling van water

• Huishoudelijk
• ander afvalwater

Waterbeheer in Nederland

TAKEN Waterschappen:

1. waterkwaliteit controleren

2. waterkwantiteit beheren: afvoer teveel water of 

     aanvullen tekort, verdroging tegengaan

3. beheer dijken, duinen en stuwen

4. waterwegen / rivieren  goed bevaarbaar houden voor schepen

waterdreigingen

Bedreiging door het water

1.- de zee

2.- de rivieren

3.- de neerslag

Zeewater: hoe beschermen we ons?

1. Duinen: door de natuur (helmgras)

2. Dijken: door de mens

BEDREIGING ZEE

Het Deltaplan

Hier zie je welke dammen zijn aangelegd na 1953.

Al die dammen samen is het Deltaplan.

Maeslantkering.

Waarom open?

Laatste onderdeel Deltaplan

Dus... maatregelen

1. Aan de kust > zandmotor

2. Rivierlandschap > "ruimte voor de rivier"

3. Polderlandschap > Dijken versterken en aanpassen

4. Deltaplan

2.BEDREIGING door RIVIEREN

Dijkverhoging of dijverbetering

Plan:

RUIMTE VOOR DE RIVIER

Ruimte voor de rivier

1. dijkverlegging

2. uiterwaarde afgraven

3. zomerbed verdiepen

4. nevengeul graven

5. kribben verlagen

6. waterberging

Rivierwater: hoe beschermen we ons?

❓ Project:  RUIMTE VOOR DE RIVIER

Hoe?

• dijkverlegging —> uiterwaarden worden zo breder = meer ruimte rivier. Voorbeeld hiervan zie je bij de Waal bij Nijmegen.
• nevengeul maken —> extra geul naast rivier = meer ruimte rivier
• afgraven uiterwaarden —> worden dieper = meer ruimte rivier
• overloop maken —> lager stuk van een dijk = meer ruimte rivier
• kribben verlagen —> stenen dammetjes in rivier lager maken = meer ruimte rivier
• uitdiepen rivier

Dijkverlegging

Nevengeul

Afgraven uiterwaarden

Overloop

Kribben verlagen

3.BEDREIGING door veel NEERSLAG

Binnen wijken wordt het water opgevangen.

Er is ruimte voor overstroming.

Veel steen

Doordat veel gebied wordt betegeld, kan het regenwater niet meer in de grond zakken.

Hierdoor wordt het steeds droger in de stad.

Wadi

Een wadi is een beplante greppel met een doorlatende bodem. De bovenlaag bestaat uit een verbeterde grond met planten er bovenop.

Wadi

Vooral voor gebieden met een lage grondwaterstand